وبلاگ

محور عمودی: آماره Z
محور افقی: بر حسب سال
نمودار ۶ نشان می­دهد که حجم پول و نرخ سود بانکی از هماهنگینسبتاً زیادی برخوردار هستند. البته نظریه­ های اقتصادی بیانگر رابطه­ معکوسی بین نرخ سود بانکی و حجم پول هستند. علت اینکه در نمودار رابطه­ مثبتی بین نرخ سود بانکی و حجم پول دیده می­ شود می ­تواند این نکته باشد که عوامل دیگری نیز روی نرخ سود بانکیاثرگذار هستند که در یک نمودار دوبعدی قابل نمایش نیستند. اما اثرشان روی نرخ سود بانکی وجود دارد.
نرخ رشد اقتصادی: رشد اقتصادی به تعبیر ساده عبارت است از افزایش تولید یک کشور در یک سال خاص در مقایسه با مقدار آن در سال پایهدر سطح کلان، افزایش تولید ناخالص ملی (GNP) یا تولید ناخالص داخلی (GDP) در سال موردبحث به نسبت مقدار آن در یک سال پایه، رشد اقتصادی محسوب می‌شود. با افزایش نرخ رشد اقتصادی درآمد ملیافزایش‌یافته و تقاضای معاملاتی پول افزایش می­یابد و با فرض ثبات عرضه پول، در بازار پول اضافه تقاضا به وجود می ­آید و نرخ سود بانکی افزایش می­یابد. از این رشد اقتصادی روی نرخ سود بانکیاثرگذار خواهد بود.

نمودار۷٫ مقایسه تغییرات نرخ سود بانکی و رشد اقتصادی استاندارد شده

منبع: بانک مرکزی و محاسبات محقق
محور عمودی: آماره Z
محور افقی: بر حسب سال
همان‌طور که نمودار۷ نشان می­دهد رشد اقتصادی کشور نوسانات شدیدی داشته است و به شدت ناپایدار و بی­ثبات بوده است. رشد اقتصادی نه تنها در ایران بلکه در کشورهای دیگر نیز ثبات چندانی ندارد. اما نوسانات رشد اقتصادی در ایراننسبتاً شدیدتر است. در دوره­هایی که نرخ رشد اقتصادی کشور باثبات و پایدار بوده است، نرخ سود بانکی نیز کم‌وبیشباثبات است. اما نوسانات بیش از حد در رشد اقتصادی زمینه بی­ثباتی در نرخ سود بانکی را فراهم می­نماید.
نرخ تورم: تورم به معنای افزایش پی‌درپی و مداوم قیمت­ها در اقتصاد است. انتظار داریم که اگر نرخ تورم تغییر کند نرخ سود بانکی نیز در همان جهت تغییر کند. بنابراین نرخ تورم باید اثر منفی روی ثبات نرخ سود بانکی داشته باشد. طی دوره­ ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۳ مقدار نرخ تورم از بیش از ۳۳ درصد به ۱۲٫۵ درصد کاهش یافت اما نرخ سود بانکی از ۷ درصد به ۷٫۲ درصد افزایش یافت. همچنین طی دوره­ ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۹ نرخ تورم از بیش از ۳۳ درصد به حدود ۱۱ درصد کاهش یافت اما نرخ سود بانکی از ۶ به ۶٫۵ درصد افزایش یافت. اما در دوره­هایی نیز رابطه ­مثبتی بین این دو متغیر وجود داشته است. در سال ۹۰ و به دنبال هدفمندسازییارانه­ها، رشد نرخ ارز و سایر عوامل نرخ تورم به بیش از ۲۱ درصد رسید. اما نرخ سود بانکی متناسب با نرخ تورم تغییر نکرد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

نمودار۸: مقایسه نرخ سود بانکی و نرخ تورم استاندارد شده

منبع: بانک مرکزی و محاسبات محقق
محور عمودی: آماره Z
محور افقی: بر حسب سال
بر اساس نمودار ۸می­توان به این نکته رسید که در بسیاری از دوره­ها نرخ تورم و نرخ سود بانکی با یکدیگر هماهنگ نبوده­اند. حتی در برخی از دوره­ها در خلاف جهت هم حرکت نموده ­اند.
نام حزب:بر اساس اطلاعات پایگاه داده ­های سیاسی کشورها، این متغیر در صورتی که رئیس قوه مجریهفرد نخست کشور، مستقل، نظامی و یا در صورتی که هیچ حزبی در کشور وجود نداشته باشد، مقدار Independet و در غیر این صورت نام حزبی که ریاست قوه مجریه را بر عهده دارد خواهد بود. از آنجا که این متغیر به نحوی قدرت بیشتر رئیس جمهور در تصمیم ­گیری را نشان می­دهد مقدار این متغیر برای سال­های که برابر Independet است یک و در غیر این صورت مقدار صفر خواهد داشت.
تعداد کل صندلی­ها:بر اساس اطلاعات پایگاه داده ­های سیاسی این متغیر برابر تعداد کل صندلی­های قوه مقننه(مجلس) است.به عبارت دیگر، این متغیر تعداد نمایندگان مجلس شورای اسلامی را نشان می­دهد.طی دوره­ مورد بررسی ۱۳۷۲-۱۳۹۱ تعداد نمایندگان مجلس نوساناتی را داشته است. در سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۸ تعداد نمایندگان مجلس برابر ۲۷۰ بود و در سال ۱۳۷۹ تعداد آن‌ها به ۲۹۰ رسید. در سال ۱۳۸۴ یک‌بار دیگر نوسان داشت و مقدار نمایندگان به ۲۲۶ نفر کاهش یافت و تا سال ۱۳۸۸ در این مقدار تثبیت بود. در سال ۱۳۸۸ مجدداً تعداد نمایندگان مجلس به ۲۹۰ نفر رسید و تا سال ۱۳۹۱ تغییر دیگری نداشته است.
انقلاب:متغیر مجازی انقلاب را نیز برای بررسی اثر تغییر نظام و وقوع انقلاب اسلامیدر تحلیل بقای ثبات نرخ سود بانکی استفاده شده است. با پیروزی انقلاب اسلامی و تغییر قانون اساسی کشور و تصویب قانون عملیات بانکی بدون ربا، ساختار نرخ سود بانکی در کشور تغییر نمود. بنابراین ممکن است انقلاب روی نرخ سود بانکی اثرگذار باشد. متغیر انقلاب برای سال­های قبل از انقلاب مقدار یک و برای سال­های بعد از انقلاب مقدار صفر را می­گیرد.

۴-۳-تجزیه‌وتحلیل داده ­ها

در اولین گام جهت تجزیه‌وتحلیل داده ­ها، باید توصیف دقیقی از متغیرهای پژوهش داشته باشیم. توصیف داده ­ها قبل از برآورد مدل، اطلاعات مهم و ارزشمندی در اختیار قرار می­دهد. در جدول(۳) آماره­ های توصیفی متغیرها آمده است.

جدول۳: آماره­ های توصیفی متغیرهای مورد استفاده در پژوهش