هر کدام از این روشها اهداف خاصی را نشانه گیری می کند و به نوبه خود می تواند تاثیر متفاوتی بر وضعیت اقتصاد باقی بگذارد لذا به بررسی بیشتر این روشها می پردازیم .
۱-۴-۲ روش اول : عرضه سهام واحد مشمول واگذاری به عموم مردم
در این روش سهام به طور آزاد و بدون شرط به عموم عرضه می شود و روش کار آن بدین صورت است که اگر واحد مشمول واگذاری به تغییر سازمان نیاز داشته باشد تا به شکل واحد خصوصی درآید ، باید این تغییر پیش از عرضه سهام به عموم صورت پذیرد . در غیر این صورت تنها باید جریانات و تشریفات عادی عرضه سهام به عموم طی شود . قیمت میتواند ثابت و از پیش اعلام شده یا متغیر و از راه مزایده باشد و وجود بازار بورس سهام اوراق بهادار الزامی است .
کاربرد این روش در مواردی توصیه می شود که شرکت مشمول واگذاری از لحاظ بافت و ساخت از سلامت برخوردار باشد و بتواند روی توان سودآوری و درآمد زایی آن اعتماد کرد . هدف از به کارگیری این روش اشاعه مالکیت در ابعاد بسیار گسترده است .
مکانیسم ارزیابی ارزش واحد و قیمت گذاری سهام باید به طور دقیق مشخص شود و نیز باید مکانیسم ویژه ای برای توزیع سهام عرضه شده به کار گرفته شود .
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
از مزیتهای این روش آشکار و قابل ردیابی بودن روش ، عمومیت یافتن مالکیت وسهامداری و گسترش امکانات عرضه منابع پس اندازی برای نیازهای سرمایه ای اقتصاد است .
شرایطی برای واگذاری به عموم وجود دارد که بدین صورت است که :
عدم وجود نهادهای مالی جا افتاده و سازمانهای واسطه مالی و موسسات ارزیابی از مطلوبیت این روش در کشورهای در حال توسعه می کاهد .
۲-۴-۲ روش دوم : عرضه سهام واحد مشمول واگذاری به گروه های خاص
در این روش تمام یا قسمتی از سهام دولتی به یک یا چند شخص حقیقی یا حقوقی عرضه می شود . برای این کار مذاکرات دو جانبه یا مزایده می تواند انجام شود . قیمت می تواند ثابت و از پیش تعیین شده و یا متغیر و از راه مزایده باشد و پرداختها نیز به صورت یکجا یا قطعی باشد .
موارد استفاده از این روش زمانی است که بازار سرمایه و اوراق بهادار وجود نداشته باشد و یا در مورد سازمانهایی که ساخت مالی ضعیف دارند و یا از نظر اندازه قابل عرضه به عموم نباشند به کار می رود .
این نوع عرضه موجب فراهم آوردن زمینه برای ایجاد طبقه کارآفرین خلاق است ولی ممکن است معامله در معرض انواع روابط و رانت خواری های ناخواسته قرار گیرد .
۳-۴-۲ روش سوم : فروش دارائیهای واحد دولتی
در مواردی که دولت به شدت به منابع مالی نیازمند است و یا فروش سهام واحد مشمول واگذاری ممکن نباشد از واگذاری به شکل فروش دارایی های واحد دولتی به بخش خصوصی استفاده می شود و فروش دارایی ها زمانی صورت می گیرد که شرکت مشمول واگذاری امیدی برای استقلال اقتصادی و یا توانایی سودآوری با وضعیت موجود ، نداشته باشد .
روش کار بدین صورت است که دارایی توسط دولت مورد فروش مستقیم قرار می گیرد و یا برخی از دارایی ها بدست شرکت مشمول واگذاری فروش رفته و در نتیجه فروش کامل دارایی ها انحلال شرکت اعلام می شود که البته در بیشتر موارد این فروشها به صورت مزایده است .
۴-۴-۲روش چهارم : تفکیک واحد مشمول واگذاری به واحدهای کوچکتر
در مواردی که واحد دولتی به دلایل غیر اقتصادی بیش از حد بزرگ شده باشد و یا هدف واگذاری بخشی از فعالیتهای دولتی به بخش خصوصی باشد ، لازم است واحد مشمول واگذاری به یک مجموعه مادر و چندین واحد تابعه تفکیک شود ، سپس هر یک از شرکتهای تابعه به صورت جداگانه به بخش خصوصی واگذار گردد . این روش در فعالیتهای بزرگ انحصاری یا شبه انحصاری مثل آب و برق می تواند به کار گرفته شود .
۵-۴-۲روش پنجم : جلب مشارکت بخش خصوصی در سرمایه گذاری جدید مورد نیاز واحدهای دولتی
در مواقعی که دولت نیاز زیادی به منابع مالی ندارد ولی بخواهد بار اقتصادی اش را در حد امکان سبک نماید از این روش استفاده می شود . مثلا در مواردی که مالکیت شرکت از راه مصادره به دولت رسیده باشد ، بار سیاسی کاهش سرمایه به مراتب کمتر خواهد بود.
در واقع با انتشار سهام جدید به صورت عمومی یا خصوصی که قابل فروش به بخش خصوصی است و به منظور ایجاد واحدهای مختلف که در آن سهم بخش دولتی سیر نزولی و در مجموع سهم مالکیت خصوصی در اقتصاد رو به افزایش باشد ، واگذاری صورت می گیرد و دولت با این کار از مبتلا شدن به درگیریهای سیاسی برای از دست دادن مالکیت در بخش دولتی می گریزد .
۶-۴-۲ روش ششم : فروش واحد دولتی به مدیران یا کارکنان واحد
در این روش مدیران یا کارکنان شرکت مشمول واگذاری درصدی از سهام آن شرکت را خریداری می کنند و کنترل شرکت را در دست می گیرند و در واقع با تقویت انگیزه مالکیت بر کارایی واحد مشمول واگذاری می افزاید و حتی ممکن است فروش به صورت اقساطی نیز به مدیران یا کارکنان صورت گیرد که در حالت فروش اقساطی دولت منابع لازم را برای واگذاری از راه وام گیری از موسسات مالی تامین می کند .
در پایان مقایسه ای بین سه روش واگذاری به بخش خصوصی ، عرضه سهام به عموم ، عرضه خصوصی سهام و فروش به مدیران و کارکنان در کشورهای مختلف در فاصله سالهای ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۷ صورت گرفته است که نشان می دهد که مجموع فروش به مدیران یا کارکنان کمتر از دو نوع دیگر واگذاری صورت گرفته است ( جدول شماره ۱ ) .
جدول ۱-۲ : مقایسه سه روش واگذاری به بخش خصوصی در فاصله ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۷
شرح | عرضه عمومی سهام | عرضه خصوصی سهام | فروش به مدیران و کارکنان |
آفریقا |
تصویر۴-۲۸و۴-۲۹ کج انبر…………………………………………………………………………………..۷۵
تصویر۴-۳۰ انبر تیزبر گیری ………………………………………………………………………………..۷۵
تصویر۴-۳۱ انبر سنبه گیری ………………………………………………………………………………..۷۶
تصویر۴-۳۲ انبر جول ………………………………………………………………………………………….۷۶
تصویر۴-۳۳ سندان تخت با تیغچه ……………………………………………………………………….۷۶
تصویر۴-۳۴ تیزبر ……………………………………………………………………………………………….۷۷
تصویر۴-۳۵سوهان …………………………………………………………………………………………….۷۷
تصویر۴-۳۶ کفگیر ……………………………………………………………………………………………..۷۸
تصویر۴-۳۷ نمای کوره از روبروی ………………………………………………………………………..۷۸
تصویر۴۴-۳۸ نمای پشت کوره……………………………………………………………………………..۷۸
تصویر۴-۳۹و۴-۴۰ استادکار درحال ساخت گل میخ ……………………………………………..۷۸
تصویر۴-۴۱ نشان…………………………………………………………………………………………………۷۹
مقدمه
معماری سنتی از دیر باز از فرهنگ و اقلیم متأثر بوده و این در حالی است که در مناطق مختلف ایران آب و هوا متغیر است و شهرستان اردکان با آب و هوایی گرم و خشک از معماری خاص اقلیم این منطقه برخوردار است و هنرهای سنتی وابسته به معماری سنتی شهرستان، با تأثیری که از این اقلیم گرفته است؛ در پی فراهم آوردن شرایطی مناسب برای زندگی مطلوبتر است. همچنین فرهنگ هر منطقه بر معماری و هنرهای سنتی وابسته به آن تأثیر بسزایی دارد، که با تغیر فرهنگ و بخصوص اعتقادات مذهبی در هر دوره، معماری و هنرهای سنتی وابسته به آن نیز تغیرکرده و از آن تأثیر میپذیرد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
در فصل اول این پژوهش به کلیات تحقیق و در فصل دوم به تعریف و آشنایی با مبانی نظری تحقیق پرداخته و در پی آن در فصل سوم به آشنایی با موقعیت تاریخی موضوع که دورهی قاجار است و به دلیل اینکه دورهای اسلامی است و تا عصر حاضر فاصلهی چندان طولانی ندارد و همچنین از این دوره خانههای زیادی در شهرستان اردکان به جا مانده است برای بررسی در این پژوهش انتخاب گردید .
در همین فصل در ادامه به موقعیت جغرافیایی موضوع که شهرستان اردکان میباشد پرداخته و موقعیت اردکان در عهد قاجار مورد بررسی قرار میگیرد.
شهرستان اردکان در استان یزد واقع شده، در تزئینات وابسته به معماری عهد قاجار گرهچینیها و قوارهبریهایی با چوب انجام شده و با شیشههای رنگی مزین شده است. تا میزان عبور نور را به داخل بنا کنترل نماید و دید را کنترل نماید بدین صورت که ناظر از بیرون داخل حریم بنا را نمیتواند ببیند و این در صورتی است که افراد خانه بر کل خانه اشراف کامل داشتند و به خاطر وجود در- پنجرهها حتی میتوانند به حالت نشسته نیز کل خانه را کنترل کنند. چلنگری یکی دیگر از این هنرها است که در این منطقه و در ردیف هنرهای وابسته به معماری شاهد آن هستیم. این هنرها در خانه تقدیری که یکی از منازل شاخص بازمانده از این عهد است قابل مشاهده میباشد که در فصل چهارم با تأکید بر خانه تقدیری به معرفی کامل این تزئینات پرداخته شده است.
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱ تعریف موضوع (تعریف مسأله، هدف از اجراء و کاربرد نتایج تحقیق)
معماری و تزیینات از دیر باز باهم پیوندی دیرینه داشتند و معماری خانههای عهد قاجار شهرستان اردکان، که خانهی تقدیری شاخصترین آنهاست؛ از این امر مستثنی نبوده و به وضوح تأثیر اقلیم بر تزئینات وابسته به معماری سنتی آن را شاهد هستیم. معماری شهرستان اردکان یزد با شرایط اقلیمی گرم و خشک دارای عناصر و فضاهایی است که ساکنین، برای سازگاری خود با اقلیم گرم و کویری آن ایجاد کردهاند.
چلنگری شاخهای از این هنرهای سنتی است؛ که هنرمند صنعتگر با زدن ضربات چکش بر آهن تافته، محصولاتی مانند کوبه، چفت، پا چفت، حلقههای ریز و… را تولید میکند؛ که درفرم و نقوش آنها تأثیرات فرهنگ قجری به وضوح مشاهده میشود.
گروهی دیگر از این تزئینات که شامل گرهچینی، شیشهبری و قوارهبری میباشد و محل اجرای آنها پنج دریها، پنجرهها و نورگیرهای بالای آنها است. معماران سنتی با بهره گرفتن از این هنرها قدرت نور (و سایه) را در اختیار میگرفتند. بخصوص به این موضوع توجه داشتند که فضاهای کوچک را طوری روشن کنند که نور زیاد، بهویژه در محیطهای گرم سبب بالا رفتن دمای محیط نشود؛ استفاده از شیشههای کوچک رنگی و چوب، با تزیینات خاص خود به عنوان مصالح ساختمانی در معماری قاجاریه این شهرستان، نشانهی توجه معماران سنتی این دوره به شرایط اقلیمی است. با توجه به اصل پرهیز از بیهودگی در سبک معماری ایرانی؛ همهی این هنرها دارای کاربردهایی هستند و تنها به صرف تزئینات اجرا نشدهاند.
فرهنگ دوره قاجاریه بر انتخاب و اجرای تزیینات وابسته به معماری سنتی این دوره از تاریخ، تأثیر فراوان داشت که در صنایع دستی وابسته به معماری باز مانده از این دوره به خوبی مشاهده میشود. این تأثیر در چلنگری، در شکل کوبهها و در گرهچینی در شیشههای رنگی و در پنجرههای بلندی که حتی به حالت نشسته هم میتوان محیط خانه را کنترل کرد، خود را نشان داده است.
در این پژوهش سعی بر شناخت و بررسی تأثیر اقلیم منطقه و فرهنگ جامعهی قجری بر تزئینات وابسته به معماری دوره قاجاریه شهرستان اردکان با تأکید بر خانهی تقدیری میباشد و در پایان این پژوهش به روش ساخت و اجرای صنایعدستی مذکور اشاره میشود. امید است با آشنا شدن هرچه بیشتر علاقهمندان به هنرهای سنتی، گامی در حفظ و احیای این هنرها برداشته شود.
۱-۲- ضرورت انجام تحقیق
ضرورت زیر سبب شد تا در پی بررسیهای انجام شده، این پژوهش به انجام رسد:
با توجه به شهرنشینی و مدرنیته شدن اکثریت مردم این روزها کمتر شاهد تلفیق صنایعدستی با معماری هستیم و شاخههایی از صنایعدستی که زینتبخش معماری سنتی بوده است، امروزه در حال منسوخ شدن میباشد و این در صورتی است که فرهنگ اسلامی هنوز در میان مردم جایگاه خود را حفظ کرده است.
۱-۳ سابقه تحقیق
در پی بررسیهای انجام شده در زمینهی موضوع تحقیق، کتاب، مقاله و پایاننامههایی موجود است که دربارهی این مقوله به بحث و بررسی نشستهاند. در اینجا چند نمونه از این پژوهشها معرفی شده است.
در زمینه مصنوعات چوبی ایران ، در مقالهای به قلم مجید ساریخانی که در مجلهی شمارهی ۵۵ ماه هنر با عنوان «شیوهی ساخت مصنوعات چوبی ایران در دوران اسلامی» به چاپ رسیده است درمورد در-پنجرههای شیشهداری که به صورت مشبک در دورهی قاجار ساخته میشد میخوانیم؛ ولی به معرفی انواع آن نپرداخته و اشارهای به طرز ساخت و کارکرد آن در ساختمان و رابطهی آن با فرهنگ آن دوره نکرده است.
دکتر محمد خزایی و دکتر قباد کیامهر در مقالهای باعنوان «مفاهیم و بیان عددی در گره چینی دورهی صفویه» به بررسی گرهچینی ایرانی از این دیدگاه میپردازند (ماه هنر، فروردین و اردیبهشت ۱۳۸۵).
در مقالهای با عنوان «ارسی در معماری سنتی» از آسیه شفیعپور به معرفی ارسیها پرداخته و از گره چینی و کاربرد و عملکرد آن صحبت میکند.
معصومه تهرانی در مقالهی خود با عنوان «معرفی نورگیرهای گرهچینی در معماری سنتی» به معرفی انواع و کارکرد پنجرهها به صورت کلی میپردازد و پنجرهها را از لحاظ نوع اقلیم و فرهنگ بررسی نکرده است و فقط به صورت کلی به معرفی پنجرهها میپردازد (رشد آموزش هنر، دورهی پنجم/ شمارهی۱،۱۳۸۶).
«بررسی تطبیقی ارزشهای ویژه گره چینی به کار رفته در خانههای قاجار تهران و صفویه اصفهان» عنوان پایاننامهی کارشناسی ارشد یاسر قاسمی که در سال ۱۳۸۷ و با موضوع هنر- صنایعدستی میباشد. در این پژوهش به شناخت ویژگیها و ارزشهای بصری، کمی و کیفی آثار گره پرداخته است.
پایاننامهی کارشناسی ارشد دانشجو :آرزو خانپور با عنوان «مطالعه تاثیر واردات شیشه بر تولیدات شیشه دوران قاجار» در سال ۱۳۹۰ به انتشار رسیده است که موضوع آن هنر؛ واردات شیشه است و این پژوهش به بررسی شیشههای وارداتی و تولید داخلی، به این هدف که چرا تلاشهای ایران برای تبدیل کارگاههای شیشهگری سنتی به کارخانههای صنعتی ناموفق بوده است؛ میپردازد.
در تحقیقات انجام شده در زمینه چلنگری، مریم کیان در مقالهای با عنوان «چلنگری در هنرهای سنتی» در کتاب ماه هنر خرداد و تیر ۱۳۸۱ دربارهی چیلان و چلنگری توضیح داده است. مریم کیان در این نوشتار به شرح تولیدات چلنگری و عملکرد آن ها پرداخته و در مورد عملکرد و ابزار و ادوات کار چلنگر توضیحی نداده است.
همچنین دانشجو سمیه خسروی، پایان نامهی کارشناسی ارشدی با عنوان «تحلیل مردم شناختی صنایع دستی چکشی شهرستان بروجرد (ورشوکاری، آهنگری، چلنگری)» را در سال ۱۳۸۷ ارائه نموده است که موضوع علوم انسانی-مردم شناسی دارد و به معرفی صنایع دستی چکشی شهرستان بروجرد، شامل ورشوسازی، آهنگری و چلنگری میپردازد.
در زمینه تزئینات معماری نیز موارد زیر به دست آمد.«مروری بر تزیینات معماری مسکونی ایران (قاجار و اوایل پهلوی)» عنوان پایاننامهای با موضوع هنر تزیینات معماری مسکونی از دانشجو : مهناز صفی صمغ آبادی است که همانطور که از عنوان آن بر میآید به معرفی تزیینات معماری مسکونی ایران در ادوار قاجار و اوایل پهلوی میپردازد.
مجتبی یزدان پناه در پایان نامهای با موضوع هنر- پژوهش و توسعه (هنر) و عنوان «بررسی تزئینات در معماری با نگاهی به کاشیهای هفت رنگ تصویری در کرمان» به بررسی کاشیهای هفت رنگ تصویری که از اواخر دوران صفویه بر بناهای ایرانی نصب شده، و پیوند نقاشی ایرانی؛ خصوصا نقاشی قهوه خانهای با این هنر اصیل ایرانی میپردازد.
با توجه به تحقیقات انجام شده در مورد معماری سنتی و هنرهای وابسته به آن، این نتیجه حاصل شد که در مورد تأثیر فرهنگ و اقلیم بر هنرها و معماری سنتی دورهی قاجار در شهرستان اردکان که یکی از شهرستانهای مهم استان یزد است و در ناحیه گرم و خشک و کویری واقع شده است پژوهشی انجام نشده است.
۱-۴ سؤالات پژوهشی
در این قسمت سؤالاتی که این پژوهش در پی پاسخ آنها است چنین مطرح میشود:
۱-۵ فرضیه
فرضیههایی که در این پژوهش مورد نظر است به شرح زیر میباشد:
۳٫تفکرات در مورد منابع شخصی و اینکه فرد در پیگیری مسیر یا گذرگاهها به سوی هدف تا چه اندازه مؤثر خواهد بود.
افرادی که امید کمتری دارند وقتی با موانع غیر قابل رفع روبرو میشوند، هیجانهایشان یک توالی نسبتا قابل پیش بینی از امید به خشم، از خشم به یأس و از یأس به بیاحساسی را دنبال می کند. در حالیکه افراد دارای سطوح امیدواری بالا وقتی در زندگی با مسائلی مواجه میشوند، تمایل پیدا می کنند مسائل بزرگ و مهم را به مسائل کوچک و روشن و قابل اداره تجزیه کنند (اسنایدر، ۲۰۰۰).
امید با واژه هایی نظیر خوشبینی، خوشباوری، آرزو و رویا و … آمیخته است. برای روشن شدن بحث باید تفاوت این واژه با واژه های دیگر بیان گردد که در فرهنگ عامه با مفهوم امید در میآمیزند.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۲-۲-۲-۳ امید و خوشبینی
دو مفهوم سازی متمایز از خوشبینی وجود دارد، یکی از آنها خوشبینی را یک صفت شخصیتی گسترده میداند که مشخصۀ آن انتظارات خوشبینانه کلی است (شییر و کارور، ۱۹۸۵) و دیگری خوشبینی را یک سبک تبیین ساختاریافته میداند (سلیگمن، ۱۹۹۸). به بیان دیگر پژوهشگران بین سبک تبیین خوشبینی و خوشبینی سرشتی تمایز قائل شده اند (کار، ۲۰۰۴).
خوشبینی سرشتی یا گرایشی یک انتظار کلی است دایر بر اینکه در آینده بیشتر رویدادهای خوب اتفاق خواهد افتاد تا رویدادهای بد. شییر و همکارانش استدلال می کنند که افراد خوشبین در رویارویی با دشواریها به دنبال کردن هدفهای باارزش خود ادامه می دهند و با بهکار گیری راهبردهای کنارآمدن مؤثر، خودشان را تنظیم می کنند تا بتوانند به هدفهای خود برسند (شییر، کارور و بریجز، ۲۰۰۰). مفهومسازی دوم از خوشبینی محصول تلاش سلیگمن و همکارانش است. آنها خوشبینی را به جای یک صفت شخصیتی گسترده یا سرشتی، به عنوان یک سبک تبیینی معرفی کردند. سلیگمن معتقد است خوشبینی در نحوه تفکر افراد درباره علتها ریشه دارد، افراد بدبین شکست شخصی را با علتهای درونی پایدار و کلی و افراد خوشبین شکست را با علتهای بیرونی، ناپایدار و اختصاصی انتساب می کنند (شولتز و شولتز، ۲۰۰۵).
سلیگمن معتقد است امید و خوشبینی هر دو قابل یادگیریاند و احساس خودکارآمدی به خوشبینی و امید میانجامد. اما اسنایدر امید را متفاوت از خوشبینی میدانست، اسنایدر معتقد است امید نیازمند برنامه ریزی قبل از اقدام و عمل است و نیز امید برای شرایط معینی تعریف می شود و مشروط به شرایط درونی و توانایی شخص است. خوشبینی یک سبک تبیین کلی است و تفکرات مثبت بدون توجه به توانایی شخص و وابسته به شرایط بیرونی آن را ایجاد می کند (دونالد، ۱۹۹۷). در نتیجه افراد صرفا خوشبین لزوما برنامه ریزی و هدفمندی خاصی برای رسیدن به نتایج مورد نظر خود ندارند و در نتیجه هنگام مواجهه با موانع، به احتمال بیشتری دچار احساس ناکامی میشوند و حتی نگرش مثبت خود را از دست می دهند اما افراد امیدوار دارای هدف، قدرت اراده و راهیابی برای رسیدن به هدف هستند و با برنامه ریزی واقعبینانه موانع را در نظر میگیرند و برای آنها چاره اندیشی می کنند. در امید واقعی چیزی بیش از خوشبینی یا به عبارت بهتر “واقعبینی” نهفته است (نظام دوست، ۱۳۹۱).
۲-۲-۲-۴ تفاوت امید با توقعات
توقع انتظار حصول چیزی را داشتن یا در انتظار وقوع امری بودن است. از جمله تفاوتهای توقع با امید این است که توقع می تواند در مورد نتایج مثبت و مورد نظر یا منفی و غیر دلخواه باشد. اما امید فقط در مورد نتایج مثبت و اهداف مورد نظر است. دیگر آنکه امید به نتایج و اهداف مطلوب اشتیاق و نیز انگیزش بیشتری ایجاد می کند. واضح است که توقع پیامدهای نامناسب اشتیاق و انگیزشی را ایجاد نمیکند. در ضمن توقع و انتظار صرف برآورد احتمال وقوع، حتی در مورد پیامدهای مطلوب نیز انگیزش چندانی برای حرکت ایجاد نخواهد کرد. توقع بیشتر معطوف به دیگران و عوامل محیطی است. برعکس امید بیشتر فعال و معطوف به تلاش شخصی است. بنابراین باید بین امید و توقعات واقعی توازن برقرار شود. توقعات غیر واقعی به ناامیدی تلخی منجر می شود. خصوصا وقتی درمان یا توانبخشی نتایج مورد انتظار رابرآورده نمیکند ( استریتمنر، ۲۰۰۴).
۲-۲-۲-۵ تفاوت امید با امیال
امیال نیروی انگیزشی در پس تقاضا هستند. امیال متفاوت از نیازها هستند. نیازها پیش بینی پذیر، قابل کنترل، قابل انکار و به تعویق انداختنی هستند، نیازها ارضا و اشباع شدنی هستند و با فرایندها و وسایل منطقی برآورده میشوند و میتوان آنها را الویتبندی کرده و برای رفع آنها برنامه ریزی نمود در حالیکه امیال مقاومت ناپذیرند. ما تسلیم آنها میشویم. امیال میتوانند از کنترل ما خارج و بر افکار، احساسات و اعمال ما چیره گردند، بنابراین امیال فقط میتوانند یک جنبه از امید باشند. امید با کنترل و برنامه ریزی برای آینده مطلوب همراه است در حالیکه امیال لزوما متوجه آینده نیستند (بلک، جر و اسکگارد،۲۰۰۳ ).
۲-۲-۲-۶ تفاوت امید با آرزو
آرزو نیز مانند امید اشتیاق رسیدن به هدف را در خود دارد اما امید انگیزش و عملکرد بیشتری با خود به همراه دارد. علاوه بر آن امید امور ممکن و محتمل را شامل می شود در حالیکه آرزو شامل امور ممکن و ناممکن است. امید مربوط به وقایعی است که هر کس در آینده خواهان وقوع آنهاست در حالیکه آرزو می تواند مربوط به هر زمانی شود. مثلا ممکن است کسی آرزو کند که به جای فردی بود که سالها پیش میزیسته است. ضمنا برای امید داشتن به هر چیز باید نسبت به آن آگاهی نسبی و برنامه ریزی و تلاش داشت در حالیکه در آرزو کردن ممکن است هیچ آگاهی و تلاش و هدفمندی در میان نباشد. گاهی انسانها آرزوی چیزی را دارند که از عواقب آن هیچ آگاهی ندارند و به جنبه های آن توجهی نکرده یا اصلا آمادگی و ظرفیت آن را در خود ایجاد ننمودهاند. آرزو با توصیفی که ارائه شد بیشتر با خیالپردازی همراه و گاهی اوقات معطوف به امور غیر ممکن است یا وقایعی را شامل می شود که شخص هیچ کنترل و اختیاری بر آنها ندارد. از آنجا که آرزوها با برنامه ریزی و عمل کردن همراه نیستند برخلاف امید باعث رشد و عملکرد مثبت در فرد نمیشوند. این امر به صراحت در متون دینی و منابع فرهنگی اشاره شده است که فضیلت و برتری از انجام کارهای شایسته و نه آرزو کردن صرف بهدست می آید. مانند آنچه که در سوره نساء آیه۱۲۳ آمده است: “فضیلت و برتری به آرزوهای شما و آرزوهای اهل کتاب نیست. هرکس عمل بدی انجام دهد کیفر داده می شود و کسی را جز خدا ولی و یاور خود نخواهد یافت” (نظامدوست، ۱۳۹۱).
در قسمت بعدی به تعریف و آشنایی بیشتر با تابآوری میپردازیم.
۲-۲-۳ تابآوری
تابآوری در روانشناسی عبارت است از استعداد و ظرفیت مثبت افراد جهت غلبه بر استرس، حوادث و فجایع. همچنین این واژه برای مقاومت و تحملپذیری افراد در برابر وقایع منفی آینده نیز بهکار میرود (کانر و دیویدسون، ۲۰۰۰).
تابآوری ظرفیت گذرکردن از دشواری، پایداری سرسختانه و ترمیم خویش است. این ظرفیت انسان می تواند باعث شود تا او پیروزمندانه از رویدادهای ناگوار بگذرد و علیرغم قرار گرفتن در معرض تنشهای شدید، شایستگی اجتماعی، تحصیلی و شغلی او ارتقاء یابد. تابآوری نوعی ویژگی است که از فردی به فرد دیگر متفاوت است و می تواند به مرور زمان رشد کند و یا کاهش یابد و بر اساس خوداصلاحگری فکری و عملی انسان در روند آزمون و خطای زندگی شکل میگیرد (جکسون، ۲۰۰۷).
گارمزی و ماستن (۱۹۹۱) تابآوری را چنین تعریف می کنند: فرایند مقابله و سازگاری موفقیتآمیز با شرایط چالش برانگیز و تهدیدکننده زندگی که این فرایند نه تنها شامل شکستناپذیری افراد در برابر حالتهای اضطرابی میباشد، بلکه موجب میگردد افراد با قوای روانی و ذهنی بیشتری در مقابل شرایط استرسآفرین مقاومت کنند (به نقل از سامانی و همکاران، ۱۳۸۶).
لاتر و بیکر (۲۰۰۰) تابآوری را به عنوان یک فرایند پویایی در نظر گرفتهاند که موجب میگردد زمانی که افراد با مسائل استرس زا و مشکلات مهم در زندگی خود روبرو میشوند رفتارهای مثبت انطباقیتر نشان دهند. محققان فوق بر این باورند که تابآوری موجب میگردد زمانی که افراد با دشواریهای جدی در زندگی روبرو میشوند نتایج منفی را به نتایج مثبت تبدیل کنند. نتایج مثبت یا انطباق مثبت یعنی رفتارهای شایسته و موفقیتآمیز اجتماعی زمانی که افراد در مراحل خاصی از زندگی خود با مشکل یا مسئلهای روبرو میشوند. مثلا فقدان آشفتگیهای روانی بعد از واقعه آسیبزای ۱۱ سپتامبر در ایالت متحده آمریکا (به نقل از صادقی، ۱۳۸۸).
تابآوری نوعی مصون سازی در برابر مشکلات روانی- اجتماعی بوده و کارکرد مثبت زندگی را افزایش میدهد که می تواند به وسیله فراهم نمودن افزایش مهارت های اجتماعی تقویت گردد. مهارت هایی از قبیل برقراری ارتباط، مهارت های رهبری، حل مسأله، مدیریت منابع، توانایی رفع موانع با موفقیت و توانایی برنامه ریزی (کولینز، ۲۰۰۹).
واژۀ تابآوری را میتوان به صورت بیرون آمدن از شرایط سخت یا تعدیل آن تعریف نمود. در واقع تابآوری ظرفیت افراد برای سالم ماندن، مقاومت و تحمل در شرایط سخت و پر خطر است که فرد نه تنها بر آن شرایط دشوار غالب می شود، بلکه طی آن و با وجود آن قویتر نیز میگردد. پس تابآوری به معنای توان موفق بودن، زندگی کردن و خود را رشد دادن در شرایط دشوار و ناخوشایندی است که فرد برای رهایی از آن با صدمهپذیری کمتر حداکثر تلاش خود را بهکار گیرد (زرین کلک، ۱۳۸۸).
به طور کلی محققان مقاومت و تلاش در جهت پیدا کردن راهحلهای منطقی در بستر شرایط استرس زا و تهدید کننده زندگی را تابآوری میگویند (صادقی، ۱۳۸۸).
۲-۲-۳-۱ نشانه های تابآوری
ماستن و گارمزی (۱۹۹۰) نشانه های تابآوری را به شرح ذیل میدانند:
اتخاذ نتایج مثبت و خوشایند از شرایط سخت و خطرزای زندگی
داشتن ظرفیت و مقاومت پایدار در شرایط استرس زا
بهبودی نسبتا سریع بعد از آسیب شرایط استرس زا
افراد تابآور وقتی که در شرایط استرس زا و موقعیتهای تهدیدکننده زندگی قرار میگیرند مانند فقر و تهیدستی، داشتن فرزندان مبتلا به بیماریهای روانی و جسمانی، مشکلات شغلی و… پیش از آنکه تسلیم شرایط موجود شوند، تلاش می کنند با اتخاذ راه حلهای منطقی و صحیح نه تنها استرسهای زندگی را کنترل کنند بلکه تلاش می کنند وضعیت موجود را در جهت مثبت ارتقاء و بهبود بخشند (محمدی، ۱۳۸۴).
وقتی افراد تابآور در شرایط سخت و دشوار زندگی مانند طلاق، اختلافات خانوادگی، بیماری و ورشکستگی اقتصادی قرار میگیرند پیش از آنکه آنها به صورت هیجانی با مشکلات خود برخورد نمایند، شکیبایی و تحمل زیادی از خود نشان می دهند و سعی نمیکنند با اتخاذ راه حلهای سریع و هیجانی وضعیت موجود را بدتر کنند، بلکه این نوع افراد با نگریستن به مشکل خود از زوایای مختلف و بدون اینکه کنترل رفتاری و هیجانی خود را از دست دهند، سعی در ارائه راه حلهای منطقی برای رفع مشکل خود دارند (ورنر و اسمیت، ۲۰۰۱).
افراد تابآور انعطافپذیری بیشتری در مقابل شرایط آسیبزا دارند و خود را در برابر این شرایط حفاظت می کنند . عوامل متعددی از جمله ویژگیهای درونی- روانی- اجتماعی، حمایت اعضای خانواده و دوستان و حمایت دیگر سیستمهای اجتماعی در ایجاد و ارتقاء میزان تابآوری نقش دارند (فریبرگ و همکاران، ۲۰۰۶).
۲-۲-۳-۲ ویژگی افراد تابآور
تحقیقات نشان میدهد که افراد تابآور، چند ویژگی مشترک دارند. این ویژگیها عوامل محافظتی هستند که پیامدهای مثبت را به دنبال دارند. توانایی گسترش عواطف به دیگران، احترام به خود، اطمینان به آینده، مسئولیت پذیری برای اعمال خود، خودکنترلی، کفایت خود، درک مثبت خود، خود تنظیمگری هیجانها، جذابیت کلی برای دیگران، حس معنیداری زندگی، دید مثبت به زندگی، فعالیت اجتماعی، حس خودمختاری، روابط خوب با همسالان، جستجوی حمایت، شخصیت اجتماعی داشتن، انتظارات سالم و از احساسات مثبت یا خنده استفاده کردن از این مواردند (بنارد، ۱۹۹۱، به نقل از خداجوادی و پرو، ۱۳۸۷).به عقیده براون و رودز (۱۹۹۱) افراد تابآور قادر به کنترل خود میباشند. آنها قادرند خود را از سردرگمی برهانند و سیستمهای حمایت اجتماعی و روابط خانوادگی گستردهتری فراهم کنند تا به آنان برای سازگاری بهتر کمک نماید. افراد تابآور درجه بالایی از سلامتی روانی و استقلال را نشان می دهند. آنها قادرند که خود فکر کنند و تصمیم بگیرند و وقتی از محیطشان انتقاد دارند قادر هستند که نظراتشان را به دیگران انتقال دهند. آنها احساسات خوبی نسبت به اطرافیان دارند و توانایی تغییر دادن محیطشان را باور دارند (براون و رودز، ۱۹۹۱، به نقل از ایساکسون، ۲۰۰۲).افراد تابآور شخصیتی مقاوم در مقابل استرس دارند و درسهای ارزشمندی از تجارب سخت زندگی خود میگیرند. آنها در موقعیتهای پراسترس و آسیبزا احساس می کنند که میتوانند راه مناسبی برای حل مشکلات خود پیدا کنند، به خود متکی هستند و واکنشی یادگیرانه- مقابلهای در موقعیتهای دشوار از خود بروز می دهند، در حالیکه افرادی که تابآوری ضعیفی دارند واکنشی سرزنشکننده- قربانی از خود نشان می دهند (جزایری و رحیمی، ۱۳۸۹).
۲-۲-۳-۳ عوامل تابآوری
عوامل مؤثر بر تابآوری را میتوان به این صورت توضیح داد:
الف- تواناییها و ویژگیهای فردی
داشتن تواناییهای اجتماعی (تفاهم، انعطافپذیری فرهنگی، همدلی، مهربانی، مهارت های ارتباطی و شوخطبعی و هوش هیجانی).
قدرت حل مسأله ( برنامه ریزی، یاری جویی، تفکرانتقادی و خلاق).
مهارت خودگردانی (احساس هویت، خودکارآمدی، خودآگاهی، تسلط بر وظایف و کنارهگیری سازگارانه از شرایط منفی).
هدف داشتن و باور به آیندهای روشن (هدفگیری، آرمانهای تحصیلی، خوشبینی، اعتقاد دینی و روابط معنوی).
ب- عوامل محافظت کننده محیطی
پیوند مهربانانه که به همدردی، درک متقابل، احترام و علاقه مندی میانجامد.
امیدواری که باعث می شود فرد تابآوری ذاتی خود را باور کند و در رویارویی با مشکلات و آسیبها به جستجو و کشف توانمندیهایش برآید.
یافتن فرصتهایی برای مشارکت معنادار جهت گفتن و شنیدن تصمیم گیری، مسئولیت پذیری و تأثیر گذاری بر اجتماع (بونانو، ۲۰۰۵).
۰/۸۹۳
۰/۰۰۰
۱
X5
۰/۰۵۴
۰/۲۰۸
۰/۰۷۳
۰/۰۸۷
۰/۱۰۱
۰/۰۱۸
/۱۱۴
/۰۰۸
۱
X6
-۰/۲۳۵
۰/۰۰۰
-۰/۰۱۰
۰/۸۲۴
-۰/۰۱۰
۰/۸۱۱
-/۱۱۲
/۰۰۸
-/۰۲۲
/۶۰۱
۱
بر مبنای محاسبات انجامشده در ارزیابی استقلال خطی متغیرهای مستقل طبق جدول شماره ۴-۱۰ ملاحظه میشود که کلیه ضرایب همبستگی محاسبه شده به ازای متغیرهای مستقل ششگانه در برخی موارد به سمت یک میل کرده و در فاصله بین ۰۱۰/- تا ۸۹۳/۰ قرار گرفتهاند. لذا نمیتوان همبستگیهای بهدستآمده را قابلاغماض فرض کرده، بنابراین فرض استقلال خطی متغیرهای مستقل را از یکدیگر پذیرفته نمیشود. ازآنجاکه ضرایب همبستگی قابلاغماض نمیباشند لذا همخطی بین متغیرهای مستقل وجود دارد. در مواردی که این همبستگی بین متغیرهای توضیحی نتایج را مخدوش نماید از روش استپ وایز (step wise) استفاده مینماییم. در این مدل متغیرهای پیشگوییکننده تکتک به معادله اضافه میشود و به دنبال آن اگر نقش معنیداری در رگرسیون نداشته باشد از آن حذف میشود. چند روش دیگر هم وجود دارد مثلاً در روش انتخاب روبهجلو (Forward)متغیرهای پیشگوییکننده درصورتیکه معیار ورود را داشته باشند تکبهتک وارد معادله میشوند و بعد از ورود حذف نمیشوند. در روش انتخاب رو به عقب (Backward) تمامی متغیرهای پیشگوییکننده ابتدا به معادله وارد میشوند و سپس درصورتیکه معیار لازم برای باقی ماندن در مدل را نداشته باشند، تکبهتک از مدل حذف میشوند. روش قدمبهقدم (stepwise) ترکیبی از دو روش قبلی است و بهعنوان بهترین روش توصیه میشود.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
و) آزمون همگنی یا ثبات واریانسها:
برای ارزیابی برقراری پیشفرض همگنی، همسانی یا ثبات واریانسها، در تحقیقات مرتبط یا مشابه، معمولاً از نمودار پراکنش باقیماندههای استانداردشده در مقابل پیشبینیهای استانداردشده یا از آزمون همسانی واریانسهای وایت استفاده شده است. در صورت استفاده از نمودار پراکندگی وجود تقارن حول خط صفر و عدم وجود روند در نمودار مذکور نشاندهنده همگنی در واریانس میباشد.
در این تحقیق از آزمون همسانی وایت با دو معیار فیشر و کااسکوئر استفاده شده است. در این آزمون، فرض صفر برابری یا همسانی واریانسها در مقابل نابرابری آنها بهعنوان فرض مخالف تعریفشده است. نتایج آزمون همسانی واریانسها در جدول شماره ۴-۱۱ خلاصه شده است:
جدول (۴-۱۱): آزمون همسانی واریانسها (وایت)
اگرچه نظامیان دارای کارکرد مهم بسیاری هستند ولی از آنجایی که نظامیان توسط مردم انتخاب نمیشوند، مداخله آنها در سیاست حتی در دوره اولیه حکومت موجب کاهش جوابگویی عمومی می شود.
نیروی نظامی ممکن است به دلایل مختلفی از جمله مخاطرات واقعی یا ساختگی داخلی و خارجی در حکومت وارد شوند ولی چنین شرایطی موجب انحراف سیاستهای دولت از جمله با افزایش بودجه نظامی به هزینهی کاهش سایر بودجهها برای مقابله با این مخاطرات خواهد شد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
در بعضی از کشورها، خطر سلب قدرت توسط نیروی نظامی میتواند دولتهای برخواسته از رأی مردم را مجبور کند تا سیاستهایش را تغییر دهد و یا موجبات جایگزینی دولت توسط دولتی دیگر که بیشتر تابع خواستههای نظامی است، را فراهم آورد. براندازی دولت توسط بخش نظامی یا خطر آن همچنین ریسک بالا را در جامعه نشان میدهد و اگر نشانههایی باشد که دولت در انجام فعالیتها صورت کارا، ناتوان است این خطر تشدید می شود. در اثر این فعالیتها کشور دارای محیط پریشان و ناآرام به خصوص برای تجارت خارجی خواهد بود.
یک رژیم تماماً نظامی بیشترین ریسک را ایجاد میکند، اگرچه یک رژیم نظامی، ثبات جدیدی را بنا میگذارد و بنابراین ریسک تجارت را کاهش میدهد اما در بلندمدت ریسک به صورت قابل ملاحظه به دو دلیل افزایش مییابد، اول اینکه سیستم حکمرانی به سمت فساد میل میکند؛ زیرا تسلط نظامی و وابستگی به قدرت نظامی بهجای حمایت مردمی، باعث کاهش جوابگویی دولت به مردم میشود و این احساس را پرورش میدهد که کنترل جامعه به روش دلخواه آنها (نظامیان) امکانپذیر خواهد بود. ازآن گذشته به این دلیل که شرایط چنین حکومتی میل به ایجاد مقابله نظامی و مسلحانه خواهد داشت، مشروعیت خود را از دست خواهد داد و اعتراضات مردمی در مقابل چنین دولتی محتمل است.
با وجود اینکه دولتهای نظامی در برخی موارد بحرانی برای کمک به ایجاد ثبات و امنیت شکل یافتهاند، اما در برخی موارد، مشارکت نظامی در حکومت علت مشکلات بوده است و نه کاهش دهنده آن و رویهم رفته میتوان گفت که هر چه مشارکت نظامی در سیاست بیشتر باشد، ریسک سیاسی بیشتر خواهد بود[۷۵].
تنشهای مذهبی ممکن است که از تسلط اجتماعی و یا حکمرانی بوسیله یک گروه مذهبی که تلاش میکند تا قوانین را بر اساس قوانین مذهبی جایگزین کند و سایر مذاهب را از سیاست و یا فرایندهای اجتماعی خارج کند، بوجود آید. خواسته یک گروه مذهبی برای تسلط بر حکمرانی، با سرکوب کردن سایر آزادیهای مذهبی، تمایل این گروه مذهبی برای انتشار خصوصیات و تعالیم خودش یک کشور را از اتحاد کامل جدا میکند. ریسک ایجاد شده در این شرایط مردم بیتجربه را بدلیل سیاستهای نامناسب که موجب اختلافات داخلی میشود، به سمت تنشهای داخلی سوق میدهد.
نظم و قانون از اجزای اصلی هر سیستمی به شمار میآیند و حفظ حیات هیچ سیستمی به خصوص سیستمهای متکی بر روابط انسانی بدون وجود قانون و نظم (رعایت قانون توسط مردم جامعه) امکانپذیر نخواهد بود. برقراری قانون توسط قدرت و بیطرفی سیستم قانونگذاری سنجیده میشود. در مقابل برقراری نظم بر اساس معیار تبعیت مردم از قانون است. اما باید توجه شود که یک کشوری میتواند دارای رتبه بالایی در سیستم قانونگذاری باشد ولی دارای رتبه پایین در اجرای قوانین و برقراری نظم باشد. در این صورت این کشور از نرخ بالای جرم و هرج و مرج نسبی رنج خواهد برد اگر قانون به صورت معمول مورد چشمپوشی قرار گیرد و جریمه مؤثر و کارآمدی برای آن وجود نداشته باشد. به طور مثال میتوان به اعتصابهای غیرقانونی گسترده اشاره کرد. به این دلیل است که این دو متغیر تحت عنوان یک شاخص مورد بررسی قرار میگیرد و عدم شرایط مطلوب در هر یک از این متغیرها باعث ایجاد هزینههای اجتماعی و اقتصادی برای فعالین میشود و از این رو به عنوان ریسک فعالیتها به شمار میرود.
این شاخص نیز از جمله عوامل ایجاد ریسک بر سر راه فعالیتهای اقتصادی محسوب می شود و معیاری است که نشان میدهد که میزان تنشهای مرتبط با نژاد، ملیت یا اختلاف زبان در یک کشور به چه میزان است. در اغلب کشورهای جهان به خصوص در آنهایی که مساحت سرزمینی آنها زیاد است و قسمت های مختلف سرزمینی با فرهنگ، زبان و سنتهای مختلفی بوجود آمدهاند، تفاوتهایی از این نوع وجود دارد. اما آنچیزی که مهم است وجود احترام متقابل بین فرهنگها و نژادهای مختلف است به نوعی که این تفاوتها سبب بوجود آمدن اختلافات شدید بین نژادها و فرهنگهای مختلف نشود. همچنین بدست گرفتن حکومت توسط نوعی تفکر و نژاد نباید منجر به فشار برای تغییر فرهنگ و زبان و سایر اعتقادات دیگر نژادها - اگر زیانآور نیستند- شود. زیرا که این گونه برخوردها باعث ایجاد چنددستگی در جامعه می شود و با از بین بردن وفاق ملی، نه تنها روحیه همکاری از بین میرود، در برخی موارد حتی ممکن است به مقاومتها و مخالفتهای آشکار نیز منجر شود. در این زمینه ریسک بالاتر به کشورهایی متعلق است که کشمکشهای نژادی و ملیتی در آنها زیاد است و گروههای مخالف، به علت تعصب، تمایل به مسالحه با سایرین ندارند. اما کشورهایی که در آنها کشمکشها با وجود تفاوتهای نژادی در حداقل است، ریسک پایینتری را دارند.
این شاخص معیاری است برای اینکه کسی که حکمرانی میکند به چه میزان نسبت به مردم خود حساسیت نشان میدهد. به میزانی که این حساسیت و پاسخگویی کمتر باشد، احتمال شکست و سقوط آن حکمرانی بیشتر خواهد بود و بنابراین ثبات دولت و اعتبار آن پایینتر خواهد بود. در جوامع دموکراتیک رفتار دولت توأم با آرامش و مسالمتآمیز است و درحالی که در اغلب جوامع غیردموکراتیک این رفتار احتمالاً با خشونت توأم است.
پاسخگویی عمومی دولتها باعث می شود که دولتها خود را در مقابل مردم خود مسؤل بدانند و بنابراین در رفتارها و تصمیم گیریهای خود این امر را لحاظ می کنند. این امر به نوبه خود باعث اتخاذ تصمیمهایی که به نفع اکثریت مردم نه گروهی خاص می شود. اتخاذ چنین روشی در جامعه می تواند اعتبار و مقبولیت دولتها و اعتماد مردم به دولتها را بهبود بخشد و شرایط مساعدتری را برای ثبات دولتها ایجاد کند. اما باید توجه شود که مسئله پاسخگویی دولتها به نحو بسیار زیادی به نوع حکومت مستقر در کشورها بستگی دارد. هر چه رای مردم در انتخاب رهبران جامعه بیشتر مؤثر باشد، الزام دولتمردان برای ارائه گزارشات و پاسخگویی نسبت به مردم بیشتر خواهد بود. از این رو با مرور اجمالی انواع حکومتها در دهههای اخیر به نحوه پاسخگویی در هر یک از آنها میپردازیم.
دموکراسی متناوب و بادوام[۷۶]
مشخصه های لازم دموکراسی متناوب از این قرار است:
حکمرانی یا قوه مجریهای که حفظ قدرت بیش از دو دوره برای آن امکانپذیر نباشد.
انتخابات آزاد و عادلانه برای قوه مجریه و مقننه که توسط قانون اساسی یا قانون تعیین میشود.
وجود بیش از یک حزب سیاسی فعال و آزادی مخالفتهای و اظهار نظرهای حزبی
شواهد امکان تقابل و تغییر میان سه عنصر اصلی حکومت یعنی قوه مجریه، قوه قضاییه و قوه مقننه
شواهدی مبنی بر وجود وجود قوه قضاییه مستقل و بیطرف
شواهدی مبنی بر حمایت از آزادیهای شهروندی از طریق قانون اساسی یا سایر تضمینهای قانونی
دموکراسی مسلط[۷۷]
مشخصه های لازم دموکراسی مسلط از این قرار است:
حکمرانی یا قوه مجریهای که میتواند بیش از دو دوره موفق داشته باشند.
انتخابات آزاد و عادلانه برای قوه مجریه و مقننه که توسط قانون اساسی یا قانون تعیین میشود.
وجود بیش از یک حزب سیاسی فعال
شواهد امکان تغییر و تقابل میان سه عنصر اصلی حکومت؛ قوه مجریه، قوه قضاییه و قوه مقننه
وجود شواهد مبنی بر استقرار قوه قضاییه مستقل و بیطرف
شواهدی مبنی بر حمایت از آزادیهای شهروندی
دولت یک حزبی غیررسمی[۷۸]
مشخصه های لازم این نوع حکومت از این قرار است:
حکمرانی یا قوه مجریهای که میتواند بیش از دو دوره موفق داشته باشند و سیستم سیاسی و انتخاباتی به نوعی طراحی شده یا تحریف شده تا دوام حکومت توسط دولت یا قوه مجریه تضمین شود.
در اختیار گرفتن انتخابات توسط دولت حاکم بر اساس قانون اساسی یا سایر قوانین
شواهدی بر محدود شدن فعالیتهای احزاب غیردولتی (امکان دسترسی نامتناسب بین احزاب دولتی و غیردولتی به منابع و امکانات، آزار و اذیت رهبران و یا حامیان احزاب سیاسی غیردولتی، موانع تشکیل و موانعی که فقط احزاب غیردولتی را تحت تأثیر قرار میدهد، تقلب در انتخابات و …
دولت تک حزبی حقوقی[۷۹]
مشخصه های اصلی این نوع حکومت از این قرار است:
الزام قانون اساسی مبنی بر این که فقط یک حزب حاکم وجود داشته باشد.
نبود هیچ گونه مخالفت و مقاومت سیاسی که به صورت قانونی شناخته میشود.
حکومت مطلق[۸۰]
مشخصه اصلی برای شناسایی این نوع حکومت عبارتند از :
رهبری حکومت توسط یک گروه یا یک نفر است بدون اینکه در ارتباط با هیچگونه حق رأی باشد، این نوع حکومت می تواند از طریق نیروی نظامی و یا توسط حق موروثی بدست آید.
در یک حکومت مطلقه، رهبر ممکن است با برخی از فرایندهای شبهدموکراسی مخالفت نکند. در نوع توسعه یافته از این نوع حکومت، اجازه رقابت سیاسی احزاب و انتخابات عادی از طریق رأی عمومی برای انتخاب مجمعی با اختیارات قانونگذاری محدود داده میشود. ( که نزدیک به نظام تک حزبی غیر رسمی است.) بنابراین این ویژگیهای رهبری است که نوع حکومت و درجه مطلق بودن آن را تعیین میکند بدین معنی که اجازه رهبر حکومت در مورد انتخابات و حضور مخالفان سیاسی در آن و در نظر گرفتن درخواستهای مردمی ویژگیها و انواع مختلف این نوع حکومت را مشخص میکند.
به طور کلی میتوان گفت که در مورد پاسخگویی عمومی دولت، پایینترین ریسک به حکومت دموکراسی متناوب اختصاص مییابد زیرا که انتخاب دولتمردان در آن با مداخله حداکثری توسط مردم انتخاب می شود و بنابراین التزام دولتمردان به پاسخگویی به مردم بیشتر است. بالاترین ریسک نیز به حکومت مطلقه کامل اختصاص مییابد که نظر یک شخص یا گروه حتی بالاتر از قانون تلقی می شود، زیرا که تغییرات تصمیمگیری و برنامه های قبلی در آن به سادگی انجام میپذیرد و ثبات رعایت حقوق مالکیت و اجرای قراردادها در حداقل است. همچنین این نوع حکومت معمولاً دارای فساد سیاسی و اداری بیشتری نیز هست. سایر انواع حکومت نیز به این دلایل در میانه این طیف قرار میگیرند به این معنی که هر چه ویژگیهای حکومت به دموکراسی واقعی نزدیکتر باشد و هرچه آزادی عمل احزاب متنوع در ارائه طرحهای انتخاباتی و امکان شرکت با رقابت سالم در جامعهای وجود داشته باشد، پاسخگویی دولتها بیشتر و ریسک مرتبط با آن کمتر خواهد بود.