۲-۶- فعالیت ضدمیکروبی

۲-۶-۱- روش انتشار در آگار (دیسک دیفیوژن)

تعیین فعالیت­های ضدمیکروبی عصاره­های گیاهی با روش انتشار در آگار )۱۹۹۷، NCCLS) انجام شد. عصاره خشک گیاه در DMSO با غلظت نهایی ۳۰ میلی گرم بر میلی لیتر حل شده و با فیلتر میلی‌پور ۴۵/۰ میکرومتراستریل شد. سپس ۱۰۰ میکرولیتر از سوسپانسیون حاوی ml/CFU 10⁸ از باکتری ها، CFU/ml 10⁶ از مخمر و spore/ml10⁴ بر روی محیط‌های کشت نوترینت آگار، سابرو دکستروز و پوتیتو دکستروز آگار اسپری شد. دیسک (با قطر۶ میلیمتر) با ۱۰ میکرولیتر از محلول­هایی از عصاره‌ها آغشته شده (g/discµ۳۰۰) و DMSO (به عنوان کنترل منفی) در آگار تلقیح شده قرار داده شد. صفحات آغشته شده به مدت ۲۴ ساعت در ۳۷ درجه سانتیگراد برای سویه‌های باکتریایی و در دمای ۳۰ درجه سانتیگراد به مدت ۴۸ ساعت و ۷۲ ساعت برای سویه­های مخمر و کپک به صورت جدا در انکوباتور بودند. بر روی هر دیسک ۱۰ میکروگرم از جنتامیسین و ۵ میکروگرم از ریفامپین برای باکتری‌ها و I.U.100 نیستاتین برای قارچ به عنوان گروه کنترل مثبت مورد استفاده قرار گرفت. قطرهاله مهار با بهره گرفتن از خط‌کش آنتی‌بیوگرام اندازه‌گیری شد و به عنوان معیاری برای فعالیت ضد میکروبی مورد استفاده قرار گرفت. در هر مورد دیسک‌گذاری دو بار تکرار شد.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۶-۲- تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی رشد

در این روش حداقل غلظت مهارکنندگی رشد (MIC) برای میکروارگانیسم­های حساس به عصاره­های گیاهی با روش رقت‌سازی در محیط کشت مایع محاسبه گردید. برای این منظور صفحه­های ۹۶ خانه­ای استریل تهیه شد. به هر یک از خانه­ها ۹۵ میکرولیتر محیط کشت مایع BHI، ۵ میکرولیتر سوسپانسیون باکتریایی با رقت ۵/۰ مک فارلند و ۱۰۰ میکرولیتر از غلظت­های مختلف عصاره (۵۰۰-۸/۷ میکرو گرم بر میلی لیتر) افزوده شد و سپس در انکوباتور با دمای ۳۷ درجه سانتیگراد به مدت ۲۴ ساعت گذاشته شد. رشد میکروبی با حضور کدورت در ته‌چاهک مشخص می­ شود. مقدار MIC کمترین غلظت عصاره مورد نیاز برای مهار رشد هر میکروارگانیسم تعریف می‌شود.

۲-۷- آزمون سمیت سلولی

تخم‌های آرتمیا سالینا (Artemia salina)، برای باز شدن در آب شور مصنوعی دریا در آکواریوم تحت نور و هوادهی مداوم و دمای ۳۰ درجه سانتی‌گراد بن ماری، برای ۴۸ ساعت قرار داده شدند. آب شورمصنوعی از انحلال نمک‌های زیر در ۲ لیتر آب مقطر حاصل شد.

2. 2. g) 22) H₂O6MgCl₂.، (g 8 ) Na₂SO₄، g)6/2) H₂O2CaCl₂.، g)4/1)KCl، (g46)NaCl

pH آب شور برابر ۹ تنظیم شد که در صورت کم بودن pH از سدیم کربنات برای بالا بردن آن استفاده می‌شود. لاروهای با بهره گرفتن از ویژگی فوتوتروپی از پوسته‌ها و تخمهای تفریخ نشده جدا شدند. مقدار ۰۵/۰ گرم از عصاره در ۸/۰ میلی‌لیتر DMSO حل شده و با آب شور به حجم ۲۵ رسید. برای اطمینان از خنثی بودن اثر حلال بر روی لاروها، شاهد DMSO هم مورد آزمایش قرار گرفت. به هر لوله آزمایش ۱۰ لارو آرتمیا اضافه شد (برای جدا کردن‌لاروها از پیپت پاستور استفاده شد) و رقت­هایی از محلول‌های استوک ‌نمونه­های گیاهی (۱۰، ۳۰۰، ۵۰۰، ۷۰۰، ۱۰۰۰ میکروگرم بر میلی لیتر) در لوله­های آزمایش تهیه نموده و حجم آنها با آب دریا به ۵ میلی لیتر رسید. در لوله­های آزمایش کنترل منفی آب دریا و حلال DMSO به تنهایی اضافه شد. و لوله‌های آزمایش در بن‌ماری با دمای ۳۰ درجه سانتی‌گراد قرار گرفت بعد از ۲۴ ساعت تعداد لاروهای مرده در لوله آزمایش بررسی شد. از روی شمارش لاروهای مرده درصد مرگ‌ومیر و نمودار غلظت-درصدکشندگی حاصل می‌شود و ^[۵۵] LC₅₀ (غلظتی که درصد کشندگی ۵۰ را دارد) قابل محاسبه است.
فصل سوم
نتایج، بحث و نتیجه ­گیری
مقدمه
پس از آماده‌سازی گیاه جمع آوری شده از مناطق اطراف بروجن، با دستگاه SDE ترکیبات فرار آن و با سوکسله عصاره غیرفرار استخراج شد که نتایج مربوط در جدول‌های ۳-۱ و ۳-۴ گزارش شده است. سپس تجزیه و تحلیل ترکیبات فرار استخراجی با بهره گرفتن از دستگاه کروماتوگرافی گازی-طیف نگار جرمی، محاسبه زمان بازداری کواتس در طیف GC-MS و مقایسه طیف‌های جرمی نمونه با طیف‌های جرمی استاندارد صورت گرفت و ترکیب‌های فرار مشخص گردید. در ادامه کار، اثرات ضد اکسیدانی، ضدمیکروبی، محتوای تام فنلی و سمیت سلولی با استفاده روش‌های مشروح در فصل دوم ارزیابی شد و نتایج در این فصل گزارش شده است.

۳-۱- ترکیبات ‌فرار گیاهی

۳-۱-۱- استخراج ترکیبات ‌فرار گیاهی

در این پژوهش استخراج اسانس از گیاهان مذکور با دستگاه SDE در حضور حلال آلی انجام گرفت . نتایج و بازده اسانس گیری در جدول ذیل نشان داده شده است.
جدول ۳-۱: مقایسه بازده استخراج ترکیبات فرار

غلظت ۴/۴ میکرومولار BAP و ۵/۰ میکرومولار IAA در توده مشهد با میانگین ۸۶/۵ گیاهچه باززا شده، دارای بالاترین میانگین بود. در مطالعات Hassani و همکاران (۲۰۰۸)، که روی اثرات ژنوتیپ در کشت ریزنمونه های هیپوکوتیل آنغوزه (Ferula assa-foetida) صورت گرفت، نشان داده شدکه بین دو ژنوتیپ Shirkooh و Tabas، ریزنمونه های رقم Shirkooh در محیط حاوی ۱ میلی گرم در لیتر Kin و ۵/۰ میلی گرم در لیتر NAA دارای بالاترین فراوانی (۲/۳ کالوس) در القای کالوس بودند.
علیزاده (۱۳۹۰) نشان داد که اثر ژنوتیپ های مختلف بر درصد و میانگین باززایی معنی دار می باشد. آنها با کاربرد ۳ ژنوتیپ مختلف از گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis L.) شامل همدان، شیراز و مشهد در محیط MS تکمیل شده با غلظت های متفاوت BAP (صفر، ۲/۲، ۴/۴ و ۲/۱۳ میکرومولار) بیشترین درصد باززایی را در ژنوتیپ مشهد و همدان با ۶۶/۸۶ درصد به ترتیب در محیط های ۲/۲ و ۴/۴ میکرومولار BAP و بیشترین میانگین باززایی در ژنوتیپ مشهد با ۹ گیاهچه در ریزنمونه در تیمار ۲/۲ میکرولار BAP بود.
Pourjabar و همکاران (۲۰۱۲)، در آزمایشی به منظور بررسی قابلیت رشد درون شیشه ای گیاه ماریتیغال (Silybum marianum L.) جهت تولید فلاونوئید در دو رقم Budakalszi و Noor abad moghan از ریزنمونه های تهیه شده از هیپوکوتیل و کوتیلدون استفاده کردند. آنها از محیط کشت MS تکمیل شده با غلظت های مختلف هورمون ۲,۴-D (در دو غلظت ۱ و ۲ میلی گرم در لیتر) و Kin (در دو غلظت ۱/۰ و ۱ میلی گرم در لیتر) استفاده کردند. بیشترین مقدار Silybin در رقم Budakalszi و از ریزنمونه کوتیلدون بدست آمد.
در مطالعه جهت بررسی قابلیت باززایی شاخساره نابجا در ۳ واریته تجاری ریحان شامل:Sweet Dani lemon basil، Green purple Ruffles و Methylcinnamate basil از ریزنمونه های تهیه شده از کوتیلدون، دمبرگ، ساقه، برگهای بالغ و برگهای جوان استفاده کردند. آنها از محیط کشت MS تکمیل شده با غلظت های مختلف هورمون TDZ استفاده کردند. نتایج بدست آمده نشان داد که بیشترین باززایی شاخساره نابجا، حدود ۸۵ درصد برای واریته Sweet Dani lemon basil و تنها از ریزنمونه های برگهای جوان و در محیط حاوی حاوی ۸/۱۶ میکرومولار پس از ۴ هفته بدست آمد. در حالیکه واریته های Green purple Ruffles و Methylcinnamate به ترتیب دارای مقادیر باززایی ۸/۳۶ و ۱/۲۸ درصد بودند (Winthrop et al., 2000).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

طبق تحقیقات اصغری (۱۳۸۹) که روی اثرات ژنوتیپ بر درصد و میانگین باززایی گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.) صورت گرفت، با بهره گرفتن از ۴ ژنوتیپ ارومیه، همدان، اردبیل و مجارستان، نشان داده شد که بیشترین درصد باززایی را ژنوتیپ مجارستان در محیط MS تکمیل شده با ۵/۲ میلی گرم در لیتر BAP با ۹۰ درصد و میانگین ۱/۷ گیاهچه در هر ریزنمونه به خود اختصاص داده است.
طبق نتایج گزارش شده از محققین در این تحقیق نیز تأثیر ژنوتیپ در باززایی گیاه زنیان معنی دار بوده و با نتایج آنها مطابقت دارد.
۴-۵- ریشه زایی
بیشترین درصد ریشه زایی (۱۰۰ درصد) در محیط MS غلظت ۱ میلی گرم بر لیتر IBA و کمترین درصد ریشه زایی ۳/۴ درصد در محیط MS بدون هورمون بدست آمد. بیشترین طول ریشه حاصل از محیط MS بدون هورمون بدست آمد و کمترین مقدار هم در محیط حاوی ۱ میلی گرم بر لیتر IBA در محیط پایه MS مشاهده شد.
تیمار IBA باعث افزایش تشکیل ریشه از طریق افزایش هورمون IAA درونی ریزنمونه می شود (Liu et al., 1998). این موضوع با نتیجه آزمایش ما مطابقت دارد. گزارش شده است که ریشه زایی توسط عوامل مختلفی مانند وجود تنظیم کننده های رشد در محیط، وجود نمک های پایه، ژنوتیپ و شرایط کشتی کنترل می شود (Rines and Mc Co, 1981). برای بیشتر گونه ها وجود اکسین برای انگیزش ریشه زایی لازم است. تولید ریشه از ساقه نسبت به تولید ساقه از ریشه آسان تر می باشد. زیرا ساقه ها اکسین تولید می کنند. بطور کلی با افزایش اکسین و کاهش سیتوکینین، ریشه ها تشکیل می شوند. نوع ریزنمونه نیز بر ریشه زایی تأثیر می گذارد (ترابی و همکاران، ۱۳۸۰).
در بررسی گیاه دارویی Dalbergia sissoo، بهترین نتیجه ریشه زایی در محیط پایه MS تکمیل شده با ۱ میلی گرم در لیتر IBA با میانگین ۴/۳ ریشه در هر گیاهچه بدست آمد که با نتیجه آزمایش ما کاملاً مطابقت دارد (Muhammad Rizwan et al., 2010). Joshi و همکاران (۲۰۰۳)، هم در بررسی دیگری روی همین گیاه دارویی، از بین ۳ اکسین مختلف (NAA، IBA و IAA)، محیط حاوی ۱ میلی گرم بر لیتر IBA را با ۹۲/۷۶ درصد ریشه زایی، بهترین محیط معرفی کردند که مشابه نتیجه آزمایش ما بود.
Samandari Gikloo و همکاران (۲۰۱۲)، در ریشه زایی گیاهچه های پرآوری شده Silybum marianum، از غلظت های متفاوت هورمون های IBA و NAA استفاده کرد. نتایج نشان داد بیشترین میزان توسعه ریشه (۶/۱۲ ریشه در هر گیاهچه) و طول ریشه (۵ سانتی متر)، در محیط MS تکمیل شده با ۲۵/۰ میلی گرم در لیتر IBA بدست آمد.
در مطالعه ای روی ریشه زایی گیاه دارویی Citrullus colocynthis، غلظت های متفاوتی از هورمون IBA استفاده شد و مشخص شد بیشترین درصد ریشه زایی در غلظت ۴ میلی گرم در لیتر با ۲۴ ریشه در هر شاخساره در محیط MS و کمترین ریشه زایی در محیط حاوی ۲ میلی گرم در لیتر IBA اتفاق افتاد (Meena et al., 2010).
Basila و همکاران (۲۰۱۰)، در مطالعات خود روی گیاه دارویی گل راعی Hypericum maculatum با بهره گرفتن از غلظت های متفاوت دو اکسین ریشه زایی ( IAA و IBA ) در دو غلظت ۵/۰ و ۱ میلی گرم در لیتر روی محیط پایه MS، گزارش دادند که ریشه زایی ۸/۹۱ درصد در محیط حاوی ۱ میلی گرم در لیتر از هورمون IAA با میانگین ۶۹/۶ ریشه در هر گیاهچه اتفاق افتاد که با نتایج آزمایش ما مغایرت داشت.
در برررسی تأثیر هورمون NAA در ریشه زایی گیاهچه های ریزازدیادی شده گیاه دارویی Curculigo orchioides، غلظت ۵۳/۰ میکرومولار NAA با ۱۵-۱۲ ریشه در هر شاخساره و کمترین میزان با ۲/۱۰ درصد مربوط به غلظت ۳/۵ میکرومولار NAA حاصل شد (Bhavisha et al., 2003).
Benniamin و همکاران (۲۰۰۳) در آزمایش ریشه زایی گیاه دارویی Crataeva magna، از اکسین های مختلف ریشه زایی (IAA، NAA و IBA) با غلظت های مختلف استفاده کردند که غلظت ۵۴/۰ میکرومولار NAA به همراه ۸۴/۹ میکرومولار IBA با ۷۰ درصد ریشه زایی و میانگین ۳ ریشه در هر گیاهچه، بهترین محیط ریشه زایی معرفی شدند.
در مطالعه ای روی ریشه زایی گیاهچه های تولید شده کشت بافتی گیاه Kigelia pinnata در محیط با غلظت های متفاوتی از MS و هورمون IBA مشخص گردید که بیشترین درصد شاخساره های ریشه دار شده در غلظت ۴ میکرومولار IBA با میانگین ۴/۴ ریشه در شاخساره بدست آمد. بیشترین طول ریشه ها در غلظت ۱ میکرومولار هورمون IBA با ۴۷ درصد ریشه زایی گزارش شد. در محیط ۱/۲MS بدون هورمون هیچ ریشه زایی مشاهده نشد (Dennis Thomas and Puthur, 2004).
نتیجه گیری کلی
نتایج آزمایش اول نشان داد که بیشترین درصد باززایی (۵/۹۷ درصد) و میانگین باززایی (۹/۱۹)، در تیمار ۴/۴ میکرومولار BAP در ترکیب با ۵/۰ میکرومولار IAA می باشد.
نتایج آزمایش دوم آشکار ساخت که بیشترین درصد (۰۱/۸۱ درصد) و میانگین باززایی (۶/۱۹ گیاهچه در هر ریزنمونه) در ریزنمونه نوک شاخه و در محیط حاوی ۴/۴ میکرومولار BAP به همراه ۵/۰ میکرومولار IAA می باشد. ریزنمونه های کوتیلدون و هیپوکوتیل باززایی نشان ندادند.
نتایج آزمایش سوم نشان داد که بیشترین درصد باززایی در توده ارومیه با ۱۴/۸۶ درصد در محیط حاوی ۴/۴ میکرومولار BAP به همراه ۵/۰ میکرومولار IAA و حداکثر میانگین باززایی هم در توده ارومیه با ۳/۱۹ گیاهچه در هر ریزنمونه در محیط حاوی ۴/۴ میکرومولار BAP و ۵/۰ میکرومولار IAA بود.
نتایج آزمایش ریشه زایی نشان داد بیشترین درصد ریشه زایی (۱۰۰ درصد) در محیط MS تکمیل شده با ۱ میلی گرم در لیتر IBA اتفاق افتاد. بیشترین میانگین طول ریشه (۸۴/۲ سانتی متر) در محیط MS بدون هورمون مشاهده شد.
پیشنهادات
۱- در این مطالعه تنها از هورمون BAP و TDZ جهت بررسی باززایی مستقیم استفاده شده بود. پیشنهاد می گردد از سایر سیتوکینین ها نیز به تنهایی یا در ترکیب با اکسین ها استفاده گردد.
۲- پیشنهاد می گردد جهت باززایی مستقیم غلظت های بالاتر هورمون سیتوکینینی BAP و TDZ نیز استفاده گردد.
۳- با توجه به نتیجه آزمایش دوم پیشنهاد می گردد ریزنمونه های کوتیلدون و هیپوکوتیل جهت کالوس زایی مورد مطالعه قرار گیرند.
۴- پیشنهاد می گردد از نتایج این مطالعه در باززایی برای سایر فنون بیوتکنولوژی همانند انتقال ژن و استفاده در بیوراکتورهای تولید متابولیت استفاده گردد.
منابع
آزادی، پ. و باقری، ه. (۱۳۸۲). اصلاح گیاهان با بهره گرفتن از کشت درون شیشه ای (تألیف اکرم تاجی پراکاش پی کومار). انتشارات دانشگاه بو علی سینا همدان، ۱۸۸ صفحه.
اصغری، ف. (۱۳۸۹). بررسی اثر ژنوتیپ، ریزنمونه و ترکیبات هورمونی مختلف در باززایی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.). رساله کارشناسی ارشد. گروه باغبانی، دانشگاه ارومیه، ۹۳ صفحه.
افشاری، ا.، رنجبر، غ.، کاظمی تبار، ک.، ریاست، م. و کاظمی پشت مساری، ح. (۱۳۹۰). انگیزش پینه، جنین زایی بدنی و باززایی گیاه دارویی گیاه شنبلیله (Trigonella foenum- graecum L.). فصلنامه علمی- پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، ۲۷(۱): ۱۶۰-۱۴۷٫
اکبری نیا، ا. (۱۳۸۲).

۳- شغل^[۵۰]: شغل یک شخص بیانگر بسیاری از جنبه های رفتار او می باشد. نه تنها شغل انسان معرف در آمد و در نتیجه قدرت خرید او می باشد بلکه نشانگر این است که چگونه ساعات سپری می شود. شغل فرد، تحصیلات، وضعیت اجتماعی و منطقه مسکونی را برای یک بازاریاب مجسم می سازد. رفتار خرید مردم با شغل آنها در ارتباط است، بنابراین اطلاعات مربوط به شغل آنها برای مدیران بازاریابی از اهمیت ویژه ای برخوردار است

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴- تحصیلات^[۵۱]: درجه تحصیلی در رفتار خریدار موثر است. تحصیلات باعث تغییر نگرش، باور، لرزش و رفتار افراد می شود. تحصیلات نه تنها با درآمد رابطه مستقیمی دارد بلکه در سبک خرج کردن نیز اثر می گذارد. اگر کالا و خدمتی برای افراد تحصیل کرده در نظر گرفته شده است ضمن اینکه لازم است ویژگی های محصول، قیمت و عرضه آن متفاوت باشد باید از تبلیغات نیز به گونه ای دیگر بهره گرفته شده باشد. پژوهش های نشان میدهد که افراد تحصیل کرده به بحث های دوجانبه واکنش مثبت تر نشان می دهند.
۵- سن و منحنی زندگی^[۵۲]: مردم در طول زندگی خود خریدار کالاها و خدمات متفاوتی هستند. در دوران طفولیت مصرف کننده غذا کودک اند. در دوران رشد و بلوغ همه نوع مواد غذایی را مصرف می کنند و در سال ها واپسین زندگی احتمالا به رژیم غذایی خاصی پناه می برند. سلیقه مردم در انتخاب لباس، اسباب اثاثیه و تفریحات، شدیدا تحت تاثیر سن آنها قرار دارد(۶۱)..
۴ - عوامل روانی
به هنگام خرید عوامل روانی( انگیزش، ادراک، نگرش و باورها) بر رفتار شخص اثر می گذارند(۵۲). روان شناسان به بازایابان ورزشی کمک می کنند تا چرایی و چگونگی رفتار مصرف کنندگان ورزشی را درک کنند. انگیزه ، ادراک، یادگیری، شخصیت و طرز تلقی موضوعات مهمی برای تغییر فرایند خرید ورزشی و هدایت تلاش های بازاریابی ورزشی به شمار می آیند. بسیاری از مشتریان ورزشی خیلی ریسک پذیرند و ترجیح می دهند به آنان و شخصیتشان توجه جدی شود. رفتار کردن برخی مخاطبان ورزشی بدلیل رویارویی با موضوعی خاص، انعکاس دهنده تاثیر عوامل روانی در خرید است(۴۱). در برخی از موارد متغیرهای اقتصادی نقش عمده ای در قصد خرید( تصمیم خرید) مصرف کننده دارند. به عنوان مثال خرید باتری اتومبیل بیشتر با توجه به عوامل اقتصادی و فنی صورت می گیرد. اما در اکثر تصمیم های خرید عوامل اجتماعی و روانی با شدت و ضعف متفاوت دخالت دارند، به ندرت می توان فردی را یافت که لباس جدیدی خریداری نماید و در نظر نگیرد که لباس مورد نظر برازند اش می باشد یا خیر و اینکه با سن وسال و به طور کلی با شخصیتی که برای خود متصور است هماهنگی دارد یا نه. به طور کلی رفتار انسان توسط یک محرک ایجاد می گردد. به عبارت دیگر اگر اثر محرک ۱ را ورود و یا داده ۲ فرد فرض کنیم، خروجی و یا ستاده ۳ رفتار می باشد، محرک در واقع مانند ماشه ای است که حرکت را ایجاد می کند. مشکلی که در درک رفتار انسان وجود دارد این است که پردازشی که توسط مغز صورت می گیرد قابل رویت نیست. تنها می توان گفت که محرک توسط یک سری از متغیرهای مداخله گر به رفتار خاصی تبدیل می گردد. تئوری روان شناسی این متغیرها را در درون شخص و جدا از محیط شخص و جدا از محیطی که در آن زندگی می کند می داند(۶۴).
الگوی رفتار مصرف کننده
پرسش اصل برای بازاریاب ها چنین است: مصرف کنندگان در برابر تلاش های بازاریابی شرکت چه واکنشی از خود نشان می دهند؟ اگر شرکتی بتواند از شیوه ای که مصرف کنندگان در برابر انواع و اقسام محصولات تولید، قیمت و تبلیغات واکنش نشان می دهند آگاه شود، نسبت به شرکت های رقیب از امتیاز بزرگی بهره مند خواهد بود. بازاریاب ها باید بتوانند این مطلب را درک کنند که در جعبه سیاه خریدار چه چیز وجود دارد. محرک های بازاریابی از محصول، قیمت، توزیع و ترویج تشکیل می شود. محرک های دیگر عبارتند از: عوامل اصلی که در محیط خریدار وجود دارند یا رخ می دهند. آنها عبارتند از از عوامل اقتصادی، فناوری، سیاسی و فرهنگی. تمام این محرک ها وارد جعبه سیاه خریدار می شوند و در آنجا به مجموعه ای از واکنش های قابل مشاهده خریدار تبدیل می گردند. این واکنش های قابل مشاهده به صورت زیر پدیدار می شوند: انتخاب محصول، انتخاب نام ونشان تجاری خاص، انتخاب واسطه، زمان خرید و مقدار خرید(۵۲).
واکنش خریدار:
انتخاب محصول،
نام تجاری، زمان
و مقدار خرید
انگیزهھا و بازاریابی:۴ و عوامل P4روانی، اقتصادی،اجتماعی و …
جعبه سیاه خریدار:
ویژگیھای خریدار، فرایند تصمیم گیری
شکل (۲-۵): الگوی رفتار خریدار(معصومی، ۱۳۸۷)
ماهیت رفتار مصرف کننده
شکل (۲-۶) مدلی است که برای یادگیری و درک ساختار عمومی و فرآیندهای رفتار مصرف کننده از آن استفاده خواهد شد. این مدل یک مدل ذهنی است که جزئیات کافی برای پیش بینی رفتار های خاصی در آن لحاظ شده است. با این حال مدل، بازتاب بهتر باورهای ما در مورد ماهیت عمومی رفتار مصرف کننده است. افراد فرضیه های ذهنی و سبک زندگی خود را بر پایه عوامل تاثیر گذار درونی( عمدتاً روان شناختی) و فیزیکی و برونی( عمدتاً اجتماعی و جامعه شناختی) شکل می دهند. این مدل های ذهنی و سبک های زندگی باعث خلق نیازها و تمایلاتی می شوند که بسیاری از آنها برای ارضا شدن، نیازمند تصمیمات صحیح مصرف هستند. هرگاه افراد با موقعیت های مرتبط مواجه می شوند فرایند تصمیم گیری خرید به طور ناخود آگاه در ذهن آنها فعال می شود. این فرایند و تجارب و دستاوردها حاصل از آنها از طریق تاًثیر گذار بر عوامل درونی وبرونی به نوبه خود بر نوع نگرش افراد نسبت به خود و سبک زندگی آنها تاًثیر می گذارد(۲۶).

شکل (۲-۶) : ماهیت رفتار مصرف کننده( روستا، بطحایی، ۱۳۸۷)
نکات کلیدی رفتار مصرف کننده
۱- رفتار مصرف کننده برانگیخته است. به عبارت دیگر رفتار مصرف کننده عموما در راستای رسیدن به هدفی خاص است.
۲- رفتار مصرف کننده شامل فعالیت های زیادی است. ویژگی اساسی تعارف ارائه شده از رفتار مصرف کننده، تمرکز بر فعالیت ها است. همچنین باید بین فعالیت های عمدی و تصادفی تمایز قائل شد. برخی از فعالیت ها از قبیل صحبت با مشتری و تصمیم خرید، رفتارهای عمدی هستند. در مقابل مواقعی پیش می آید که فردی برای خرید کالای خاصی وارد فروشگاه شده است چیز دیگری که قصد خرید آن را نداشته، خریداری کند.
۳- رفتار مصرف کننده یک فرآینداست. مباحث انتخاب، خرید، استفاده و دور انداختن کالا بر فرآیندی بودن رفتار مصرف دلالت می کنند. به طور کلی فرایند رفتار مصرف کننده سه مرحله مرتبط فعالیت های قبل از خرید، فعالیت های ضمن خرید و فعالیت های بعد از خرید را در برمی گیرد.
۴- رفتار مصرف کننده از نقطه نظر زمانی و پیچیدگی متفاوت است: منظور از پیچیدگی تعداد فعالیت ها و سختی یک تصمیم است. دو ویژگی زمان بری و پیچیدگی با هم در ارتباط مستقیم هستند یعنی با ثابت در نظر گرفتن بقیه عوامل هرچه تصمیمی پیچیده تر باشد، زمان بیشتری صرف آن خواهد شد.
۵- رفتار مصرف کنندگان شامل نقش های مختلفی است. حداقل سه نقش عمده در فرایند رفتار مصرف کننده وجود دارد که عبارتند از:
الف- تاثیر گذار
ب- خریدار
ج- استفاده کننده
۶- رفتار مصرف کننده تحت تاثیر عوامل خارجی است. رفتار مصرف کننده تا حد زیادی از نیروهای خارجی مانند فرهنگ، گروه های مرجع، خانواده و….تاثیر می گیرد.
۷- رفتار مصرف افراد مختلف با هم متفاوت است. افراد مختلف به واسطه تفاوت های فردی، رفتار های مصرف مختلفی بروز می دهند. به همین دلیل است که بازاریابان اقدام به تقسیم بازار می کنند.
چرا مطالعه رفتار مصرف کننده مهم است؟
توسعه مطالعات رفتار مصرف کننده، نتیجه چرخش فلسفه بازاریابی از گرایش تولید و محصول به گرایش فروش و سپس گرایش بازاریابی است. عوامل دیگری نیز در گسترش مطالعات رفتار مصرف کننده دخیل بوده اندکه شامل سرعت زیاد معرفی محصولات جدید، چرخه های کوتاه تر عمر محصولات، افزایش جنبش های حمایت از مصرف کنندگان به وسیله گروه های خصوصی و سیاست گذاران عمومی و توجه به محیط زیست می باشد.
در چنین فضایی داشتن درک صحیح از مصرف کنندگان و فرایند مصرف، مزیت های متعددی را در بر دارد. این مزیت ها شامل کمک به مدیران در جهت تصمیم گیری، تهیه یک مبنای شناختی از طریق تحلیل رفتار مصرف کنندگان، کمک به قانون گذاران و تنظیم کنندگان برای وضع قوانین مربوط به خرید و فروش کالا و خدمات و در نهایت به مصرف کنندگان در جهت تصمیم گیری بهتر است. رفتار مصرف کننده در طراحی کمپین های تبلیغاتی نیز نقش حیاتی ایفا می کند. با علم به نحوه رفتار مخاطبان است که می توان رسانه و پیام مناسب را انتخاب کرد. به علاوه مطالعه رفتار مصرف کننده می تواند در فهم عوامل مربوط به علوم اجتماعی که رفتار انسان را تحت تاثیر قرار می دهند، به ما کمک کند. بر این اساس، تحلیل رفتار مصرف کننده در مواردی همچون طراحی آمیخته بازاریابی، بخش بندی بازار و تعیین موقعیت و متمایز سازی محصول نیز امری لازم و حیاتی است(۶۰).
تحلیل و مطالعه رفتار مصرف کننده به دنبال پاسخ پرسش های زیر است:
۱- مردم چگونه از نیازشان به کالا یا خدمات خاصی آگاه می شوند؟
۲- مصرف کنندگان چگونه کالا یا خدمات خود را پیدا می کنند؟
۳- مصرف کنندگان چگونه انتخاب نهایی را به عمل می آورند؟
۴- چه اتفاقی می افتد وقتی کالا یا خدمت شما، ارائه می شود؟
۵- محصول شما چگونه انتخاب می شود؟
۶- چگونه پول محصول شما پرداخت می شود؟
۷- مشتریان از محصول شما چگونه استفاده می کنند؟
۸- چگونه محصول شما جابجا می شود؟
۹- چه اتفاقی می افتد وقتی محصول شما مصرف می شود یا کاربردش تمام می شود؟
۱۰- مشتریان وقتی از محصول شما استفاده می کنند به چه کمکی نیاز دارند؟
۱۱- آیا امکان پس دادن یا معاوضه وجود دارد؟ علل آن چیست؟
مدیریت روابط با مشتری
مدیریت روابط با مشتریان فرآیندی چندوجهی است که نوعاً به واسطه مجموعه ای از فن آوری های اطلاعات که بر تبادل دو طرفه با ارباب رجوع و مشتریان تمرکز دارد، سازمان در قالب آن به دانشی اساسی در خصوص نیاز ها، خواسته ها و الگوی دریافت خدمات و محصولات مشتریان دست می یابد. این فرایند به سازمان ها کمک می کند تا ضمن درک مناسب از نیازهای فعلی مشتریان، نیازهای بالقوه آن ها را نیز شناسایی کنند.آنچه مسلم است، مشتریان به کالاها و خدماتی نیازمندند که دارای کیفیت خوب، قیمت مناسب و نوآورانه بوده و در سریعترین زمان ممکن بدست آن ها برسد(۶۵). سازمان باید برای جلب رضایت مشتریان تلاش نماید تا ابعاد مختلف مدل کیفی خدمات در ارائه خدمات مورد توجه قرار گیرد(۶۶).
سازمان باید بدانند که نیازهای ارضا نشده مشتریان چه هستند. برای پاسخ گویی به این سوال، سازمان باید اطلاعات مرتبط با مشتریان را گردآوری نماید. برای تجزیه و تحلیل مشتریان شش پرسش کلیدی مطرح است:

ماهیت تصمیم گیری
تصمیم گیری از جنبه های پایه ای برنامه رزی است و در کل فرایند برنامه ریزی مدیر، با تصمیم گیری مواجه خواهد بود.
برای مسائل مختف باید تصمیمات گوناگونی گرفته شود. امور جاری یا کم اهمیت، مثل برگشت کالای فروش رفته می تواند به صورت یک امر عادی انجام شود و تصمیمی که در این باره گرفته می شود از نوع تصمیم برنامه ریزی شده است. تصمیمات مهمتر، مثل تعیین محل واحد تجاری مستلزم اتخاذ تصمیمی است که آن را تصمیم برنامه ریزی نشده می نامند، یعنی یک راه حل خاص باید ارائه شود که در فرایند ساختار تصمیم گیری و حل مسائل سازمانی گنجانده نشده است. از آنجا که بیشتر تصمیمات مربوط به رویداد آینده است، مدیران باید بدانند چگونه شرایط مطمئن، مخاطره آمیز (دارای ریسک) و نامطمئن را تجزیه و تحلیل نمایند و نسبت به برنامه ها یا راه های عملی و اقداماتی را که باید انجام دهند آگاه شوند (استونر و فریمن ، ۱۳۷۵: ۵۴۱).

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

محیط برنامه ریزی
۱ - محیط برنامه ریزی سازمان به کلیه عواملی اطلاق می شود که بر سازمان اثر گذاشته واز آن تاثیر می پذیرند.
۲ - محیط شامل تمام عوامل خارج از مرز سازمان است که ممکن است بالقوه بر سازمان اثرگذار باشند (نجف بیگی ۱۳۸۰).
۳ - محیط برنامه ریزی سازمان به تعامل ابعاد درونی سازمان با یکدیگر و با عوامل خارج از سازمان اطلاق می گردد.
نظر «ریچارد ال.دفت»، در رابطه با محیط و تقسیم بندی آن: ازنظــــر «ریچارد دفت»، محیط برنامه ریزی سازمان از ساده به پیچیده و از پایدار به ناپایدار شکل می گیرد. براین اساس وی چهار محیط برنامه ریزی را شناسایی و معرفی می کند. که به قرار زیر هستند: (گیلانی نیا، ۱۳۸۲)
۱ - محیط ساده و پایدار: به محیطی اطلاق می گردد که عوامل خارج از سازمان در آن محیط محدود هستند و اصولاً تاثیر چندانی بر سازمان و عملیات آن نخواهند داشت، ضمناً عــــــوامل به همان صورتی که هستند باقی می مانند یا تغییرشان اندک است. نمونه این نوع سازمانها شرکتهای توزیع کننده نوشابه است که با محیطی ساده و پایدار روبرو هستند.
۲ - محیط ساده و ناپایدار: دراین محیط نااطمینـــــانی زیاد است و تغییرات موجب می شوند مدیران نتوانند به راحتی تصمیم بگیرند. به علاوه سازمانهایی هستند که پیوسته و غیرقابل پیش بینی تغییر می کنند، مانند صنایع سازنده کامپیوترهای شخصی، ابزار موسیقی و اسباب بازی. محیط برنامه ریزی این قبیل سازمانها ساده و ناپایدار است و با تغییرات شدید عرضه و تقاضا روبرو هستند. درواقع محیطهای ساده و ناپایدار مدیران تولید و عملیات و مواد را در تصمیم گیری ها دچار نااطمینانی می کند.
۳ - محیط پیچیده و پایدار: سازمانهایی وجود دارند که با عوامل خارجی متفاوت بسیاری سروکار دارند، ولی این عوامل به همان صورت باقی می مانند یا تغییرات اندکی دارند و این خود نشان دهنده عدم اطمینان است. در چنین وضعیتی تعداد عواملی که باید تجزیه و تحلیل شوند بسیارند و لازم است در برابر هریک از آنها واکنش مناسب اتخاذ گردد. «دفت» اعتقاد دارد گرچه تعداد عوامل خارج از سازمان در محیطهای پیچیده و پایدار بسیار است و تغییرات کند است این تغییرات به تدریج رخ می دهند و قابل پیش بینی اند.
۴ - محیط پیچیده و ناپایدار: موسساتی وجود دارند که با عوامل محیطی به تعداد زیاد و متفاوت روبرو هستند. درواقع در محیطهای برنامه ریزی پیچیده و ناپایدار میزان عدم اطمینان در مقایسه با سایر محیطهای مطرح شده در بالاترین سطح است.
آنچه از نتایج تحقیقات استنباط می شود مبین این حقیقت است که به منظور بررسی رابطه بین محیط و روش های انتخابی لازم است یک طبقه بندی متناسب صورت پذیرد. هریک از نظریه های محیطی از زاویه ای ویژه به محیط نگریسته و در اکثر طبقه بندیهای عنوان شده بخشی از عوامل و ابعاد مهم نادیده گرفته شده است، نویسنده به دنبال بررسی و اندازه گیری محیطهای گوناگون برنامه ریزی است. در رابطه با تغییرات، نوسان تقاضا بیشترین تاثیر را در تبیین محیط و طبقه بندی آن داشته و آثار این نوسان را در زمینه های گوناگون جهت تولید و ارائه خدمت و همچنین اداره کارخانه به عنوان یک عامل استراتژیک در برنامه ریزی تولید تلقی می کند. لذا طبقه بندی ارائه شده برآیند مباحث تئوریک محیطی است که نتیجه عملیات میدانی و کتابخانه ای است. بنابراین، هنوز نیاز به کشف و تعریف محیط برنامه ریزی تولید به عنوان یک محیط ویژه پابرجاست. (گیلانی نیا، ۱۳۸۲)
گامهای عمده‌ در برنامه‌ریزی
مرحله ۱. آگاهی از فرصتها (مسائل و نیازها)
گرچه این عمل قبل از برنامه‌ریزی واقعی باید صورت بگیرد و دقیقاً جزء فرایند برنامه‌ریزی محسوب نمی‌شود، ولی آگاهی از مسائل و مشکلات یا فرصتها، نقطه آغاز واقعی برنامه‌ریزی است. باید آینده اقتصادی، سیاسی، رقابت و تکنولوژی در محیط را ارزیابی کرده، از نقاط ضعف و قوت (وضع موجود) آگاه باشیم؛ باید چرایی و چه چیزی آنچه را که می‌خواهیم به دست آوریم (وضع مطلوب) بدانیم؛ باید دلایل تمایل به برطرف کردن عدم اطمینانها برای رسیدن به وضع مطلوب را بدانیم؛ زیرا تعیین اهداف واقع‌بینانه به چگونگی آگاهی و شناخت ما، بستگی دارد.
برنامه‌ریزی به تشخیص صحیح از وضعیت مسائل و فرصتها نیاز دارد؛ بنابراین پاسخ به پرسشهای زیر مفید خواهد بود:
الف) مقصود از برنامه در دست تدوین چیست؟
ب) آیا رسیدن به این مقصود نیاز به حذف برنامه فعلی، اصلاح آن، یا برنامه‌ای جدید دارد؟
ج) رسیدن بدین مقصود برای سازمان، چه اهمیتی دارد؟
مرحله ۲. تعیین اهداف کوتاه مدت
گام دوم در برنامه‌ریزی، تعیین اهداف کوتاه مدت برای کل سازمان و برای تک تک واحدهای آن می‌باشد. این اهداف، نتایج مورد انتظار و زمان رسیدن به مواردی را که باید مورد تأکید قرار گیرد، معین می‌کند و آنچه را که با به کارگیری استراتژی، خط‌مشی، رویه، قوانین، بودجه و برنامه زمانبندی، باید به دست آید، مشخص می‌کند. اهداف سازمان به ماهیت برنامه جهت می‌دهد، هر چه مدیران واحدها، شناخت بهتری نسبت به اهداف سازمان داشته باشند و به آنان نیز فرصت داده شود، بیشتر می‌توانند به سازمان کمک کنند و بهتر اهداف واحد خود را منطبق بر اهداف سازمان نمایند. (رضاییان، ۱۳۷۴: ۹۲)
تعریف هدف
هدف عبارتست از نقطه ای که کوششها معطوف به رسیدن به آن است. در برنامه ریزی می توان هدف را نتیجه نهایی عملیات دانست که مقصود برنامه ریز نیل به آن است. هدف در برنامه ریزی عملیاتی باید مشخص و جزئی، قابل سنجش و واقع بینانه باشد. به عبارت دیگر هدفهای عام و کلی، غیر قابل سنجش و غیر عملی، برای برنامه ریزی مفید نخواهند بود.
هدف برای آنکه قابل برنامه ریزی عملیاتی باشد باید قابلیت سنجش و ارزیابی داشته باشد. هدفهای غیر قابل سنجش امکان پیش بینی را از برنامه ریز سلب کرده و برنامه ریزی را غیر ممکن می سازند. (الوانی، ۱۳۷۴: ۶۹)
مرحله ۳. کسب اطلاعات کامل درباره فعالیتهای مورد نظر
دانستن فعالیتهایی که باید برنامه‌ریزی شود و تأثیر آنها بر سایر فعالیتهای داخلی و خارجی سازمان، برای برنامه‌ریزی هوشیارانه ضروری است. اطلاعات حاصل از مطالعه و بررسی‌، مروری بر سوابق، مشاهده اعمال سایر سازمانها و راه حلهای به کار رفته در گذشته و تجربه منابع مشهور، اطلاعات قابل استفاده را تشکیل می‌دهند. پرسشهای زیر به این مرحله کمک می‌کند:
الف) آیا تمامی داده‌های لازم جمع‌ آوری شده و آیا برای پوشش دادن به همه فعالیتها کافی است؟
ب) آبا پیشنهادهای افراد اجرایی اخذ شده است؟

شکل ۲-۳ مراحل عمده برنامه‌ریزی
مرحله ۴. دسته‌بندی و تحلیل اطلاعات
هر جزئی از اطلاعات، هم به طور مجزا و هم در ارتباط با کل آن، بررسی می‌گردد؛ روابط علی میان متغیرها شناسایی می‌شود و داده‌های مربوط به برنامه‌ریزی جاری کشف و ارزیابی می‌گردد؛ اطلاعات مربوط به موضوعات، طوری طبقه‌بندی می‌شود که داده‌های مشابه در یک جا باشند. پرسشهای زیر می‌تواند مفید باشد:
الف) آیا روابط آشکار بین داده‌های واقعی وجود دارد؟
ب) آیا افراد مهم اجرایی روابط بالا را تأکید می‌کنند؟
ج) آیا برای تسهیل در تحلیل، اطلاعات جدول‌بندی شده یا به صورت نمودار در آمده‌اند؟
مرحله ۵. تعیین فرضیه‌های و شناخت موانع
پنجمین گام منطقی در برنامه‌ریزی، تعیین فرضیه‌ها و شناخت موانع بر مبنای داده‌های مربوط به مسأله و تصورات ماست. مفروضات برنامه‌ریزی، بر مبنای تصورات ما از محیطی است که برنامه‌ریزی می‌خواهد در آن انجام گیرد؛ این امر که تمام مدیران برنامه‌ریزی، بر روی مفروضات اتفاق نظر داشته باشند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در واقع یکی از اصول عمده برنامه‌ریزی عبارت است از اینکه: هر چه افراد مسئول برنامه‌ریزی، توافق و شناخت بیشتری در به کارگیری مفروضات ثابت برنامه‌ریزی داشته باشند، برنامه‌ریزی سازمان هماهنگتر خواهد بود. پیش‌بینی در تعیین فرضیه‌ مهم است. برای مثال چه نوع بازارهایی وجود دارد؟ چه حجمی از فروش امکان‌پذیر است؟
به طور کلی پرسشهای زیر برای تعیین فرضیه‌ها مفیدند:
الف) برای برنامه‌ریزی چه فرضیه‌های مهمی درباره آینده دارید؟
ب) آیا فرضیه‌ها جامع هستند و تمام مقتضیات مهم را پوشش می‌دهند؟
ج) چه فرضیه‌هایی را باید به منظور شناسایی تغییرهایی که ممکن است تأثیر جدی بر برنامه بگذارد کنترل کرد؟

حُـــدُوث وَ قِــــدَم مِــهراَفــزُونِــیَ

وِیـنِه صُبْــحِ بَــرزَخ شُــوْ وُ رُوز نِــیَ

۱) ترجمه بیت: جدید و قدیم باعث افزایش مهر و محبت و شناخت خداوند است و این بحث حادث وقدیم همانند صبحگاهان که برزخ میان شب و روز است نمی باشد.
۲) نکات بلاغی: افزُونی با روُزنی: کلمه قافیه است، حدوث با قدم: تضاد است، شب و روز تضاد صبح، شب و روز: مرعات النظیر است، مهر: ایهام تناسب ۱- دوستی ۲- ماه و با شب و روز رابطه دارد.
۳) شرح مفاهیم عرفانی: حدوث: در اصطلاح فلسفی: وجود بعد از عدم، شئی که در زمانی نبوده و بعد پیدا شده است. (ر. ک، امید، ۱۳۸۹: ۱۸۳)، «چون بنده مکلف بود به معرفت خداوند ـ عزّ وجلّ ـ معرفت خود را بباید تا به صحت حَدَثِ خود قِدَم خداوندـ عزّ وجلّ ـ بشناسد و به فنای خود بقای حقّ تعالی ـ وی را معلوم کردد. ونصّ‌ کتاب بدین ناطق است آیه (۱۳۰) سوره مبارکه البقره ( وَمَن یَرْغَبُ عَن مِّلَّهِ إِبْرَاهِیمَ إِلاَّ مَن سَفِهَ نَفْسَهُ )». (هجویری، ۱۳۸۹: ۲۹۷)، قدیم: عالم حادث زیرا در حال تغییر و دگرگونی می باشد، اگر عالم حادث باشد نیاز به محدث دارد و حادث بودن جهان نیاز به آفریدگاری است که ازجنس جهان نباشد؛ یعنی عالم خود مجسَّم است و آفریدگار وی باید مجسِّم باشد. آن محدَث است که محل تغیّراست پس آفریدگارش باید قادر بر همه چیز باشد. وآفریدگارش نامتناهی وآن متناهی، وقادر است به همه چیزها و برهمه کارها، وعالم است وتصرَّفش جایزاست. (ر. ک، هجویری، ۱۳۸۹: ۵۷۲)مولوی در جواب دهری که منکر الوهیت است و عالم را قدیم می داند می گوید:

دی یـکی مـی گفت: عــالـم حــادث اسـت

فانی است این چرخ و حقش وارث است

فلسفییی گفت: چون دانــــــی حــــدوث؟

حادثّی ابر چـــون دانــــد غُیــــــوث؟

ذرّه یـی خــــود نیســتی از انقـــــــلاب

تـــو چه می دانی حــــدوثِ آفتـــاب؟

کِــرمکـی کــاندر حَــدَث بــاشـد دفــین

کـی بــدانـــد آخِـر و بَـــدوِ زمیــــن؟

(۴مثنوی/۲۸۳۴-۲۸۳۷)

بَـــرْزَخِـین وَ بیـــن حـــدوث و قـِدَم

اَوْسَطَــها خَــیْرَ الْاُمُور کِیـْفُ وْ کَـــم

۱) ترجمه بیت: میان این دنیا و آخرت عالم برزخی وجود دارد و بهترین کارها رعایت حد وسط است. عصبانی هستی در بین قدیم و جدید گرفتار شدهای اما بهترین کارها انتخاب حد وسط است که کمیت و کیفیت را در بر دارد.
۲) نکات بلاغی: حادث و قدیم: تضاد، اقتباس: «از حدیث پیامبر: «خیرُالاُمُورِأَوْسَطُها». بهترین کارها معتدل ترین آن هاست».(ر. ک. نهج الفصاحه، ۱۳۸۳: ۲۸۵)، بَرزَخِین: عصبانی هستی.
۳) شرح مفاهیم عرفانی: مولوی در مورد قدم وحدوث عالم به بحث دهری،که قایل به قدیم بودن عالم است با مومنی که عالم را حدوث می داند، وکاریک مومن تقلیدی بیش نیست مقایسه می کند. هرگاه هریک برای اثبات نظرخود حاضرند به درون آتش بروند تا آتش بین آنان داوری کند. وآن را که قلب است بسوزاند و در صورتی که دهری حادث را انکار کند، پس نتیجه گرفته می شود که هرچیزی علتی دارد و حدوث بدون علت وجود ندارد. سلسله علت ها پیدامی شود که هرعلتی، علتی دیگر را بدنبال خود میآورد که این ذات قدیم که علت علت هاست را وصف می کند. درنتیجه نه تنها به حدوث عالم اعتقاد دارد، بلکه علل واسباب مقهورحکم محدث قدیم میداند، با توجه به این مسئله عقیده دهری را به کل منکر نیست بلکه ادعای مومن را اثبات می نماید. (ر.ک، زرین کوب،۱۳۹۰: ۲۸۶ – ۲۸۷)

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

مسئله قدم وحادث همان گونه که نزد مباحثه کننده و مفلسف بیان شده است عارفان را درک نمیکند، همان طوری که اگر از عارف عاشق حق سؤال می شود، که جهان حادث یا قدیم است آن را بیان میکند. از روزی که چشم باز کرده است چشمش برجهان نیفتاد، مگر بر وجود که بحث حادث و قدیم را مورد توجه قرار داده است. آنچه باحث دلیل شناخت خدا میداند عارف پرده و حجابی برای رسیدن به خدا میداند و مانع سیر و سلوک وی است، نمیتواند دلیلی بر وجود علت و معلول باشد امکان دارد. در نزد باحث علت واجب معلول باشد؛ درنتیجه در نظر عارف مصنوع دلیل صانع نیست، در نظرعارف برهان وقیاسی که باحث خود بدان راضی کرده و مانع رسیدن او به هدف است، آنچه قاعده امکان نام دارد آن صورتی شهودی و تجربه ای است روحانی که وجودش درمرتبه ی امکان و بی نیاز از علت است. در بحث الهیات حکما مسئله حدوث و قدم را مطرح و حادث و هالک با ذات قدیم که بقا وحیات به او بستگی دارد، دنیا ازحرکت وسکون خالی نیست. چون عالم مرکز حادثات است؛ درنتیجه حادث است، و چون حادث است مستلزم وجود علت است. (ر. ک، همان،۱۳۹۰: ۷۳۳ و۵۵۲)ف مولوی گوید:

مُبدِع آمد حقّ و مُبدع آن بود

که بـرآرد فـرع بــی اصـل وسنـد