وبلاگ

در سال ۱۳۲۰ نخستین گام حقوقی در زمینه نوسازی و زیباسازی شهر در قالب «قانون اصلاح و توسعه معابر» برداشته شد.
در سال ۱۳۴۵اصلاح قانون شهرداری ها و الحاق چند ماده به این قانون از جمله اینکه مقرر شد: به منظور نوسازی شهرها، شهرداری ها می توانند از طریق موسساتی با سرمایه خود، خانه ها، مستغلات و اراضی و محلات قدیمی و کهنه شهر را با بهره گرفتن از مقررات قانون تملک زمین ها، مصوب ۱۷ خرداد ۱۳۳۹ خریداری کنند و در صورت اقتضا تجدید ساختمان طبق طرح های مصوب به شهرداری بفروشند و یا اینکه رأساً اقدام به اجرای طرح های ساختمانی بنمایند.
در تاریخ ۸/۵/۱۳۴۷ در تصمیم کمیسیون برنامه مجلسین راجع به اصول و هدف های برنامه عمرانی چهارم کشور، نوسازی محلات قدیمی و غیر سالم در قالب طرح های جامع شهری و وضع مقررات جهت تجدید ساختمان های فرسوده و غیر بهداشتی پیش بینی گردید.
در همین سال، با تصویب قانون نوسازی و عمران شهری، مقررات در مورد ضوابط نوسازی شهرها تعیین شد.
در برنامه پنجم عمرانی کشور مصوب ۲۳/۳/۱۳۵۲ در زمینه تأمین مسکن مورد نیاز شهروندان و نیز به منظور کاهش تراکم جمعیت، اولویت به تبدیل ساختمان های غیر بهداشتی و فرسوده قدیمی به آپارتمان های بزرگ ارزان قیمت داده شده است.
در فاصله سال های ۵۷-۱۳۴۵، با تدوین و تصویب قوانین مختلف و توجه ویژه به ضرورت تهیه طرح، برای توسعه شهرها، طرح تهیه شد. در این طرح ها مناطقی از بافت های شهری برای کار بهسازی و نوسازی منظور شده بود. اولین طرحی که به طور چشمگیری به این مسأله پرداخت طرح جامع تهران بود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۸، در یکی از لوایح قانونی، اصلاح قسمتی از مقررات قانونی نوسازی وعمران شهری پیش بینی شد.
در سال ۱۳۶۷ اساسنامه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به تصویب رسید. ماده ۳ این اساسنامه وظایف سازمان را در این حوزه مشخص ساخته است. منظور از این وظایف، تهیه و اجرای طرح های لازم به منظور حراست، حفاظت، تعمیر و مرمت و احیاء آثار، بناها ومجموعه های با ارزش فرهنگی – تاریخی است.
در ماده ۴ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مصوب سال ۱۳۷۹، با عنوان ساماندهی شرکت های دولتی، به دولت اجازه داده شد که برای تحقق اهداف خود بر این ماده اقداماتی را به انجام رساند. یکی از این اقدامات سازماندهی شرکت های دولتی در قالب شرکت های مادر تخصصی است که زیر نظر وزارت خانه مربوطه و در چارچوب اساسنامه مربوط اداره می شوند. به استناد همین قانون در نوزده بهمن ۱۳۸۲ اساس نامه شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران به تصویب هیأت وزیران رسید که هدف آن بنابر ماده ۶ اساس نامه راهبری و ساماندهی فعالیت های تصدی دولت از طریق شرکت های زیر مجموعه در زمینه احیاء و بهسازی و نوسازی بافت های قدیمی فرسوده و ناکارآمد شهری و همچنین مدیریت استفاده بهینه از امکانات مذکور در جهت توسعه درونی شهرها و ارتقاء محیط زندگی شهری در چارچوب سیاست های وزارت مسکن وشهرسازی و شورایعالی شهرسازی و معماری ایران و ترویج فعالیت های فوق الذکر از طریق مشارکت شهرداری ها، ساکنان و مالکان بافت های مذکور و اشخاص حقیقی وحقوقی می باشد. این شرکت که از زیر مجموعه های وزارت مسکن و شهرسازی است در سراسر کشور در زمینه های مذکور به فعالیت مشغول است (عندلیب، ۱۳۸۶ :۱۲).
۳-۲٫ تجارب ایران و جهان در طرح های مرمت شهری با رویکرد مشارکت مردمی
در این بخش به اختصار نمونه های طرح های بهسازی و نوسازی شهری با رویکرد مشارکتی بررسی و سپس با مقایسه تطبیقی این طرح ها، حاصل تجربیات در تدوین مدل مورد توجه و استفاده قرار می گیرد.
۳-۲-۱٫ تجربیات جهانی (کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه)
۳-۲-۱-۱٫ تجدید حیات شهری، باریوال راوال، بارسلون، اسپانیا، ۱۹۹۰
ارائه طرح های فرهنگی به عنوان کمکی برای تجدید حیات شهری در عین حال که منطقه ای را رونق
می بخشد، ممکن است برای گروه جمعیتی شاغلین موجود، اثرات منفی در پی داشته باشد. به نظر می رسد نمونه
آل راوال بارسلون این امر را نشان می دهد. این منطقه به عنوان ناحیه شهری و مرکز سکونت طبقات فرودست شهر شناخته می شد، اصول احیای این محله به شرح ذیل است:

• • جذب گروه های اقتصادی جوان

• • اشتغال زایی

• • فرصتی برای رسیدن به جذابیت های بین المللی با توجه به المپیک بارسلونا

• • تغییر شکل زوال و تباهی محله

• • توجه به حوزه مشارکت عمومی

• • طرح عمل اجتماعی ضروری

• • ساخت مسکن ناشی از سکونت مجدد

• • ایجاد فضاهای عمومی باز

• • استفاده مجدد از ساختمان های قدیمی

• • ایجاد یک مرکز چند فرهنگی

• • بهبود شرایط بهداشتی

• • طرح ایمنی و جلوگیری از سوانح

• • نوسازی کلان ساختار شهری بر اساس تخریب بلوک های سکونتی فرسوده

• • مرکز چند فرهنگی، موسسه تحقیقاتی، کتابخانه عمومی مرجع، سازمانی برای کنفرانس های
    بین المللی، کافه ها، گالری های هنر

• • فرهنگ به عنوان تجدید حیات و تغییر

۳-۲-۱-۲٫ کونت گاردن ۱۹۷۴
این منطقه در قلب بخش باختری لندن واقع است. بنای عمده موجود در این مجموعه، ساختمان بازار است. در اواخر دهه هفتاد این ساختمان ها نوسازی شدند تا به بازار جشنواره تبدیل شوند.
اصول مرمت و احیای این منطقه که در مقابل تخریب های ناشی از طرح توسعه شهری صورت گرفت به شرح ذیل است:

• • توجه اولیه محافظت تاریخی به عاملی برای احیاء تبدیل می شود.

• • مشارکت عظیم اقشار اجتماعی و دست اندرکاران

• • یافتن کاربری ها و عملکردهای جدیدی برای بهره برداری از ساختمان های تاریخی و حفظ آنها با مرمت مطلوب و مناسب

• • دادن جانی تازه به خیابان های محله با حضور مردم و فعالیت هایشان

۳-۲-۱-۳٫ بافت تاریخی قاهره، دهه ۶۰
آسیب شناسی حفاظت از میراث تاریخی در بافت تاریخی قاهره:

• • ناکافی بودن منابع قابل حصول برای حفاظت از میراث ارزشمند تاریخی در مقایسه با وسعت کار

• مشخص نشدن محدوده ای قانونی برای حفاظت و احیاء، در چارچوب برنامه ای سازمان یافته از سوی دولت و سایر نهادها