۱۱۷۰۰
میزان تولید مرکبات شهرستان محمودآباد (تن)
۳۲۲۳۸
میزان عملکرد پرتقال شهرستان محمودآباد (واحد کیلوگرم برهکتار)
۱
رتبه استان از نظرسطح و تولید مرکبات کشور
مأخذ: آمار نامه کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران، ۱۳۹۰
۱-۴- سیمای منطقه مورد مطالعه
استان مازندران در شمال ایران قرار گرفته است. حد شمالی آن دریای خزر، حد جنوبی آن استانهای تهران، قزوین و سمنان، حد غربی آن استان گیلان و حد شرقی آن استان گلستان میباشد. شهرستان محمودآباد در غرب مازندران و در حاشیه دریای خزر واقع میباشدکه شهرستان فریدونکنارحدود شرقی و شهرستان نور حدود غربی و شهرستان آمل حدود جنوبی این شهرستان محسوب میشوند. جمعیت این شهرستان طبق سرشماری سال ۱۳۹۰ معادل ۹۱۳۴۹ گزارش شده و وسعت این شهرستان ۱۸ کیلومتر مربع که ۲/۹ درصد ازمساحت استان مازندران را به خود اختصاص داده است. شهرستان محمودآباد با توجه به ذخایر طبیعی، شرایط اقلیمی و نیز موقعیت جغرافیایی با سطح زیر کشت ۷۵۵ هکتار و با میزان تولید۱۱۷۰۰ تن و با میزان عملکرد ۳۲۲۳۸ واحدکیلوگرم در هکتار محصول پرتقال یکی از قطبهای باغبانی استان محسوب میشود. مناطق مرکبات خیز استان، بیشترین سطح زیر کشت و تولید را دارا هستند به ترتیب عبارتند از: تنکابن، ساری، بابل، قائمشهر، رامسر، بهشهر، نوشهر، آمل، بابلسر، چالوس، جویبار، نور و محمودآباد میباشد (نشریه مسائل فنی مرکبات مازندران، ۱۳۸۸).
شکل ۱-۱- نقشه شهرستان های استان مازندران و موقعیت شهرستان محمودآباد
۱-۵- اهداف تحقیق
با توجه به ضرورت انجام این تحقیق و این که توسعه فعالیت پرتقال میتواند سهم باغبانی را در تولیدات کشاورزی افزایش دهد و درآمد تولیدکنندگان را نیز بهبود بخشد، همچنین جایگاه آن در توسعه صادرات غیرنفتی میتواند به مراتب بیش از وضعیت فعلی باشد، این تحقیق با هدف دراز مدت مساعدت به توسعه محصول پرتقال از طریق بهبود سامانههای بازاریابی پرتقال اهداف زیر را پیگیری مینماید.
هدف اصلی این پژوهش « بررسی حاشیۀ بازاریابی محصول پرتقال درشهرستان محمودآباد » است. همچنین اهداف فرعی زیر نیز دنبال میشود.
۱- شناسایی ساختار مکانی و ترکیب محصولی پرتقال شهرستان محمودآباد.
۲- بررسی و شناسایی وضعیت عملیاتی موجود بازاریابی مرکبات استان شامل حمل و نقل[۷]، انبارداری۲، توزیع۳، درجهبندی۴ و بستهبندی۵ با تحلیلهای مربوطه.
۳- تعیین حاشیه بازاررسانی محصول و سهم هر یک از عملیات بازاریابی در این حاشیه.
۴- بررسی عوامل مؤثر بر ضایعات۶ و نحوه فروش محصول.
۵- محاسبه هزینه حاشیه بازاریابی و تعیین سهم تولید کننده از قیمت مصرف کننده.
۶- تشخیص مهارتهای بازاریابی باغداران پرتقال.
۷- تحلیل تعامل سطوح مهارتی بازاریابی باغداران با سطوح درآمد باغداران، وضعیت عملیات بازاریابی، سطوح حاشیه های بازاریابی و سطوح ضایعات.
۱-۶- فرضیات تحقیق
۱- بین انجام عملیات بازاریابی توسط کارگزاران۱ مستقل بازاریابی و سطوح درآمدی باغداران رابطه وجود دارد.
۲- بین سطوح حاشیه های بازاریابی باغداران و مهارتهای بازاریابی آنها رابطه وجود دارد.
۳- بین سطوح ضایعات پرتقال در فرایند بازاریابی و مهارتهای بازاریابی باغداران رابطه وجود دارد.
۴- بین سطوح درآمدی باغداران و مهارتهای بازاریابی آنها رابطه وجود دارد.
۵- بین تنوع و تعدد انجام عملیات بازاریابی به عهده باغداران و سطوح درآمدی آنها رابطه
وجود دارد.
۶- بین تنوع و تعدد انجام عملیات بازاریابی به عهده باغداران و حاشیه های بازاریابی آنها رابطه وجود دارد.
۱- Agentes
۱-۷- جمع بندی
در این فصل با تشریح اهمیت بازاریابی و مجموع اقدامات انجام شده برای تحقیق، ابتدا به بیان مسئله، ضرورت و اهمیت تحقیق، جزئیات مربوط به وضعیت تولید پرتقال در شهرستان محمودآباد، استان مازندران، ایران و جهان، معرفی منطقه، آمار و اطلاعات منطقه مورد مطالعه، پردازش موضوع و ابعاد تحقیق پرداخته شد. سپس با بیان اهداف و سؤالات تحقیق مسیر انجام تحقیق را تعیین و مورد بررسی کلی قرار داده و فرضیات تحقیق برای دستیابی به اهداف تحقیق ارائه شد.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
فصل دوم
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
۲-۱- مقدمه
در این فصل برای شناخت بهتر موضوع تحقیق در بخش اول پایه نظری و چارچوب نظری تحقیق در قالب بازاریابی، مفاهیم و اصطلاحات مربوط به آن، تاریخچه بازاریابی محصولات کشاورزی، ابعاد بازاریابی،آمیختهها و عوامل بازاریابی آورده میشود. در ادامه مهمترین خدمات بازاریابی پرداخته و انواع ارقام پرتقال تشریح میشود.
در بخش دوم، پیشینه تحقیق، مطالعات و تحقیقات انجام شده در زمینه بازاریابی محصولات کشاورزی مورد بررسی قرار میگیرد تا با آگاهی از روش های بکار گرفته ونتایج بدست آمده توسط محققین و با بهرهگیری از پیشنهادات آنها در انجام بهتر این تحقیق موفق شد. نکته قابل ذکر این است که تحقیقات انجام شده در زمینه بازاریابی محصولات مرکبات در داخل کشور با توجه به این که این محصول دارای مزیت نسبی در زمینه تولید است؛ بسیار کم میباشد. مطالب عنوان شده در زمینه بازاریابی در دو قسمت جداگانه مطالعات خارجی و مطالعات داخلی آورده شده است.
۲-۲- پایه های نظری تحقیق
۲-۲-۱- بازاریابی
۲-۲-۱-۱- مفاهیم و تعاریف اصطلاحات بازار و بازاریابی
تعاریف متعددی توسط محققان از مفهوم بازار، بازاریابی و بازاررسانی شده است و اشاره به تعریف هر یک و بررسی ابعاد آنها میتواند در شکلگیری و رسیدن به اهداف تحقیق مؤثر باشد. در این قسمت ضمن اشاره به بازاریابی در حالت عمومی، به خصوصیات و ویژگیهای بازاریابی محصولاتکشاورزی پرداخته میشود. بازاریابی در لغت نامه دهخدا به مجموعه فعالیتهایی که مربوط به خرید و فروش در بازار میشود اطلاق شده است. لغت بازاریابی در زبان انگلیسی به معنی به بازار رساندن، بازار پیدا کردن یا کلیه عملیاتی است که در فاصله تولید تا مصرف باعث تسریع جریان انتقال کالاها از تولید تا مصرف برای نشان دادن سهولت و سرعت در کار توزیع و فروش و حذف واسطه ها استفاده میشود (بلوریان تهرانی، ۱۳۷۸).
او در بیتی دیگر به اصطلاح شرعی عدّه و عدّه داری زنان اشاره می‌کند.
خصـــــم شـــــه تــــــا عِـــــدّه دار آرزوســـــت
عــــاقـــل آبســـتن نشـــان مــی‌خـــوانــدش
(۵/۱۱۲)
۲-۸- زیبا شناسی و صورخیال در شعر خاقانی
خاقانی برای تکلف بخشی کلام و آراستگی شعر خود از صور خیال مختلف به خصوص استعاره، تشبیه و کنایه بهره‌های زیادی برده است. استفاده از زیبایی‌های کلامی در اشعار خاقانی حد و مرزی ندارد. او از تصاویر کلیشه‌ای دیگران استفاده نمیکند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
« اگر به این نکته توجه داشته باشیم که از نیمه‌ی دوم قرن پنجم شاعران عموماً عناصر خیال خود را از راه مطالعه در شعر دیگران اخذ میکردند و به آوردن تصاویر جامد و یکنواخت و عوض کردن جای کلمات در اشعار می‌پرداختند و بیشتر همّ خود را مصروف وهمی کردن تصاویر عینی میکردند، خاقانی را استادتر و نیرومندتر خواهیم یافت. او نه تنها به جستجوی عناصر تکراری و جامد و مکرر نمی‌گردد که گاه حتی سمبل‌ها و رمزهای شعری را نیز عوض می‌کند و آن چه خود احساس می‌کند و می‌بیند و می‌خواهد، می‌گوید و این سنت شکنی‌ها گاه ممکن است به مذاق عده‌ای دیگر خوش نیاید ولی او را شیوه‌ی تازه و خاص است.» (اردلان جوان، ۱۳۷۳: ۶)
۲-۸-۱- استعاره
خاقانی از میان همه‌ی عناصر سخن و صور خیال از استعاره بیشترین بهره را برده است و در سروده‌های خود از آن استفاده کرده است. استعاره بیشترین هماهنگی و ارتباط با اندیشه‌های بکر و ذهن خلاق خاقانی داشته و از میان انواع مختلف آن، از استعاره‌ی مصرحه بیشتر استفاده کرده است که در این جا به تعدادی از استعاره‌ها که در ترکیب‌بندهای انتخابی به کار رفته اشاره می‌کنیم.
گوی گردون در بیت زیر استعاره از خورشید است.
بر چــوگــان او چـو گـوی گـردون گرد سـرگردان
چـو با غیـری رسـی ساکن‌تـر از گـوی گریبان شـو
(۱/۶)
در بیت زیر گنبد استعاره از آسمان است.
بــرون تاز اسب همت را ،کجا بیـرون از این گنبــد
وگر چرب آخورش خواهی هم آب و هـم گیاه آنـک
(۱/۳۳)
شاعر در بیت زیر خون را استعاره از سرخی هنگام طلوع آفتاب گرفته است.
جام چــو دور آســمان، در ده و بـر زمـین فــشان
جرعه، چنان که برچکد خـون بـه قـفای صبــحدم
(۳/۳)
در این بیت آفت جان استعاره از محبوب زیبارو است.
تا بــر کــنار دجـله دوش، آن آفـت جـان دیـده‌ام
از خون کنارم دجله شد تـا خـود چـرا آن دیـده‌ام
(۲/۵۵)
۲-۸-۲- تشبیه
بعد از استعاره در دیوان خاقانی تشبیه بیشتر از سایر عناصر سخن به کار رفته است. در اشعار خاقانی کمتر تشبیهات تکراری می‌بینیم. او با مهارت و قدرت خارق‌العاده‌ای که در مضامین شعری دارد؛ سعی کرده تا هر بار تشبیهی تازه و نو بیان کند.
« در اشعار خاقانی از انسان و مظاهر زندگی و اعضای بدنش و مشاغل و حرف و آنچه لازمه‌ی آن است تا طبیعت گسترده از زمین و زمان و آسمان و ماه و خورشید و ستارگان و جانوران و گیاهان، همه در کوره‌ی فروزان خیال خاقانی برده میشود و همچون موم نرم و حالت پذیر می‌گردند و پس از آن که سکه رواج و قبولی خوردند به بازار گوهریان عرضه می‌گردند . کمتر دیوانی را می‌توان نشان داد که در آن از اصطلاحات فنون و علوم و سرگرمی‌ها و بازی‌های مختلف و پزشکی و نجوم و دین و مذهب و تصوف و نرد و شطرنج و موسیقی، این اندازه در ساختن و ارائه تصاویر بدیع استفاده شده باشد.» (اردلان جوان، ۱۳۷۳: ۱۳)
خاقانی در بیت زیر صبح را به انسانی تشبیه کرده که گریبان می‌درد.
گــردون ز مشک و زعفــران، ســازد حــنوط اختــران
برســـوک آن دامـــن تـران، درّد گریبان صـبح را
(۲/۳)
شاعر در بیت دیگری سخن را پیرایه‌ای کهنه و طبع خود را مطرّاگر دانسته است.
سـخن پـیرایـه کهـنه اسـت و طبـع مــن مطـرّاگــــر
مـرا بنمــای اســتادی کزیــن سان کهنـه پیراید
(۱/۷۴)
در بیت زیر شاعر ضمیر خود را به نحل مانند کرده است.
اگــر ذات تــو یـــزدان وار فیـــض فضـــل می‌بـــارد
ضمیــرم نیز نحـل آسـا شفای جان می‌افــزایــد
(۱/۷۲)
خاقانی در این بیت قدح حاسدان را به آتش تشبیه کرده است.
گرفتــم کاتش نـاب اســت قــدح حــاســدان در وی
چـو آتــش نام او دانــد،کجـا ســوزاند اندامــش
(۱/۵۶)
۲-۸-۳- کنایه
کنایه یکی از ساده‌ترین شیوه‌ی ادای مطلب است که در بیان مردم عادی، گاه بدون آن که خود نیز متوجه شوند به کار گرفته میشود. خاقانی در موارد زیادی برای پروراندن مطلب از کنایه استفاده کرده است، او با آگاهی از علوم و اطلاعات رایج روزگار خود تلاش کرده از کنایاتی استفاده کند که دیریاب و دشوار باشد. در این جا به چند نمونه از کنایاتی که در ترکیبات انتخابی به کار رفته اشاره می‌کنیم.
یک اسبه در بیت زیر کنایه از با شتاب و با عجله است.
رطـل، پــرتــر بــران کـــــه خــــواهــــد رانــــد
روز یــــک اســـبه، بــــــر قفــــای صبـــــوح
(۶/۲۰)
خاقانی در بیت زیر دخمه بان را کنایه از روزگار گرفته است.
بـــــدرنـــــد از ســــماع، دخـــمه‌ی چــــــرخ
با توجه به این معنا، باید مرحله تشکیل عقد را از مرحله تأثیر آن تفکیک کرد. رضای عقلایی، شرط انعقاد عقد و رضای ذاتی ، شرط تأثیر آن است.
به هر حال، به نظر می‌رسد مقصود از رضا در ماده ۱۹۹ق.م. رضای معاملی و نه طیب نفس است . بدین ترتیب تعارض میان عدم رضا در مکره( که مشهور بین فقها است ) و رضای حاصل از اکراه در ماده از بین میرود .
ب- ماهیت اکراه در حقوق رم[۱۱۱] :
در حقوق رم و پیش از آن در حقوق باستان، برای اکراه مجازات تعیین شده بود؛ چون اکراه منبع بی‌نظمی اجتماعی محسوب می‌شده است. نقشی که برای اراده شناختند این بود که ترس، معلول اکراه باشد؛ به گونه‌ای که موجب معیوب شدن اراده گردد. در وهله اول اکراه به عنوان جرم تلقی شد، درحالیکه اجازه می‌دادند قربانی اکراه تحت عنوان «دعوای ناشی از ترس»[۱۱۲]، اصلاح[۱۱۳] قرارداد را مطالبه کند. و پس از آن، به عنوان عیب اراده با اکراه برخورد شد و عیب قرارداد علتی برای ابطال قرارداد بود.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
در حقوق رم معیار اشتباه اساسی «مرد شجاع» بود؛ که این معیار، توسط صاحبنظران[۱۱۴] مورد انتقاد واقع گردید. این معیار هرچند با قانون طبیعی هماهنگ میباشد، اماشدید است.[۱۱۵]
ج- ماهیت اکراه در حقوق فرانسه:
مؤلفین قانون مدنی فرانسه، احکام اکراه را در مواد ۱۱۱۱ تا ۱۱۱۵ پیش بینی کرده‌اند. این احکام برگرفته از افکار دو حقوقدان بزرگ «دوما[۱۱۶]» و «پوتیه[۱۱۷]» است.[۱۱۸]
در مقایسه با اشتباه، ضمانت اجرای اکراه، زمانی است که اکراه علت ترس باشد. با وجود این، ماده ۱۱۱۱ ق.م. فرانسه و مواد بعدی مربوط به آن ، هنوز نشان جرم بودن این عیب اراده
را حفظ کرده‌اند.[۱۱۹]
در برابر تدلیس، اکراه مشروط به این نیست که مقصر، طرف قرارداد باشد و این تفاوتی است که بین اکراه و تدلیس وجود دارد. براساس ماده ۱۱۱۱ ق.م. فرانسه، در صورتی که شخص ثالث عامل اکراه باشد، قرارداد میتواند قابل ابطال باشد.[۱۲۰]
اکراه نسبت به تدلیس قلمرو محدودی دارد؛ اما این واقعیت مانعی برای قواعد مربوط به آن نیست. اکراه جرم بزرگی است که به صلح اجتماعی خسارت وارد می‌کند.[۱۲۱]
قانون با اکراه برخورد شدیدتری از تدلیس دارد؛ در اکراه یک نوع دوگانگی دیده میشود که در تدلیس هم وجود دارد.[۱۲۲]
اکراه دو جنبه دارد: از یک طرف برای اکراه کننده جرم محسوب میشود (در حقوق جزا برای تهدید [ اکراه ] در ماده ۳۱۲ قانون کیفری و باجگیری در ماده ۱۰-۳۱۲ همان قانون مجازات پیش بینی شده است)؛ و از طرف دیگر از لحاظ مدنی برای قربانی اکراه، عیب اراده[۱۲۳] محسوب میشود.
واضح است که این دو جنبه متفاوت هستند. تهدید جرم و عملی اجباری است و در این راستا تقلبی دیده نمی‌شود. و از طرف دیگر عیب در اینجا اشتباه نیست، بلکه ترسی است که آزادی اراده را از بین می‌برد.[۱۲۴]
باید آزادی اراده قربانی اکراه تأمین شود. این آزادی اراده بعد از پوتیه مورد تأکید واقع شده است. هرچند که در حقوق مدرن فرانسه بر جنبه مدنی بودن اکراه تأکید بیشتری شده است، اما هنوز نتوانسته‌اند به طور کامل مفهوم جرمی اکراه را بهخاطر مشکلات اجتماعی آن رها کنند.[۱۲۵] در حقوق جزا به طور خاص، برای این جرم مجازات تعیین شده است. برخی از نویسندگان معتقدند به جنبه عیب بودن اکراه باید توجه و تأکید بیشتری شود.[۱۲۶]
محدودیتهایی که در نظریه اشتباه آوردهاند، بهخاطر امنیت مبادلات و منفعت طرف قرارداد، توجیه میشوند. اما این منافع برای فاعل اکراه و تدلیس و همچنین شخصی که از این وضعیت آگاه میباشد، مورد احترام نیستند.[۱۲۷]
علیرغم همه مطالب، آزادی اراده مطلق نیست و حقوق موضوعه نمی‌تواند تمامی اکراههای اجتماعی و اقتصادی را که بر اراده اعمال میشوند، به حساب آورد. تضمین ضروری تعهدات (مثل اشتباه)، قرارداد را تابع شرایطی (بهطور نسبی) محدود می‌کند. این شرایط بر قربانی، فاعل و ویژگیهای اکراه تکیه می‌کند.[۱۲۸]
د – مقایسه ( مطالعه تطبیقی )
تقسیم اراده به قصد و رضا در حقوق ایران بر گرفته شده از نظر فقهااست. همچنین تفکیک رضای معاملی از رضای ذاتی حاصل ژرف نگریهای اندیشمندان فقهی است. در حقوق فرانسه نامی از قصد به عنوان عنصر جدای از رضا برده نشده است و چنین نگرشی بسیار دور از ذهن است .
در فقه و به تبع در حقوق ایران اکراه، عیب رضا یا عیب اراده نیست بلکه از بین برند ه ی رضا ست.( رضای ذاتی )
ماده ی ۱۹۹ ق. م . از دو پدیده ی اکراه و اشتباه به طور کلی و به اجمال سخن می گوید . مواد ۲۰۰ و ۲۰۱ ق.م. اقسام اشتباه و آثار آن را و ماد ه۲۰۲ ومواد بعد از آن (تا ۲۰۹ ) شرایط و آثار اکراه را بیان می کند .
قانونگذار ایران در زمینه اکراه و اشتباه ، قانون مدنی فرانسه را علاوه بر فقه امامیه مد نظر قرار داده است[۱۲۹] و با وجود این که در مقا م بیان احکام کلی این دو پدیده بوده است ، اکراه واشتباه را به عنوان عیب اراده یا رضا اعلام نکرده است .
در زمینه عیب اراده در حقوق فرانسه اعم از رویه قضایی و در نوشته های نویسندگان مباحث زیادی مطرح شده است و همین نگرش باعث شده است که اکثرحقوقدانان ایران بیان کنند رضا یا اراده میتواند موجود و در عین حال معیوب گردد و حتی میتواند منتهی به قصد گردد.
به نظر می رسد این نظر علی رغم شهرت آن با توجه به ماهیت رضا پذیرفتنی نباشد؛ زیرا رضا امری بسیط است و اموربسیط مثل عشق، محبت و نفرت دایر مدار وجود و عدم هستند؛ یعنی یا موجود هستند یا معدوم. اینکه رضا موجود ولی معیوب است، با ماهیت آن سازگاری ندارد . درامور مادی ممکن است کسی تهدید به انجام کاری شود ،همان طور که بااکراه شخصی خانه ای را می سازد ، با اکراه هم می توان قصد کرد اما راضی به آن نبود .
در حقوق فرانسه اکراه دو جنبه دارد ؛ اکراه هم به عنوان عیب اراده مطرح شده است و هم جنبه جرمی دارد .
در حقوق مصر و کشور های مشابه علی رغم این که قانونگذار هم به حقوق اسلام و هم به حقوق فرانسه نظر داشته است ، اکراه به عنوان عیب رضا و نه اراده مطرح شده است. اما این بدان معنا نیست که نگرش آنها به رضا همان چیزی است که فقهای ما (از تفکیک قصد و رضا) دارند .
در حقیقت نویسندگان مصری واژه ی « consentement » در قانون مدنی فرانسه رابه «رضا» ترجمه کرده اند .
این ترجمه آن چنان هم دور از ذهن نیست ، چون در زبان لاتین[۱۳۰] این واژه به همین معنا است.
در نظام حقوقی اسلام واژه « قصد » و « رضا » از هم تفکیک شده است و کاربرد آن در مباحث مختلف به طور تصادفی نبو ده است .
در حقوق فرا نسه به طور معمول قصد و رضا را تحت عنوان اراده ( یعنی consentement ) مطرح کرده اند و از تحلیل آن به قصد و رضا سخن نمی گویند ، یعنی در حقوق فرانسه رضای جدای از قصد نیست . چنان که برخی از استادان حقوق فرانسه[۱۳۱] گفته اند واژه ی consentement به معنی اراده[۱۳۲] و توافق است [۱۳۳].
بدین ترتیب به نظر می رسد ترجمه صحیح عبارت « vice de consentemen » عیب اراده و نه رضا می باشد.
مبحث دوم ـ قلمرو اکراه در قرار دادها :
درروابط قراردادی گاه یک طرف یا هر دو طرف به علت ترس خود را متعهد می کنند. اکراه در علم حقوق با حفظ مفهوم عرفی خود چهره های گوناگون دارد
در این مبحث تقسیماتی از اکراه ذکر می شود.این تقسیمات از جهات مختلف مطرح می شود که در هر تقسیم گاه اقسام مختلفی وجود دارد . قانون مدنی ایران از اقسام اکراه به گونه ای که در این رساله ذکر شده است نامی نبرده است .
با توجه به این که نگرش فقها در قلمرو اکراه متفاوت از حقوقدانان غربی است دو مبحث جداگانه به این تقسیمات اختصاص داده می شود .
فقیهان بیشتر به جنبه های نظری اکراه توجه داشته اند . حقوقدانان فرانسوی با توجه به رخدادهای اجتماعی ، اشکال دیگری از اکراه را مطرح کرده اند .
گفتار اول- قلمرو اکراه در فقه و حقوق ایران :
قوانین ایران در زمینه قلمرو اکراه ساکت هستند به هر حال با توجه به تکلیف قانونگذار[۱۳۴] در موارد اجمال ، تعارض و سکوت قانون باید به منابع فقهی معتبر و نظر مشهور فقهای امامیه مراجعه کرد . در هر صورت این مبحث با توجه به منابع و فتاوای معتبر فقهی مطرح خواهد شد. حقوقدانان در این زمینه به طرح کلیات و ذکربرخی از اقسام بسنده کرده اند .
اکراه، با توجه به نوع آن، دو قسم است:
۱- اکراه در معاملات
۲- اکراه در محرمات
اکراه در محرمات مانند شرب خمر، سرقت، غصب، زنا و … ؛ و اکراه در
معاملات مانند اکراه بر اجاره خانه، بیع کالا یا طلاق میباشد.
رابطه اکراه در محرمات و معاملات، از لحاظ منطقی ، عموم و خصوص مطلق است. اکراه در معامله که به نظر برخی به معنای عدم طیب نفس است، اعم از اکراه در محرمات است (که به معنای اجبار است) که ویژه موردی است که امکان فرار نباشد[۱۳۵].
در صورتی که معیار اکراه در محرمات دفع ضرر و در معاملات عدم طیب نفس باشد رابطه دفع ضرر و عدم طیب نفس عموم و خصوص من وجه است[۱۳۶]؛ یعنی یک وجه اجتماع و دو وجه افتراق دارد.[۱۳۷]
آن چه مورد بحث در این رساله است اکراه در قراردادها است . اکراه در قراردادها تقسیماتی دارد ، این تقسیمات از جهات مختلف است :
اکراه گاه نفسی و گاه غیری است . اکراه می تواند بر قدر مشترک واقع شود.
همچنین عقدی که مورد اکراه است به لحاظ تطابق اکراه با مکره علیه چند حالت دارد .از طرف دیگردر صورتی که مالک و عاقد دو فرد متفاوت باشند و اکراه صورت پذیرد، چهار حالت قابل تصور است .
اکراه می تواند بر چند مکرَه به نحو تخییری و با توجه به عمل اکراهی و شخص مکره واقع شود .
یکی دیگر از تقسیماتی که برای اکراه مطرح شده است با توجه به وسایل آن است . بدین ترتیب مطالب این گفتار در هفت قسمت بررسی می شود .
واژۀ خرافات، جمع خرافه ، در اصل به معنای سخن بیهوده، باطل، افسانهای و اسطورهای است و تداوم عمومی به عمل یا اعتقاد ناشی از نادانی، جهل، ترس از ناشناختهها و اعتقاد به جادو و بخت یا درک نادرست علت و معلولها اطلاق می شود (دارینگ،۵:۱۳۷۱).
باورها و خرافاتی که بین اهالی روستای هرمود صحرای باغ رایج است، بسیار گسترده، قابل تأمّل و بررسی است. این موارد بیشتر در بین زنان رایج است و مردان یا اصلاً اطّلاعی از آنها ندارند، یا آگاهی بسیار جزئی دارند و کمتر به آن توجّهی نشان می دهند. بسیاری از این امور فقط جنبۀ خرافه دارد و خود مردم هم به آنها اعتقاد و باور ندارند و بیشتر جنبۀ عادت و سرگرمی دارند و موارد اندکی هم به آنها اعتقاد و باور دارند. در هر حال خرافات هم مانند همه گونه عقاید و افکار زندگی، جایگاه به خصوصی دارند. گاهی به وجود میآیند و جانشین خرافات دیگر میشوند و زمانی از بین میروند.خرافات در اندیشهها و حتی رفتارهای مردم یک جامعه تأثیر فراوان دارند. البته پیشرفت علوم و گذشت زمان به تغییر یا از بین رفتن آنها کمک می کند.
در این قسمت از پایان نامه به طبقه بندی پارهای از این باورها و خرافات براساس حروف الفبا میپردازیم.
۵-۲-۴-۱- اشیا
شب چیز سفید رنگ مثل شکر، قند، نمک،تخم مرغ و…. به کسی نمیدهند.
اگر چیز سیاه رنگی در شب از منزل بیرون دادند، باید در عوض چیز سفید رنگی بگیرند.
هر گاه موقع نان پختن که دو نفر نوبتی نان میپزند، یکی از آن دو بخواهد جایش را با دیگری عوض کند، چنانچه چانۀ خمیر روی سنگ نانپزی معطل بماند، میگویند: «دختر خانواده شوهر نمیکند».
مَیه (مَهوهِ) را شب از خانه بیرون نمیدهند، میگویند نحوست دارد.
هر کس قلیون چاق کند اول باید خودش بکشد وگرنه دایی اش لات و خنیس می شود.
۵-۲-۴-۲ ایّام هفته و باورهای عامّه
شنبه:
اگر شخصی روز شنبه ناخنش را کوتاه کند، رزق و و روزیاش تنگ شده و خانهاش از برکت میافتد.
اگر روز شنبه کسی لباسش را بدوزد یا لباس نو بپوشد، این لباس بر تن او دوام نخواهد کرد.
اگر روز شنبه شخصی به کسی پول نقد بدهد، تا آخر هفته دچار ضرر و زیان مادی می شود.
روز شنبه پوشیدن لباس سیاه، شگون ندارد.
مردم روز شنبه، به مراسم ختم نمیروند.
متوفّی را در شب شنبه به خاک نمیسپارند و معتقدند که عذاب قبر زیاد می شود و شگون ندارد.
برکت روز شنبه، برکت تمام روزهای هفته است.
روز شنبه برای هر کاری سبک است، تا پنجشنبه به همان منوال پیش میرود، خوب یا بد.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
چار چار چار، چهارشنبه تخم چَشُم، پنجشنبه
جمعه که عیُدم هُنده وای به روز شنبه
۵-۲-۴-۳ بستن دَم جانوران گزنده
برای بستن دَم جانوران گزنده، شبهای جمعه بیرون از خانه میایستند و این جملات را میخوانند:
الله و روح و رحمان بستم زبان ختمان[۶۳]
تا نزند مسلمان یاسین جمله قرآن
بستم که بسته باشی چون میخ خفته باشی
چون سنگ افتاده باشی به حق نور مصطفی دم نتکین تا پس صوا[۶۴]
بعد از خواندن این جملات، دستهای خود را محکم به هم میزنند و معتقدند که تا هر جا صدای دست آنها برود، جانوران گزنده از نیش زدن و گزیدن ناتوانند.
۵-۲-۴-۴ پریدنِ پلک
اگر چشم کسی بزند یا به اصطلاح پلکش بپرد، برگ سبز یا چوب کبریت روی آن میگذارند و میگویند: «اگر خیری بزن، اگر شرّی بخواب».
- اگر چشم چپ بزند، مرده تو را یاد می کند و اگر چشم راست بزند، زنده از تو یاد می کند.
۵-۲-۴-۵ پرندگان
-اگر پرنده موزیری[۶۵] به صورت جُفت جایی بیاید (اگر قبل از بهار باشد) میگویند، سال خوب و پر برکتی پیش رو است ولی اگر به صورت تک بیاید میگویند، خشکسالی می شود.
- اگر بلبل بخواند خوش خبر است و خبر خوشی میآورند. به بلبل میگویند:
کپُتْ حلوا بخوی، نون و پیا بخوی. خبرُت خیر، خبُرت خیر
معنی: دهانت حلوا بخورد، نان و پیاز بخورد. خبرت خیر باشد، خبرت خیر باشد.
۵-۲-۴-۶ پیرزن نوروزی
در زمانهای قدیم، شب عید نوروز اهالی در منزل خویش تشتی را پر از رنگ سبز کرده و با آن تمام وسایل منزل که به نوعی جلوی دید بود را به رنگ سبز تزئین میکردند. حتی بالهای مرغ و خروس، شاخ گوسفند و اگر شاخ نداشت گوشهای آن، آسیاب دستی، گهواره نوزاد، وسایل نان پزی، درب خانهها و خلاصه هر وسیلهای که در خانه وجود داشت را سبز میکردند و میگفتند : «پیرزن نوروزی، دست بکش». اهالی بر این باور بودند که پیرزن نوروزی به خانه آنها آمده و روی وسایل دست میکشد و این لمس وسایل خیر و برکت را در سال جدید به خانه می آورد.
۵-۲-۴-۷ جن
در نخلستان روستای هرمود که به آن «مُدُن» میگویند، چشمهای قدیمی وجود دارد که دور آن را حوضچهای درست کرده و کانالکشی کرده اند و اهالی به آن «بُخین» میگویند. در قدیم اکثر آب مورد استفاده مردم از این چشمه بوده است، چه جهت شست و شو و یا آبیاری نخلستان و مزرعهها. اهالی به اتفاق میگویند: آنجا جن وجود داشته و بارها مردم جن را در آنجا دیدهاند. مخصوصاً شب کسی زیاد جرأت نمیکرده به آنجا نزدیک شود. درخت کناری نیز در نخلستان مُدُن وجود دارد که میگویند جن دارد و خیلیها وجود جن را آنجا احساس کرده اند.
۵-۲-۴-۸ چادر
اگر زنی چادر وارونه بپوشد، میگویند: «شوهرش دزدی می کند» و بعضی بر این باورند، اگر زنی با چادر وارونه بیرون برود میگویند: «هر مردی از جلویش در بیاید،آن مرد داماد می شود».
۵-۲-۴-۹ چشم زخم (چَشسوری)
اگر کسی را چشم بزنند، به شخصی که چشمش شور است میگویند که آب دهانش را به او بزند یا اینکه مقداری از خاک پایش را برداشته، با کمی آب خیس می کنند و به بدن شخص میکشند تا تأثیر آن خنثی شود.
هنگام رد شدن از کنار کسی که چشمش شور است، صلوات میفرستند تا اثر نکند.
اگر کسی را چشم بزنند؛ یا تکهای لباس و یا نخ سیاه و سفیدی را پیش ملاّ یا سیّدی میبرند و نظربر کند.
اهالی معتقدند گفتن عبارت «ماشاالله» چشم زخم را باطل و اثر آن را خنثی می کند.
۵-۲-۴-۱۰ حاملگی و زایمان
- زن حامله صبح زود باید چیزی بخورد و اگر نخورد خوره جایی از بدن بچه را میخورد و ناقص می شود.
- اگر زن حامله دلش چیزی بخواهد بخورد اما به او ندهند، میگویند: «چشم بچه اش چپ می شود».
باد خزان از آب کند تخته‌ی بلور
دیبای زربفت درآرد ز پرنیان(۵۹۲۶)
کنون کوه وبیابان را نبات از عود تر باشد
کنون شاخ درختان را لباس از پرنیان باشد(۶۱۶)
و نیز نک ابیات: ۵۹۱۹، ۲۰۶۶، ۸۳۵۹، ۵۰۴۶، ۱۵۶۸، ۸۶۹۶ و ۶۱۶
*استعاره از انبوه گل‌ها وگیاهان:
درخت سیب را گویی ز دیبا طیلسان ستی
جهان گویی همه پر وشی وپر پرنیان ستی(۸۲۰۹)
و نیز نک ابیات: ۳۵۱۲ و ۶۲۲۸
*پرنیان بر؛ صفت هنری وکنایه از معشوق:
پری خواندم او را زان روی خواندم
که روی پری داشت آن پرنیان بر(۲۹۲۱)
و نیز نک ابیات: ۸۱۱۰ و ۵۳۷۲
پروین
← پرن
پره
-
-
-
- پره: حلقه و دایره‌ی لشکریان سوار و پیاده برای حصار دادن نخجیر و جز آن. فرخی با واژه‌ی پره ۱ تصویر به صورت تشبیه ساخته شده است:
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
-
-
*پره زدن میر به دشت؛ مشبهٌ‌به باغ از جهت آراستگی:
ز گلبنان شکفته چنان نماید باغ
که میر پره زدستی به دشت بهر شکار(۲۶۸۶)
پری
-
- برخی آن را همان جن دانسته‌اند امّا در تصور عوام پری مؤنث است و معمولاً آن را لطیف تر از جنس جن تصور کرده اند. (شمیسا،۱۳۷۷: ذیل پری). با واژه‌ی پری ۳ تصویر شامل ۲ تشبیه و ۱ صفت هنری ساخته شده است:
*مشبهٌ‌به معشوق از جهت زیبایی:
یاری گزیده ام از همه گیتی پری نژاد
زان شد ز چشم من امروز چو پری(۷۶۹۸)
و نیز نک: ۵۳۷۲
*پری چهره، صفت هنری، کنایه ازمحبوب و معشوق زیبارو:
خوشا عاشقی خاصه وقت جوانی
خوشا با پری چهرگان زندگانی(۷۹۶۳)
پسر ذوالیزن
-
- ذوالیزن: مقصود سیف بن ذی یزن است از پادشاهان خاندان حمیری که به حمایت خسرو انوشیروان و به کمک او برحبشیان پیروز شد و ایرانیان او را بر تخت نشاندند و این فتح در حدود سال ۵۷۰ صورت گرفت(سجادی، ۱۳۸۹). با این واژه ۱ تشبیه ساخته شده است:
*مشبه به ممدوح از جهت سخاوت:
ای به هنر چو پدر فاطمه
ای به سخا چون پسر ذوالیزن(۶۴۱۲(
پشت
-
- با واژه‌ی پشت ۳۰ کنایه ساخته شده است:
*پشت دوتا کردن؛ کنایه از تواضع و فروتنی کردن و نیز مطیع و منقاد شدن:
شاه محمود که شاهان زبر دست کنند
هر زمانی به پرستیدن او پشت دوتا(۶۹۶۱)
و نیز نک ابیات: ۷۰۲۳، ۹۶۱، ۷۱۶۹، ۴۷ و ۷۱۵۹
*پشت راست کردن؛ کنایه از توان و نیرو گرفتن پس ازگذراندن سختی ها و مشکلات(عفیفی، ۱۳۷۲: ذیل پشت راست کردن):
کهان به جودش پشت دوتا راست کنند
مهان به خدمت او پشت‌ها کنند دوتاه(۷۱۶۹)
و نیز نک بیت: ۳۴۵
*پشت کسی یا چیزی بودن؛ کنایه از حامی و پشتیبان کسی بودن(نجفی، ۱۳۷۸، ج۱: ۲۵۴):