۳-شک و تردید : هنگامی که « أوْ » بعد از کلام خبری واقع شود مانند :
« قالوا لبثنا یوماً أوْ بعضَ یومٍ » (کهف ،۱۹) آنها گفتند :یک روز تمام یا مقداری از روز را ماندیم. (همان،ص ۲۴۸)
۴-إبهام :« به ترید انداختن مخاطب » مانند :
« و أنّا أوْ إیّاکُمْ لَعَلَی هُدیً أوْ فی ظلالٍ مُبینٍ » (سباء ،۲۳)
(ای رسول خدا به مشرکان بگو: کیست که شما را از نعمتهای آسمانها و زمین روزی می دهد؟بگو خداست. بزودی معلوم شما خواهد شد که ما اهل توحید و شما مشرکان کدام بر هدایت و کدام در گمراهی می باشیم. )
(معانی حروف با شواهد از قرآن و حدیث، دکتر رادمنش، ص ۱۷۵)
۵-إضراب :« أوْ » مانند بلْ بیانگر معانی اضراب است یعنی إضراب و انتقال از کلام سابق و توجه و التفات به کلام لاحق
و أرسلناهُ ألی مِأَهِ اَلفٍ أوْ یَزیدونَ. (صافات ،۱۴۷) (و ما او را ] یونس را[ برقومی بالغ بر صدهزار بلکه بیشتر،به عنوان رسول فرستادیم. )
(معانی حرو ف با شواهد از قرآن و حدیث، دکتر رادمنش، ص ۱۷۵)
«إذْهَبْ إلی دمشقَ، أوْدَعْ ذلکَ، فلاتذهب الیومَ » أی :بَلْ دَعْ
اضراب
ذلکَ، أمرتَهُ بالذهاب، ثمَّ عدلتَ عن ذلک.
(جامع الدروس العربیه، غلایینی، الجزءِ الثالث، ص ۱۴۷)
۶-تقسیم یا تفریق: یعنی معطوف و معطوف علیه از أقسام آن کلمه ای محسوب می شوند که قبل از این دو عنوان شده مانند قول إمام علی (ع) :« وَلابد إنّهُ لِلنّاسِ مِنْ أمیرٍ بَرًّ أوْ فاجرٍ » یعنی ناچار برای مردم امیری لازم است خواه نیکوکار یا بدکار باشد.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
(شرح و ترجمه مغنی الأدیب، سیدعلی حسینی، ج ۱ ، ص ۳۳۱)
« الکلمهُ اسمٌ أوْ فعلٌ أوْ حرفٌ »
(جامع الدروس العربیهِ ،غلایینی، الجزء الثالث،ص ۲۴۸ )
« و قالوا :کونوا هوداً أوْ نصاری تَهْتَدوا » (بقره ،۱۳۰) یهود و نصاری به مسلمان ها گفتند:به دین ما در آیید تا هدایت شوید ] از یهود شوید یا از نصاری. [ )
(معانی حروف با شواهد از قرآن و حدیث، دکتر رادمنش،ص ۱۷۶)
۷- به معنی « إلّا » که فعل مضارع بعد از آن بلحاظ « أنْ » ناصبه مقدَّر منصوب می گردد:
لَأتْرُکَنَّهُ أوْ یُسْلِمَ . ] إلّا أنْ یُسْلِمَ [ او را ترک می کنم مگر آنکه اسلام بیاورد.
و کُنْتُ اذا غَمَزْتُ قناهَ قَوْم کَسَرْتُ کعوبَها أوْ تستقیما (الف إطلاقی است)= یعنی این چنین
الّا أنْ
بودم که هرگاه تکان می دادم و می فشاردم نیزه قومی را، گره های آن نیزه را می شکستم مگر اینکه آن نیزه راست می شد.
(جامع الدروس العربیه، غلایینی، الجزء الثانی، ص ۱۸۷)
۸- به معنی « ألی» :گاهی لفظ مزبور مترداف « إلی » است و فعل مضارع بعد از « أوْ » بوسط « أن » مصدریه مقدر، منصوب می گردد مانند « لَأ لْزَمَنَّکَ أوْ تقضینی دینی » یعنی ملازم تو خواهم بود و ترا رها نخواهم کرد تا آنکه دین مرا اداءکنی.
(معانی حروف با شواهد از قرآن و حدیث، دکتر رادمنش، ص ۱۷۶)
لأ سَتْسَهِْلَنَّ الصّعْبَ أوْ أدْرِکَ المٌنی فَما انقادَتِ الآمالُ إلّا لِصابرٍ
إلی أن
یعنی :هر آینه امور سخت و دشوار را سهل و آسان می شمارم تا اینکه آرزوها را درک کنم به طور قطع آرزوها تسلیم نمی شود. مگر برای انسانی که صبر پیشه کند و در مورد بدست آوردن آنها شکیبا باشد.
(جامع الدروس العربیه، غلایینی، الجزء الثانی، ص ۱۸۷)
۹-به معنی شرطیه : یعنی مترادف « أنْ » شرطیه مانند :
«لِأضْرِبَنَّهُ عاشَ أوْ ماتَ » یعنی « لِأضربَنَّهُ إنْ عاشَ بعد الضّرب و إن ماتَ »
(شرح و ترجمه مغنی الأدیب، سیدعلی حسینی، ج ۱، ص ۳۳۸)
لأتْرُکَنَّهُ عاشَ أوْماتَ ] = إنْ عاش بَعْدَ التّرکِ و إنْ ماتَ [
او را رها می کنم خواه زنده بماند یا پس از رها شدن بمیرد.
(معانی حروف با شواهد از قرآن و حدیث، دکتر رادمنش، ص ۱۷۶)
۱۰-تبعیض :در پاره ای از مواقع « أوْ » بر تبعیض دلالت دارد. یعنی بر بعض بود معطوف و معطوف علیه نسبت به لفظ قبل از معطوف علیه دلالت دارد. همانند :« قالوا کونوا هوداً أوْ نصاری تَهْتدُوا… » (بقره ،۱۳۰)
یعنی یهود و نصاری به مسلمانان گفتند که به آیین ما در آیید تا راه راست و طریق حق پوئید.
لفظ « أوْ » در آیه بیانگر این معنی است که هر یک از « کونوا هوداً » و « کونوانصاری» بعض و جزئی از « قالوا» هستند بتقدیر:» قالَ بعضُهم کونوا هوداً و قال بعضُهم کونوانصاری »
(ترجمه و شرح مغنی الأدیب،سیدعلی حسینی، ج ۱،ص ۳۳۹)
۱۱- تقریب زمانی: تقریب زمانی وقوع معطوف و معطوف علیه است.
« ما أدری أسَلَّمَ أوْ وَدَّعَ . » نمی دانم سلام کرد یا وداع در مورد شخصی که پس از سلام بلافاصله خداحافظی نموده (فرهنگ بزرگ جامع نوین ترجمه المنجد، احمد سیاح، ج اول،ص ۵۹)
۱۲-اشتراک معطوف با معطوف علیه: گاه « أوْ » همانند واو بر مطلق « اشتراک با معطوف علیه در اصل حکم است به این معنی که ممکن است بعد از معطوف واقع شود و ممکن است قبل از آن تحقق یابد چنانکه ممکن است در یک زمان و مصاحب هم باشد مانند
وکانَ سِیّانِ أنْ یسَرَحوا نَعَماً أوْ یَسْرَحُوهُ بها، وَ اغْبَرَّتِ السُّوحُ
شأن این چنین است که مساوی و یکسان است اینکه آن جماعت، شتران را برای چریدن رها کنند و واگذارند، در حالی که از شدّت قطع سالی اطراف خانه ها سیاه و خالی از گیاه و سبزه است.
در این شعر لفظ « أوْ » همانند واو برای مطلق جمع آمده است،یعنی چرانیدن و نچرانیدن آنها مساوی و برابر است.
اسم کان ضمیر شأن محذوف است و جمله اسمیه بعد از آن، خبرکان است، لفظ « سیان» به معنای «مثلان » خبر مقدم و « أنْ لایسرحوه » مؤوّل به مصدر، مبتدای موخّر بحساب می آید، و ضمیر «بها» به « سنه مجدیه» یعنی سال قحط باز می گردد و «اغبرت » معنای « اسودت» یعنی غبار آلود و تیره شد و « السوح » جمع « ساحه» به معنای آستانه و اطراف خانه است.
أی : و کان الشأن :ألّا یرعوا إلابل و أن….
« لِأنَّ إسراحَهم الإ بل و عدمَ إسراحهم سیّانِ »
ترجمه و شرح مغنی الأدیب، سیدعلی حسینی، ج ۱، ص ۳۲۷
یادآوری :دکتر سیدمحمد رادمنش از این مورد به عنوان (تسویه) یاد می کند و می گوید که « أوْ » در أصل به معنای تسویه در حکم میان معطوف و معطوف علیه است، یعنی مساوی اعلام کردن حکم میان معطوف و معطوف علیه
( معانی حروف با شواهد از قرآن و حدیث، دکتر رادمنش ، ص ۱۷۴)
شکل۲-۳: نیروگاه عظیم خورشیدی سویل در اسپانیا
۲-۵-۲-۲ کاربردهای سلولهای فتوولتائیک
از جمله موارد کاربرد سلولهای فتوولتائیک عبارتند از:[۳۵]،[۳۸]
تامین روشنایی مناطق دور افتاده
سیستمهای مخابراتی از راه دور
پمپاژ کردن آب
سیستمهای تصفیه آب
تامین برق مناطق روستایی
ماشین حساب، ساعت، اسباب بازی، سیستمهای اضطراری
یخچال نگهداری واکسن و خون برای مناطق دور افتاده
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۲-۵-۲-۳ مزایا و معایب استفاده از سیستمهای فتوولتائیک
برخی از مزایای استفاده از این سیستم عبارتند از [۳۸]:
انرژی خورشیدی، انرژی تجدید پذیر نامحدود میباشد.
تولید برق توسط فتوولتائیک هیچ گونه انتشار آلاینده زیست محیطی را در پی ندارد.
ماژولهای خورشیدی بدون اتلاف انرژی، نور خورشید را مستقیما به برق تبدیل می کنند.
سیستمهای فتوولتائیک دارای اجزای متحرک نمیباشند، به همین دلیل نیاز به حداقل نگهداری و هزینه تعمیرات دارند.
سیستمهای فتوولتائیک به راحتی با افزودن تعدادی ماژول و باتریهای ذخیره سازی انرژی قابل گسترش میباشند.
خطر آتش سوزی در سیستمهای فتوولتائیک به مراتب کمتر از سایر سیستمها میباشد.
به کارگیری سلولهای فتوولتائیک برای تولید برق در مناطق دور افتاده بسیار مفید میباشد.
سلولهای فتوولتائیک در کاربردهای خانگی، تجاری و صنعتی قابل نصب بر روی پشت بامها می باشند، از این رو فضاهای موجود اشغال نشده و برای سایر موارد به کار میرود.
برخی از معایب استفاده از این سیستمها عبارتند از[۳۸]:
هزینه تولید برق توسط سلولهای خورشیدی فتوولتائیک بیشتر از هزینه تولید برق ناشی از سوختهای فسیلی می باشد. لازم به توضیح است که با افزایش تولید سلولهای فتوولتائیک میتوان هزینهها را کاهش داد.
برق تولیدی از انرژی خورشیدی غیر قابل اعتماد بوده و همواره در دسترس نمی باشد و میزان تولیدات به شرایطی نظیر حالت وضعی خورشید، شرایط اتمسفر، ابری بودن و…. بستگی دارد.
به منظور استفاده از انرژی خورشیدی در شب باید از باتری برای ذخیره سازی انرژی استفاده کرد.
برای مصارف زیاد الکتریسیته، نیاز به مساحت زیادی برای نصب سلولهای فتوولتائیک میباشد.
کمبود نیروی متخصص وکارامد برای طراحی و نصب سیستمهای فتوولتائیک
۲-۵-۲-۴ مشکلات نیروگاه خورشیدی متصل به شبکه
امروزه تقاضا برای انرژیهای تجدیدپذیر رو به افزایش است و در میان آنها سیستمهای فتوولتائیک نقش اساسی ایفا می کنند. نوسانهای توان سیستم فتوولتائیک به شرایط آب و هوایی و فصل و موقعیت جغرافیایی بستگی دارد و این مشکلات جدی چون تغییر فرکانس را در پی دارد [۵۰] .
حتی در گرمترین نقاط روی زمین میزان شار تشعشعی خورشید به ندرت از مقدار ۱۰۰۰ w/m2 تجاوز می کند که از نظر استفاده فنی مقدار پایینی است. به علاوه جهت استفاده از آن به سطوح گرد آوری بسیار بزرگی نیاز است. همچنین میزان استفاده از آن با توجه به ساعات مختلف روز فرق می کند البته فصول سال نیز در این تغییر موثر است. یکی از مهمترین پارامترهای سیستم که کنترل فرکانس میباشد را با توجه به حضور نیروگاه خورشیدی باید کنترل شود.
۲-۶ سیستمهای ترکیبی در شبکه های قدرت
انرژی باد همواره یک منبع انرژی سالم و نامحدود برای تولید برق الکتریسیته میباشد و سطح تولید آن در سالهای اخیر در دنیا همواره رو به افزایش بوده است. به هر حال هنوز چالشهایی وجود دارد و به عنوان یک راه حل ممکن ترکیب تکنولوژی ذخیره انرژی با روش تولید برق تجدیدپذیر یکی از مسائل مورد بحث میباشد[۴۳].
ترکیب توربین بادی با سایر منابع انرژی می تواند سبب افزایش قابلیت اطمینان سیستم تولید توان گشته و انرژی الکتریکی خروجی از سیستم را تقریبا مستقل از زمان مینماید. باتریها مناسبترین گزینه برای ذخیره توان تولیدی در کوتاه مدت هستند که با نصب سیستم ذخیره سازی انرژی باری در سیستم قدرت، با سیستم ژنراتور توربین بادی، نوسانات برق را میتوان کاهش داد و پایداری سیستم قدرت هم تضمین می شود ولی برای ذخیره سازی در بلند مدت قابل استفاده نمی باشد[۱۳].
یک سیستم دیزل- باد هیبریدی نیز بسیار مطمئن خواهد بود زیرا دیزل همچون محافظتی جهت تغییر سرعت باد عمل می کند و همیشه به حفظ نیروی متوسط برابر با نقطه شروع کم می کند[۳۹]. طرحهای کنترل شده هم به تقویت پایداری در سیستم باد- دیزل هیبرید کمک می کنند و توسط بسیاری از محققین مورد بررسی قرار گرفته است[۳]. به دلیل اینکه تولیدات بادی به طور کامل به سرعت طبیعی باد بستگی دارند توان خروجی را نمی توان کنترل کرد و نوسان برق ایجاد شده توسط مشخصه خروجی ممکن است که سبب ایجاد مساله فرکانس در کل سیستم قدرت شود[۳۶]. برای حل کردن این مشکلات براساس یک مطالعه در مزرعه بادی Heanguon و جزیره چچو در کره، استفاده ترکیبی از سیستم ذخیره سازی با ظرفیت بالا و سیستم ذخیره سازی انرژی چرخ طیار مورد بررسی قرار گرفتند و از طریق مطالعات انجام شده بر اساس داده های خروجی محل اندازه گیری شده، ظرفیت انرژی و قدرت بهینه شده سیستم ذخیرهسازی انرژی با ظرفیت بالا و سیستم ذخیرهسازی انرژی چرخ طیار را مشخص کردند[۵]. در سیستم ترکیبی توربین بادی- باتری زمانی که سرعت باد منطقه بین سرعت قطع ورودی و قطع خروجی باشد توربین بادی توان الکتریکی تولید می کند. بخشی از توان که مورد نیاز تقاضا باشد به مصرف کننده تحویل داده می شود و مازاد آن به منظور ذخیره سازی وارد باتری می شود. کمبود انرژی در زمانهایی که توان تولیدی توسط توربین بادی قادر به تامین تقاضا نیست، توسط انرژی ذخیره شده باتری فراهم میگردد. لازم به ذکر است که کاربرد این سیستم بیشتر در مناطقی است که وزش باد موسمی نباشد. در مناطق با توزیع باد موسمی، سیستم ذخیره سازی باتری به دلیل کم بودن زمان شارژ ودشارژ باتری قابل استفاده نمی باشد. استفاد ه از توربینهای بادی در این مناطق با سیستم پیل سوختی به عنوان سیستم پشتیبان همراه است. در سیستمهای ترکیبی بادی- پیل سوختی ابتدا توان مورد نیاز توسط توربین بادی تامین می شود سپس مازاد توان تولیدی وارد الکترولایزر شده و پس از تولید هیدروژن در مخازن ذخیره هیدروژن ذخیره سازی می کند. زمانهایی که توربین بادی قادر به تامین تقاضا نباشد، پیل وارد مدار شده و توان مورد تقاضا را تامین می کند. سوخت مورد نیاز پیل سوختی از هیدروژن ذخیره شده در مرحله قبل فراهم میگردد. در مرجع [۴۸] یک سیستم تولید هیبریدی مستقل برای تولید برق نشان داده می شود که شامل ژنراتورهای توربین بادی، ژنراتورهای موتور دیزل، پیل سوختی، سیستم ذخیره انرژی باتری و یک الکترولیز کننده آبی میباشد. هیدروژن تولید شده بوسیله الکترولیز کننده آبی به عنوان سوخت برای سوخت پیل بکار میرود وانحراف فرکانس سیستم برق برای ایجاد تغییرات ناگهانی در بار و تولید میباشد. برق خروجی از ژنراتور موتور دیزل، پیل سوختی، سیستم ذخیره انرژی باتری و برق دریافتی از الکترولیز کننده آبی با بهره گرفتن از کنترل کننده تنظیم می شود به طوری که فرکانس سیستم قابل کنترل باشد. شکل (۲-۴) یک شبکه ترکیبی را به نمایش می گذارد که از یک واحد بادی و یک واحد خورشیدی به همراه چند ذخیره کننده انرژی تشکیل شده است.
شکل۲-۴: نمونه ای از یک شبکه ترکیبی
۲-۷ نیروگاه آبی
این نیروگاه انرژی ذخیره شده آب در ارتفاع بالا را به انرژی الکتریکی تبدیل می کنند (با بهره گرفتن از توربینهای آبی) در این نیروگاهها تبدیلات مکانیکی انرژی پتانسیل به انرژی جنبشی و سپس به انرژی الکتریکی انجام می شود. شکل (۲-۵) نمایی از سد بتنی کارون ۴ میباشد که بلندترین سد بتنی کشور با ارتفاع ۲۳۰ متر از پی و با ظرفیت ۲.۲ میلیارد لیتر آب در تراز نرمال میباشد.
شکل ۲-۵ : سد بتنی کارون ۴
۲-۷-۱ مزایای نیروگاههای آبی
ساختمان آن ساده و مقاوم بوده و نیاز به نگهداری کمتری دارد.
نسبت به تغییرات بار پاسخ مناسبی میدهد.
سریعا وارد مدار می شود.
دارای تلفات stand-by نیستند.
برای ساخت آن نیاز به متخصصین زیادی است اما در نگه داری آن تعداد بسیار کمی لازم است.
سوختی لازم ندارد.
راندمان آن نسبت به زمان کاهش نمییابد.
از لحاظ محیطی آلودگی ندارد.
آب پس از راه انداختن توربین در مصارف دیگر استفاده می شود.
۲-۷-۲ معایب نیروگاههای آبی
هزینه ساختمان و نیروگاه آن بالاست.
هزینه خطوط انتقال در آن زیاد است.
در فصول خشک مدت خروجی آن تحت تاثیر قرار میگیرد.
تغییرات محسوسی در تبدیلات اکولوژی سیستم در ایجاد دریاچه مصنوعی پشت سد مشاهده می شود.
۲-۸ نیروگاههای دیزلی:
از آنجایی که شبکه برق رسانی در نواحی صعب العبور جغرافیایی با مشکلات عدیدهای روبه رو است، لذا نیروگاههای دیزلی محلی جایگزین مناسبی برای تامین برق این نواحی به شمار میرود. این نیروگاههای کوچک که ظرفیت آنها از ۵ مگا ولت آمپر نیز تجاوز می کند، جایگاه ویژهای در کشورهایی که دارای مناطق کویری و کوهستانی هستند پیدا کرده اند. یک نیروگاه دیزلی، عبارتند از (معمولا) چند دیزل ژنراتور که به صورت موازی(سنکرون) با هم کار کرده و برق نیروگاه را تامین می کنند. یک دیزل ژنراتور، عبارتست از یک موتور دیزل و یک ژنراتور که بعد از کوپله شدن و نصب ادوات کنترل، شکل دیزل ژنراتور را پیدا خواهد کرد. تمامی مسائلی که در مورد نیروگاه مطرح است (از حفاظتهای لازم، بازدید دورهای، سنکرون شدن دو ژنراتور، کنترل آسان و ….) در این نوع از نیروگاهها نیز صدق می کند. اصولا دیزل ژنراتورها تا قدرت ۲ الی ۳ مگاوات و به خصوص به عنوان دیزل ژنراتورهای اضطراری بیمارستانها، هتلها و مناطقی که دارای مصارف محدود میباشند کاربرد گسترده دارد. کلیه دیزلها از دیدگاه سرعت به سه دسته تقسیم میشوند. دسته اول دیزلهای پر سرعت که دور در دقیقه آنها معمولا از ۷۵۰ تا ۱۵۰۰ متغیر است. نسبت وزن به قدرت این نوع دیزلها در قیاس با سایر گروههایی که متعاقبا معرفی میشوند کوچک است و قیمت آنها نیز نسبت به سایر انواع کمتر است. سرعت راه اندازی و بارگیری این نوع دیزلها از سایر انواع به مراتب بیشتر است. گروه دوم دیزلهای سرعت متوسط هستند که سرعت آنها حدودا ۴۵۰ دور در دقیقه است. گروه سوم نیز دیزلهای سرعت پایین میباشند که دور آنها معمولا ۴۰۰ دور در دقیقه کمتر است. قانون کلی حاکم بر دیزلها این گونه است که هر چه دور دیزل کمتر باشد نسبت واحد وزن آن بیشتر، قیمت آن بالاتر، مدت زمان رسیدن به بار کامل بیشتر و قدرت آن افزایش مییابد.
مصرف دیزل در تامین انرژی الکتریکی از گستردگی نسبتا خوبی برخوردار است. موارد به کار گیری دیزل ژنراتورها متناسب با نیاز تغییر می کند. دیزل ژنراتورهای دور بالا به عنوان واحدهای تولید کننده بار اضطراری و به صورت آماده به خدمت عمل می کند و دیزل در ژنراتورهای دور پایین تامین کننده بار پایه هستند[۴۹].
۲-۹ کنترل فرکانس شبکه
روش پژوهش
مقدمه
در این فصل در مورد طرح تحقیق به تفصیل توضیح داده شده است. نخست توضیحاتی در مورد نوع تحقیق داده شده و سپس ابزارهای تحقیق، اصلاح آنها، ایجاد پایایی در آن و کنترل های که در ابزار تحقیق و اجرای آن صورت گرفته است، تا داده های مناسب و معتبری جمع آوری شود تشریح شده اند. حجم نمونه انتخاب، نحوه ی انتخاب آنها، منابع، روش های جمع آوری داده های آماری که در تجزیه و تحلیل داده ها مورد استفاده قرار گرفته اند، به دقت توصیف شده اند که در اینجا به تعریف و تشریح هر کدام می پردازیم.
۳-۱- روش تحقیق
این تحقیق از نوع کاربردی است و با در نظر گرفتن موضوع پژوهش که بررسی رابطه بین سبک های تفکر و نوآوری سازمانی در بین کارکنان اداری دانشگاه ارومیه در سال تحصیلی۹۲-۹۱ است، روش تحقیق این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد. تحقیق حاضر توصیفی است زیرا هدف آن توصیف عینی، واقعی و منظم خصوصیات یک موقعیت یا یک موضوع است. هومن (۱۳۷۳) معتقد است که تحقیق توصیفی به منظور توضیح سیستماتیک، عینی و دقیق وقایع و خصوصیات مورد نظر یا موضوع مورد علاقه صورت می گیرد. همچنین روش تحقیق حاضر همبستگی است، زیرا هدف و روش تحقیق همبستگی، بررسی رابطه بین متغیرهای موجود در تحقیق است یا به عبارتی دیگر؛ مطالعه حدود تغییرات یک یا چند متغیر با یک یا چند متغیر دیگر است.
روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی می باشد زیرا به بررسی مبانی نظری سبک های تفکر و نوآورری سازمانی پرداخته شده وهمچنین روش تحقیق حاضر همبستگی است زیرا هدف این تحقیق بررسی رابطه این دو متغییر بوده است.
۳-۲- جامعه آماری
جامعه عبارت است از گروهی از افرد, اشیاء یا حوادث که حداقل دارای یک صفت یا ویژگی یا مشترک هستند و در پژوهش, مفهوم جامعه به کلیه افرادی اطلاق می شود که عمل تعمیم پذیری در مورد آنها صورت می گیرد و ماهیت پژوهش تعیین کننده دامنه جامعه است( دلاور,۱۳۸۳,ص۴). جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کارکنان اداری دانشگاه اورمیه در سال۹۱-۹۲ که شامل ۵۸۰ کارمند (۳۲۰ مرد و ۲۶۰ زن) میباشد.
۳-۳- نمونه آماری
چون حجم یا اندازه اکثر جامعه های تحقیقی بسیار بزرگ است, بنابراین ویژگی مورد پژوهش برای تک تک افراد یا عناصر جامعه غیر ممکن است بنابراین نمونه ای از جامعه انتحاب و اندازه گیری می شود نمونه عبارت است از زیر جامعه ای که از کل جامعه انتخاب می شود و معرف آن است و معرف یا نماینده واقعی بودن نمونه, غالبا از طریق انتخاب نمونه به صورت تصادفی امکان پذیر می شود( دلاور,۱۳۸۳,ص۴و۵). بنابراین نمونه آماری این پژوهش شامل ۱۵۰ نفر از کارمندان اداری دانشگاه ارومیه بوده است که این حجم نمونه با بهره گرفتن از جدول مورگان و از طریق فرمول کوکران با روش نمونه گیری تصادفی متناسب انتخاب شده است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۳-۴- ابزاراندازه گیری
رایج ترین ابزار مورد استفاده در تحقیق زمینه یابی پرسشنامه و مصاحبه است که در این پژوهش از پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است که با توجه به متغییر ها از دو پرسشنامه سبک تفکر و نوآوری سازمانی استفاده شد.
سبک تفکر
برای سنجش سبک تفکر افراد نمونه از پرسشنامه استاندارد (فرم کوتاه)استرنبرگ-واگنر استفاده شده که هر سبک تفکر شامل ۵ می باشد بنابراین با توجه به موضوع پژوهش که بررسی سبک های نوع اول می باشد سوالات مربوطه انتخاب که در کل شامل۲۵ سوال شده است که براساس مقیاس لیکرت امتیازدهی شده است(کاملا موافقم امتیاز۵,موافقم امتیاز۴,نظری ندارم امتیاز۳,مخالفم امتیاز۲ و کاملا مخالفم امتیاز۱).
جدول ۳-۱ سوالات سبک تفکر
سبک ها | سوالات |
سبک تفکر قضایی | ۱,۲,۳,۴,۵ |
سبک تفکرقانونگذار | ۱۰,۹,۸,۷,۶ |
سبک تفکر سلسله مراتبی | ۱۱,۱۲,۱۳,۱۴,۱۵ |
سبک تفکر کلی | ۱۶,۱۷,۱۸,۱۹,۲۰ |
سبک تفکرآزاداندیش | ۲۱,۲۲,۲۳,۲۴,۲۵ |
نوآوری سازمانی
برای سنجش نوآوری سازمانی از پرسشنامه (۱۳۹۰) استفاده شده که شامل سه بعد ساختاری,منابع انسانی و فرهنگ می باشد که شامل ۲۴ سوال که براساس مقیاس لیکرت امتیازدهی شده است (کاملا موافقم امتیاز۵, موافقم امتیاز۴, نظری ندارم امتیاز۳, مخالفم امتیاز۲ و کاملا مخالفم امتیاز۱). که سوالات مربوط به هر بعد در جدول زیر مشخص شده است.
جدول۳-۲ سوالات نوآوی سازمانی
ابعاد نوآوری سازمانی | سوالات |
زمان*گروه
خطا
۱۰۶۷.۳۴۴
۱
۱۰۶۷.۳۴۴
۳۳.۳
۰.۰۰۰۱
۱
۴۲۹.۶۳۰
۱
۴۲۹.۶۳۰
۱۳.۴۱
۰.۰۰۱
۰.۹۴
۸۳۲.۵۸۲
۲۶
۳۲.۰۲۲
بررسی اثرهای بین آزمودنی ها نشان داد که بین گروه ها صرف نظر از پیش آزمون وپس آزمون تفاوت معنا دار وجود دارد، F (۱,۲۶)=۱۷.۲۸, p<0.0001. همچنین بررسی اثرهای درون گروهی نشان داد که اثر معناداری برای عامل زمان وجود دارد، F(1,26)=33.3,p<0.0001. این یافته بدین معناست که صرف نظر از عامل گروه، تفاوت معناداری در نمره های پیش آزمون و پس آزمون وجود دارد و علاوه بر این اثر تعاملی معناداری برای عامل گروه*زمان مشاهده شد، F(1,39)=13.41,p<0.0001.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
همچنین تعقیب اثرهای اصلی به منظور استخراج اثرهای ساده نشان داد که:
بین میانگین نمره نشخوار فکری در پیش آزمون و پس آزمون در گروه ذهن آگاهی تفاوت معناداری وجود دارد، p<0.0001. این بدین معناست که گروه ذهن آگاهی در پس آزمون نمره کمتری (M=14.46,Sd=1.28) نسبت به پیش آزمون (M=28.76,Sd=1.81) داشته است.
بین میانگین نمره نشخوار فکری در پیش آزمون (M=30.46,Sd=1.68) و پس آزمون (M=28.14,Sd=1.24) در گروه کنترل تفاوت معناداری وجود ندارد.
نمودار ۲-۴: میانگین نمرات نشخوار فکری در گروه های مداخله و کنترل در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون
فرضیه۳: برنامه آموزشی ذهن آگاهی در کاهش زمان واکنش نسبت به محرک های منفی (کاهش سوگیری توجه منفی) اثر گذار است.
تحلیل واریانس طرح اندازه گیری مکرر شامل یک عامل درون گروه (عامل زمان) با دو سطح پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که اثر چند متغیره معناداری آنچنان که به وسیله آزمون های اثر پیلای، لامبدای ویکز، اثر هتلینگ و بزرگترین ریشه روی نشان داده میشود وجود دارد، F(1,28)=8.96, p>0.01. استفاده از آزمون موچلی به منظور آزمون فرضیه کرویت داده ها نشان داد که این مفروضه رعایت نشده است، p<0.05 w=1,. لذا با توجه به تخطی از مفروضه کرویت داده ها مقدار نسبت F به وسیله شاخص گیزر گرین هاوس گزارش شده است، که این نسبت معنادار بوده است، F(1,42)=7.63, p<0.01. همچنین اثر تعاملی معناداری برای زمان*گروه مشاهده شد، F(1,28)=26.86, p<0.0001 (جدول ۷-۴).
جدول ۷-۴: آزمون های اثر چند متغیری برای اثرات کلی زمان و زمان*گروه بر نمره های سوگیری توجه منفی
اثر
ارزش
شدت نیاز به رشد
شدت نیاز به رشد متغیری است که تعیین می کند فرد تا چه حد به یک کار پیچیده و چالش بر انگیز پاسخ مثبت می دهد[۲۶]. همانطور که در فصل دوم اشاره شد این متغیر به طور مستقیم بر روی انگیزش داخلی کارکنان تاثیر می گذارد. (سوال۸ بخش سوم پرسشنامه)
انگیزش درونی
سوالات ۵و۶و۷ بخش سوم پرسشنامه نیز برای ارزیابی سطح انگیزش درونی افراد نسبت به انجام کار طراحی شده است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
پاداشهای داخلی و خارجی
این پاداشها و یا به عبارت دیگر ویژگیهای شغلی، بدنه اصلی پرسشنامه تحقیق را شامل میشوند که در قسمت دوم پرسشنامه طراحی شده اند. متغیرهای مورد سوال در این قسمت عبارتند از: ، تنوع و تفاوتهای مهارتی، اهمیت شغل، ماهیت شغل، استقلال کاری، مشارکت در انجام امور، ارتباط با همکاران، ارتباط با سرپرستان، امنیت شغلی، قوانین و مقررات دولتی، اطلاعات، تناسب شغلی، حقوق و مزایا، ارتقا و پیشرفت شغلی، ارزیابی عملکرد، شرایط محیط کار و ساعات کاری.
در این میان، حقوق و مزایا، شرایط محیط کار، ارتقا و پیشرفت شغلی، ارزیابی عملکرد و ساعات کاری جزء پاداشهای خارجی و مابقی جز پاداشهای داخلی محسوب میشوند.
۱۸ سوال بخش دوم پرسشنامه در این خصوص مطرح شده اند به گونه ای که هم میزان رضایت کارکنان از پاداشها و هم میزان اهمیت پاداشها برای آنان را در بر گرفته است.
لازم به ذکر است که در انتهای بخش سوم پرسشنامه نیز دو سوال در خصوص سنجش رضایت و انگیزش کلی کارکنان نسبت به کار طراحی شدهاست.
روشهای جمعآوری اطلاعات
مهمترین روشهای گردآوری اطلاعات در این تحقیق بدین شرح است:
مطالعات کتابخانهای
در این قسمت جهت گردآوری اطلاعات در زمینه مبانی نظری و ادبیات تحقیق موضوع، از منابع کتابخانهای، مقالات، کتابهای مورد نیاز و نیز از شبکه جهانی اطلاعات (اینترنت) استفاده شده است.
تحقیقات میدانی
در این قسمت به منظور جمعآوری داده ها و اطلاعات و شناسایی عوامل تاثیرگذار بر انگیزش شغلی کارکنان از پرسشنامه کتبی استفاده شده است. به منظور طراحی پرسشنامه از مقیاس سنجش انگیزش و عملکرد که توسط دارن جیمز الدینگ (۲۰۰۵) در دانشگاه برمنگام تدوین شده، پس از انجام اصلاحات مورد نیاز (با همکاری نخبگان) استفاده شده است پرسشنامه مذکور[۶۶] شامل دو بخش عمده میباشد:
۱- نامه همراه : در این قسمت هدف از گردآوری دادهها به وسیله پرسشنامه و ضرورت همکاری پاسخ دهنده در عرضهی دادههای مورد نیاز، بیان شده است. برای این منظور بر با ارزش بودن دادههای حاصل از پرسشنامه تأکید گردیده تا پاسخ دهنده به طور مناسب پاسخ سئوال را عرضه کند.
۲- سئوالهای (گویههای) پرسشنامه: این بخش از پرسشنامه شامل دو قسمت است:
الف) سوالهای عمومی (جمعیت شناختی[۶۷]) :
این قسمت شامل اطلاعات دموگرافیک کارمندان که عبارتند از: نام شرکت محل اشتغال، جنسیت، میزان سن، وضعیت تاهل، میزان تحصیلات، وضعیت پست سازمانی، نوع استخدام و میزان سابقه کار میباشد.
ب) سوالهای تخصصی :
پرسشنامه مذکور جمعاً دارای ۲۸ گویه بسته ـ پاسخ میباشد که در دو بخش جداگانه مطرح گردیدهاند. در طراحی این قسمت ها سعی گردیده است که سئوالهای پرسشنامه تا حد ممکن قابل فهم و روان باشند. برای طراحی این بخشها از مقیاس ۱۰ گزینهای استفاده شد. شکل کلی و امتیاز بندی این طیف برای سئوالهای مثبت به صورت ذیل میباشد:
شکل کلی : خیلی کم نسبتا کم نسبتا زیاد خیلی زیاد
امتیازبندی: ۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶ ۷ ۸ ۹ ۱۰
پس از تدوین طرح مقدماتی پرسشنامه تلاش گردید تا میزان روایی وپایایی پرسشنامه تعیین شود.
روایی و پایایی پرسشنامه
تعیین اعتبار (روایی)[۶۸] پرسشنامه
مفهوم «اعتبار» به این پرسش پاسخ میدهد که ابزار اندازهگیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را میسنجد. بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازهگیری نمیتوان به دقت دادههای حاصل از آن اطمینان داشت. برای تعیین اعتبار پرسشنامه روشهای متعددی وجود دارد که یکی از این روشها «اعتبار محتوا»[۶۹] می باشد.
«اعتبار محتوا» نوعی اعتبار است که برای بررسی اجزا تشکیل دهندهی یک ابزار اندازهگیری به کار برده می شود. اعتبار محتوای یک ابزار اندازهگیری به سئوالهای تشکیل دهندهی آن بستگی دارد. اگر سوال های پرسشنامه معرف ویژگیها و مهارتهای ویژهای باشد که محقق قصد اندازهگیری آنها را داشته باشد، آزمون دارای اعتبار محتوا است. برای اطمینان از اعتبار محتوا باید در موقع ساختن ابزار چنان عمل کرد که سئوالهای تشکیل دهندهی ابزار اندازهگیری، معرف قسمتهای محتوای انتخاب شده باشد.
بنابراین «اعتبار محتوا» ویژگی ساختار ابزار اندازهگیری است که هم زمان با تدوین آزمون در آن تنیده می شود. اعتبار محتوای یک آزمون معمولاً توسط افرادی متخصص در موضوع مورد مطالعه تعیین میشود. در این مرحله (اعتبار صوری)[۷۰] با انجام مصاحبههای مختلف و کسب نظرات پنج نفر از افراد یاد شده ، اصلاحات لازم به عمل آمده و بدین ترتیب اطمینان حاصل گردید که پرسشنامه همان خصیصه مورد نظر محقق را می سنجد[۲۷].
تعیین پایایی[۷۱] (قابلیت اعتماد) پرسشنامه
قابلیت اعتماد یا پایایی یکی از ویژگیهای فنی ابزار اندازهگیری است. مفهوم یاد شده با این امر سر و کار دارد که ابزار اندازهگیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی بدست میدهد. پایایی مربوط به پرسشنامه تکمیل شده میباشد و بیانگر پایایی مناسب داده های جمعآوری شده توسط پرسشنامه ها میباشد، به عبارت دیگر بیانگر این مسئله است که جوابها قابل اعتماد بوده و به اصطلاح چشم بسته و یا توسط تنها یک نفر پر نشدهاند[۲۷].
در این تحقیق به منظور تعیین پایایی ابزار اندازه گیری از روش «آلفای کرونباخ»[۷۲] در نرم افزار SPSS 19 استفاده شده است. این روش برای محاسبه هماهنگی درونی ابزار اندازهگیری که خصیصههای مختلف را اندازهگیری میکند به کار میرود و دامنه ضریب قابلیت اعتماد در آن از ۰ (عدم ارتباط) تا ۱ (ارتباط کامل) است.
برای محاسبه ضریب آلفای کرونباخ ابتدا باید واریانس نمرههای هر زیر مجموعه سئوالهای پرسشنامه و واریانس کل را محاسبه کرد. سپس با بهره گرفتن از رابطه (۳-۱) مقدار ضریب آلفا را محاسبه میکنیم:
که در آن :
J: تعداد زیر مجموعههای سئوالهای پرسشنامه یا آزمون
: واریانس زیر آزمون J ام
: واریانس کل پرسشنامه یا آزمون
بر این اساس اگر مقدار آلفای کرونباخ از مقدار ۷/۰ بزرگتر باشد، آمون از پایایی قابل قبولی برخوردار است. با بررسی میزان آلفای کرونباخ از آنجا که میزان آلفای کرونباخ برای پرسشنامه های توزیع شده در شرکت ملی صنایع پتروشیمی برابر با ۸۹۳/۰، در شرکت ملی گاز ۹۱۵/۰ و در شرکت ملی پالایش و پخش ۹۱۰/۰ به دست آمد، لذا آزمون از پایایی مناسبی برخوردار است است.
قلمرو موضوعی تحقیق
به لحاظ موضوعی این تحقیق در حوزه مدیریت منابع انسانی قلمداد می شود.
قلمرو مکانی و زمانی تحقیق
قلمرو مکانی این تحقیق دفاتر مرکزی شرکتهای ملی پتروشیمی، گاز و پالایش و پخش صنعت نفت ایران میباشد. قلمرو زمانی این پژوهش نیز از دی ماه ۱۳۸۹ تا مهرماه ۱۳۹۰ است.
جامعه آماری
جامعه آماری این تحقیق کارکنان دفاتر مرکزی شرکتهای ملی پتروشیمی، گاز و پالایش و پخش صنعت نفت ایران میباشد.