وبلاگ

۳) حلال انتخابی باید مانند تبلور مجدد از نظر شیمیایی با اجزای مخلوط، واکنش نامناسبی ندهد.
۴) پس از استخراج باید بتوان حلال را به آسان از جسم حل شده جدا کرد. معمولاً حلال را با تقطیر جدا می‌کنند.
۵) حلال باید از لحاظ شیمیایی پایدار باشد.
۶)حلال باید غیر سمی و غیرقابل اشتعال باشد.
با این وجود این تکنیک دارای چندین نقطه ­ضعف از جمله تشکیل امولسیون، استفاده از حجم زیاد حلال، گرانی روش و دشواری در اجرا می‌باشد.
معمولاً بهتر است عمل استخراج در درجه حرارت بالا صورت پذیرد، زیرا :
۱) با افزایش دما، حلالیت حل شونده در حلال افزایش می‌یابد که این عمل باعث افزایش غلظت نهایی محلول مادر می‌شود.
۲)با افزایش دما، ویسکوزیته مایع کاهش و نفوذپذیری آن افزایش می‌یابد که هر دو عامل باعث افزایش سرعت استخراج می‌شود.
با توجه به اینکه یکی از مهم‌ترین اهداف دنبال شده در روش‌های استخراج دست یابی به فاکتور های تغلیظ بالا و کاهش حجم حلال‌های سمی مورد استفاده است، به منظور رسیدن به یک روش ایده آل محققان کوچک کردن روش‌های استخراج را در دستور کار خود قرار داده‌اند .در اوایل دهه ۱۹۹۰میلادی نسل جدیدی از روش‌های استخراج و آماده سازی نمونه به نام روش‌های ریز استخراج معرفی شدند.
۲-۲ استخراج با حلال
همان‌طور که گفته شد، عملیات آماده سازی و جداسازی نمونه اغلب بر مبنای تکنولوژی‌های قرن نوزدهم صورت می‌گیرد. روش‌های قدیمی اغلب پر هزینه و وقت گیر بوده و شامل مراحل متعددی می‌باشند. این روش‌ها به دلیل مصرف زیاد حلال و اثرات مخرب ناشی از آن و همچنین وقت گیر بودن امروزه کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. از مهم‌ترین این روش‌ها می‌توان استخراج سوکسله، استخراج با سیال فوق بحرانی، استخراج با آب فوق گرم و استخراج مایع-مایع اشاره کرد. روند تکاملی و تدریجی در شیمی تجزیه به سمت ساده سازی و کوچک کردن روش‌های آماده سازی نمونه و همچنین کاهش مصرف حلال آلی است. بنابراین چندین روش ریز استخراج برای کاهش مراحل آنالیز افزایش ورودی نمونه و بهبود کیفیت حساسیت روش‌های تجزیه ای معرفی شده است تعدادی از این روش‌ها شامل موارد ذیل می‌باشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۱-ریز استخراج با قطره حلال(SDME )^[17]
۲-ریز استخراج با فاز مایع( LPME )^[18]
۳- ریز استخراج مایع- مایع پخشی (DLLME)^[19]
۲-۳ استخراج با فاز جامد (SPE)
در این روش یک فاز جامد و فاز دیگر مایع یا گاز است و آنالیت به طور گزینش پذیر توسط جاذب جذب می‌شود . در این تکنیک جاذب اغلب در یک ستون کوچک یا کارتریج انباشته می‌شود و شباهت زیادی به ستون کروماتوگرافی مایع دارد . استخراج با فاز جامد به طور وسیعی برای حذف یا تغلیظ آنالیت از نمونه های آبی و محلول‌ها به کار می‌رود . صرف نظر از نوع استخراج با فاز جامد ، استخراج در این روش در چهار مرحله متفاوت انجام می‌گیرد که عبارتند: ۱-. آماده سازی یا فعال سازی ماده جاذب ۲- عبور نمونه از روی جاذب ۳- شستشوی جاذب ۴- جداسازی آنالیت مورد نظر از جاذب با یک حلال مناسب.
(۲-۱).مراحل استخراج فاز جامد
یکی از مشکلات بزرگ استخراج با فاز جامد، انباشته کردن یکنواخت فاز جاذب است .به طوری که اگر این عمل به خوبی صورت نگیرد باعث کاهش کارایی استخراج می‌شود. بافت نمونه نیز می‌تواند روی توانایی جاذب برای استخراج آنالیت اثر گذار باشد که این اثر به نوعی در گزینش پذیری جاذب دیده می‌شود .واجذبی آنالیت از فاز جاذب توسط حرارت یا حلال انجام می‌گیرد. از فواید استخراج با فاز جامد نسبت به روش‌های قدیمی، می‌توان به سرعت بالای استخراج، فاکتور تغلیظ بالا، کاهش مصرف حلال و تکرار پذیری خوب اشاره کرد.(Wang, Jiang et al. 2006)²¹
۲-۴ ریز استخراج با فاز جامد (SPME)
این روش استخراج برای اولین بار توسط پاوئولیزین^[۲۰] و بلاریدا^[۲۱] در سال ۱۹۸۰ ارائه شده است. در این روش آنالیت توسط فایبر پوشیده شده با لایه‌ی نازک پلیمری جذب می‌شود. میکرواستخراج با فاز جامد یک تکنیک ساده در مقیاس میکرو می‌باشد. مزیتی که این روش دارد عبارت است از اینکه آنالیت‌ها در فاز جامد جمع شده و می­توان آنها را درون یک دستگاه کروماتوگرافی برای آنالیز تزریق کرد. این روش استخراج با بهره گرفتن از مقدار خیلی کم آنالیت طی جذب به داخل فایبر پوشانده شده با سیلیکا انجام می­ شود سپس فایبر را می­توان به کوره­ی گرم یک کروماتوگرافی تزریق کرد که آنالیت در اثر حرارت واجذب می­ شود. اساس میکرواستخراج فاز جامد سرنگ اصلاح شده می­باشد، یک فایبر سیلیکای گداخته شده به­وسیله­ یک فازی از پلی­سیلیکان یا برخی پلیمرهای دیگر پوشانده شده است. در میکرواستخراج با فاز جامد فایبر حجم کوچک و ویژه‌ای از فاز استخراجی می‌باشد که با چسب­های با تحمل دمایی بالا درون لوله زنگ نزن کوچک که انتهای آن به سوزن سرنگ امتداد می‌باید، چسبیده می‌شود. فایبر شکننده ابتدا درون سوزن سرنگ خودبند محافظت می‌شود سپس در مورد نمونه­های مایع، فایبر پوشش داده شده درون محلول برای یک دروه‌ی زمانی حدود ۱۵-۲ دقیقه فرو برده می­ شود. نمونه به داخل فایبر جذب سطحی شده سپس فایبر به درون سوزن برگردانده و سوزن از ظرف نمونه خارج می­گردد. و در این مرحله سوزن حاوی آنالیت استخراج شده به درون ورودی کروماتوگرافی تزریق می‌شود. فایبر در محفظه‌ی تزریق از درون محافظش خارج شده و سپس گرما باعث واجذب نمونه از فایبر گردد و آنالیت در راه ورودی ستون باریک کروماتوگرافی متمرکز می‌شود. شکل­۴ پیشرفت این روش را نشان می­دهد. درسال ۲۰۰۰ میکرواستخراج با فاز جامد یک روش نسبتاً جدید در عرصه‌ی جداسازی طی سال­های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۴ معرفی شد.
شکل( ۲-۲ ) نمودار پیشرفت میکرواستخراج با فاز جامد از سال ۲۰۰۰٫
۲-۴-۱ مزایای میکرو استخراج با فاز جامد
۱- زمان لازم برای رسیدن تعادل بین آنالیت و فایبر پوشش داده شده نسبتاً کوتاه است، در نتیجه زمان جداسازی کوتاه است.
۲- آنالیت در اثر حرارت سریع واجذب شده و به طور کامل درون دستگاه آنالیز می‌شود و نتیجه‌ی آن جداسازی و شناسایی کامل می‌باشد.
۳- هیچ حلالی مورد نیاز نیست.
۴- حد تشخیص کمتر از قسمت در۱۰۰۰۰۰۰^[۲۲] است.
از میکرواستخراج فاز جامد می‌توان برای تزریق به هر سیستم (کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا وگروماتوگرافی گازی) به صورت تقسیمی^[۲۳] ، غیر­تقسیمی^[۲۴] و مستقیم^[۲۵] تزریق کرد. Guilherme Dias 2008) Rodrigues)³²
۲-۴-۲ پارامترهای بهینه­سازی کردن میکرواستخراج با فاز جامد
۱- نوع روش استخراج: بسته به نوع آنالیت و ماتریکس نمونه سه نوع روش جداسازی مورد استفاده قرار می­گیرد.
۲- نوع پوشش فایبر: انواع پوشش ­های مختلف با توجه به نوع آنالیت جذبی بر روی فایبر متفاوت است که این تفاوت مربوط به متناسب بودن قطبیت آنالیت و فایبر دارد.
۳- انتخاب صحیح روش مشتق­سازی: انواع روش­های مشتق­سازی برای جذب بهتر آنالیت در فایبر انجام می­ شود از جمله روش­های مشتق­سازی می­توان به اتیلاسیون، سیلیکاسیون، متاسیون، آلکیلاسیون می­باشد.
۴- بهینه سازی شرایط واجذبی: واجذبی آنالیت بسته به نوع آنالیت با بهره گرفتن از واجذبی حرارتی در دمای مناسب صورت می­گیرد.
۵- حجم نمونه (در صورتی­که حجم نمونه خیلی زیاد باشد اثری در کارایی استخراج ندارد به عنوان نمونه زمانی­ که نمونه آب دریا، هوا باشد).
۶- زمان استخراج: این روش یک روش تعادلی می­باشد بنابراین بایستی زمان استخراج بهینه­سازی شود در طول استخراج با افزایش زمان، بازده استخراج افزایش میب­یابد ولی بعد از زمان مشخص بازده استخراج ثابت می­ماند.
۷- شرایط و موقعیت استخراج
۸- انتخاب استراتژی کالیبراسیون
میکرواستخراج با فاز جامد یک فرایند تعادلی می‌باشد، که به صورت چند­کانالی انجام می­ شود. زمانی که فایبر برای استخراج در فضای فوقانی قرار می­گیرد روش سه­فازی مطرح است که فاز اول پوشش فایبر، سپس فاز گازی (فضای فوقانی) و در پایان ماتریکس هموژن از جمله آب خالص یا هوا سومین فاز می­باشد، در طول زمان نمونه‌گذاری، آنالیت در بین سه فاز تعادل را بدون در نظر گرفتن خواص فیزیکی و شمیایی آنالیت و ماتریکس برقرار می­ کند.(Mester and Sturgeon 2005)³¹
. ۲-۴-۳ عوامل موثر بر مقدار ماده­ جذب شده
۱-حجم محلول
۲-غلظت اولیه
۳-ضریب توزیع
۲-۴-۴ انواع روش­های نمونه برداری
۱- نمونه‌برداری از داخل محلول
۲-نمونه­برداری از فضای فوقاتی
۳- نمونه برداری از غشا ^[۲۶] (برای آنالیت های کثیف استفاده می شود).

فرق بین اسم و صفت، مانند فرق بین عرض و عرضی نیست؛ چون معنی لا به شرط شی (آن نام ها) عرضی و معنی به شرط لا شیء، عرض است؛ پس معلوم، ممکن است یکی باشد ولی دارای نام های بسیاری که آن نام ها، محمولات عقلی اند و منظور از محمولات، الفاظ نیست چون الفاظ، غیر محمول هستند و حمل آن ها اتحّادی نیست و این محمولات در حقیقت علامات و نشانه هایی هستند برای ذاتی که به این اسماء نامیده شده است.^[۴۴]

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

صدرالمتألهین در «مفاتیح الغیب» آورده است که امام باقر(علیه السّلام)می فرماید:
إنّ الاسماء صفات وصف بها نفسه.^[۴۵]
همانا اسماء الهی، صفاتی هستند که خداوند با آن ها خود را توصیف کرده است.
بنابراین، بررسی ها نشان می دهد که معصومین(علیه السّلام) میان آن دو به تفاوتی قائل نشده اند و به اتحّاد و دوگانگی آن دو تأکید کرده اند؛ چون در برخی احادیث در تفسیر اسم، از لفظِ صفت و در برخی دیگر در تفسیر صفت، از لفظ اسم استفاده نموده اند.^[۴۶]

۲-۴. اقسام صفات

صدرالمتألهین معتقد است:
فی معرفه الصفات-أیضا-غموض شدید؛ لأنّه لا یمکن معرفه بعض الصفات،کالکلام-إلاّ لأهل البصائر الثاقبه و کالسمع و البصر و الاستواء على العرش و الابتلاء و المماکره و غیر ذلک، مما لا یعرفه إلاّ الراسخون فی العلم.^[۴۷]
شناخت صفات خدای تعالی، مجال بیشتری برای اندیشیدن و سخن گفتن به ما می دهد و در شناخت صفات، دشواری هایی در راه است به طوری که درک برخی از آن ها مانند شنوایی، بینایی، استواری وی بر عرش و … جز برای اهل بصیرت و دانش ممکن نیست.^[۴۸]
بحث درباره تقسیم اوصاف بر مبنای اتصاف حقیقی ذات به اوصاف رواست؛ زیرا تقسیم اوصاف برای تشخیص وصفی است که واجب به آن متصف می گردد. هنگامی که ذات واجب به هیچ وصفی متصف نگردد، تقسیم آن، بی ثمر است واین مبنای صحیح تقسیم صفات است.^[۴۹]
صدرالمتألهین با الهام از آیه‌ی:
﴿تَبَارَکَ اسْمُ رَبِّکَ ذِی الْجَلَالِ وَالْإِکْرَامِ﴾^[۵۰]
صدرالمتألهین می گوید:
فصفه الجلال ما جلت ذاته عن مشابهه الغیرو صفه الاکرام ما تکرمت ذاته بها و تجملت.^[۵۱]
صفت جلال، چیزی است که ذاتش را از مشابهت با غیر برتر می دارد و صفت اکرام(ارجمندی) چیزی است که ذات او بدان کرامت و ارجمندی و جمال دارد^[۵۲].
صدرالمتألهین برای خدای تعالی، دو قسم از اوصاف را برمی شمارد که در این جا به تفصیل و شرح هر دوی آن ها پرداخته می شود.

۲-۴-۱. صفات سلبی

اوصاف سلبی به اوصاف جلالی تعبیر می گردند، یعنی ذات خداوند از شباهت به غیر، اجّل و برتر است؛ پس سلبِ تمامی نقایص و کاستی ها است که تمام آن ها به یک سلب، که سلب امکان از اوست، باز می گردند.^[۵۳] منظور او از امکان، امکان فقری است؛ زیرا در آن مرتبه‌ای که ماهیت وجود ندارد و در اثر تابع بودن هنوز نوبت ِوجود نیافته است باز یک سلسله عدم ها و نقص ها راه دارد که منشأ آن ها، همان امکان فقری آن موجود خاص است.^[۵۴]
هم چنین در جای دیگرآمده است که صفات سلبیّه به این معنى، در حقیقت، سلب نقائص ممکنات از خداوند است؛ نه سلب کمال آن ها از او؛ زیرا که ممکنات مطلقاً آیات و کلمات و اسماى خداوند هستند و به اضافه اشراقیه قیومیّه قائم به او هستند و محال است که موجودى اسمى از اسماى حق نباشد و موجود باشد. بر اساس این، موحّد به توحید قرآنى که دین حقیقى و فطرى نظام هستى است از صفات سلبیّه خداوند همین معنى را مى خواهد؛^[۵۵] چنان که طبرسی در احتجاج از امام على(علیه السّلام) نقل می کند که ایشان فرموده اند:
توحیده تمییزه عن خلقه و حکم التمییز بینونه صفه لا بینونه عزله …^[۵۶]
یگانگی خداوند، تمییز دادن او از خلق است و چگونگی این تمییز، بینونت وصفی است نه بینونت عزلی.^[۵۷]
بینونت بین خالق و مخلوق فقط بینونت وصفی و ناظر به اوصاف است؛ ولی در بینونت عزلی، دو چیز در مقام ذات و وجود از یک دیگر بریده و برکنارند.

۲-۴-۲. صفات ثبوتی

اوصاف ثبوتی را به اوصاف جمالی تعبیر می کردند؛ یعنی ذات خدای تعالی آراستگی و ارجمندی به آن صفات یافته است و خداوند که تمام کمالات را واجد است؛ آن ها در حق او به وجوب وجود، یعنی وجود متأکّد و شدید، بازگشت می نمایند.
این اوصاف بر دو گونه اند که صدرالمتألهین به آن ها اشاره دارد. وی می نویسد: صفت ثبوتی به حقیقتی مانند علم و حیات و اضافی، مانند خالقیت و رازقیت و تقدم و علیت، تقسیم می گردد. تمام صفات بازگشت به وجوب وجود، یعنی وجود متأکِّد قوی و شدید، دارد و تمامی صفات اضافی ها بازگشت به یک اضافه دارد و آن هم اضافه قیومیّت است.^[۵۸]

۲-۴-۲-۱. صفات حقیقی

این نوع اوصاف، ارتباط به غیر در آن ها مأخوذ نیست که عبارتند از حیّ، علیم، مرید، متکّلم، سمیع و بصیر که اسمای اسمای الهیه اند نه اسمأ ِالهی^[۵۹]؛ زیرا این الفاظ، عاری از معانی صفاتِ زاید بر ذات و مغایر با ذات هستند و این الفاظ، جاری در افهام و السنه ی عامّه از قبیل این هفت تا، اسمای اسمای الهیه اند.^[۶۰]
وی در« المبدأ والمعاد» می گوید:
صفاته تعالى منها حقیقیه کمالیه کالجود و القدره و العلم و هی لا تزید على ذاته بل عین ذاته بمعنى أن ذاته من حیث حقیقته مبدأ لانتزاعها عنه و مصداق لحملها علیه.^[۶۱]
صفات حقیقی مانند جود، قدرت و علم، عین ذات هستند نه زاید برآن، یعنی نفس ِحقیقت ذات، مبدأ انتزاع این صفات و مصداق حمل آن ها بر ذات است و برای انتزاع این صفات از ذات به مضاف الیه نیازی نیست.^[۶۲]

۲-۴-۲-۲. صفات اضافی

صدرالمتألهین درباره ی صفات اضافی می نویسد:
در این اوصاف، پیوند به غیر درآن لحاظ می گردد مانند: خالقیّت، رازقیّت، رحمت و… که هیچ کدام این ها از ذات به تنهایی انتزاع نمی گردند، بلکه در انتزاع آن ها چاره ای جز ملاحظه چیز دیگر با ذات نخواهد بود. مثلاً در انتزاع مفهوم خالقیّت، حتماً باید شیء مخلوق را در نظر گرفت تا ذات واجب، نسبت به آن به وصف اضافی خالقیّت متصف گردد؛ و بازگشت تمام اوصاف اضافی هم به یک وصف اضافی است و آن، همان صفت قیومیّت است.^[۶۳]
به بیان دیگر، صدرالمتألهین در «مبدأ و معاد» آورده است که این اوصاف، حالت مصدری دارند و متقوّم به دو طرف هستند و همیشه از مرتبه ذات متأخرند؛ زیرا برای انتزاع خالقیّت به خالق و مضاف الیه نیاز است و همگی به یک صفت که همان اضافیه ی قیومیّه حق تعالی است برمی گردند و آن، عین ذات به شمار می آید پس مبدئیت خداوند، عین رازقیّت و رازقیّت او عین مبدئیت اوست و هر دوی آن ها همان رحمت و لطف اند و این دو عین رازقیّت و مبدئیت اوست.^[۶۴]
پس اولا؛ً تمام اوصاف سلبی به یک سلب بر می گردد و آن یک سلب به وصف ثبوتی بازگشت می کند؛^[۶۵] چون مرجع سلب ِسلب، همانا ثبوت است؛ چه این که اصلاً منشأ سلبِ سلب نیز همانا شدّت وجود و تأکّد آن است. ثانیاً؛ همه اوصاف ثبوتی حقیقی به وجوب وجود و تأکّد آن برمی گردد. ثالثاً؛ همه اوصاف ثبوتی اضافی به صفت قیومیّت بر می گردد که این وصف ثبوتی واحد نیز قائم به همان وجوبِ وجود و شدّت هستی است. پس نتیجه آن است که وجوبِ وجود، پایه اصیل اوصاف جلال و جمال بوده و بدون هیچ گونه تکثر و یا ترکیبی مایه پدید آمدن تمام اوصاف است.^[۶۶]

۲-۴-۳. تقسیم دیگری از صفات

تقسیم بندی دیگری هم، در باب صفات وجود دارد؛ به این بیان که اسماء الهى به نوعى از تقسیم به صورت کلى بر سه قسم اند: اسماء ذات، اسماء صفات، اسماء افعال. همه اسماء الهى، اسماء ذات اند و لکن به اعتبار ظهور ذات در آن ها یعنى اسمائى که دلالت آن ها بر ذات اظهر است بنام اسماء ذات اند، مانند غنّى و اوّل و آخر و قدوس و سبوح و سلام و به اعتبار ظهور صفات در آن ها یعنى اسمائى که دلالت آن ها بر صفات اظهر است اسماء صفات می نامند؛ مانند عالم و قادر و سمیع و بصیر و به اعتبار ظهور افعال در آن ها یعنى اسمائى که دلالت آن ها بر افعال اظهر است به اسماء افعال موسوم اند، مثل خالق و رازق که مصادر افعال هستند. بیش تر اسماء جامع اعتبار ذات و صفات هر دواند، بلکه بسیارى از آن ها جامع اعتبارات سه گانه ذات و صفات وافعال اند، مانند اسم شریف رب که به معنى ثابت و مالک و مصلح است ثابت، اسم ذات است و مالک، اسم صفت است و مصلح، اسم فعل.^[۶۷]

۲-۵. چگونگی اتصاف واجب به اوصاف کمالی ازنظرصدرالمتألهین

برای تبیین این مسأله نخست باید اثبات کنیم که خداوند دارای اسمای الهی است. بنابراین، بشر چگونه می فهمد که خداوند دارای اسم خاصی است؟ علامه طباطبایی در این باره می گوید:
وقتی ما چشم خود را گشوده، به جهان هستی نظر می افکنیم، نخست خود و سپس نزدیک ترین امور به خود را… درک می کنیم؛ لکن ما خود و هم چنین قوا و افعال خود را نمی بینیم، مگر مرتبط به غیر. پس حاجت، اولین چیزی است که انسان آن را مشاهده می‌کند و آن را در ذات خود و در هر چیزی که مرتبط با او و قوا واعمال او است و هم چنین در سراسر جهانِ بیرون از خود، می بیند و در همین اولین ادراک به وجود ذاتی حکم می کند که حوائج او را برمی آورد و وجود هر چیزی به او منتهی می شود و آن، ذات خدای سبحان است. در قدم دومی که در این راه برمی داریم، ابتدایی ترین مطلبی که به آن برمی‌خوریم این است که ما در نهاد خود چنین می یابیم که غایت وجود هر موجودی آن حقیقت است و وجود هر چیزی از اوست، پس او مالک تمام موجودات است؛ زیرا اگر واجدِ آن نباشد نمی تواند آن را به غیر خود افاضه کند. پس او دارای همه کمالاتی است که ما در عالم سراغ داریم، از قبیل حیات، قدرت، علم، شنوایی، بینایی، رزق، رحمت، عزت و امثال آن و در نتیجه او حیّ، قادر، عالم، سمیع و بصیر است؛ چون اگر نباشد ناقص است، حال آن که نقص در او راه ندارد. هم چنین او رازق، رحیم، عزیز، محیی، ممیت، مبدی‌ء، معید، باعث و امثال آن است؛ زیرا رزق، رحمت، عزّت، زنده کردن، میراندن، ابداء، اعاده و برانگیختن کار او است. این راه ساده ای است که ما برای اثبات اسماء و صفات خدای تعالی طی می کنیم.^[۶۸]
بنابراین، پاسخ سؤال یاد شده از نظر علامه طباطبایی، آن است که بشر از طریق مشاهده کمالات موجود در عالم، به وجود چنین کمالی در خالق و صاحب اختیار جهان، پی می برد؛ پس هر صفتی از صفات کمال در جهان، راهی است برای درک این مطلب که خداوند واجد این صفت است؛ زیرا «ممکن نیست که دهنده چیزی فاقد آن چیز باشد» و از آن جا که قسمت عمده اسماء الاهی مشتق از صفات الاهی است پس هر صفت، راهی برای اثبات اسم متناسب با آن صفت، برای خداوند است.
علامه طباطبایی در «بدایه الحکمه» می نویسد:
نحوه ی اتصاف واجب به اوصاف کمالی، بدین گونه است که وقتی این مفاهیم در مورد مخلوقات به کار می رود؛ حکایت از کمالات آن ها می کند. پس باید کامل ترین مرتبه‌ی آن ها در علت هستی بخش، موجود باشد؛ زیرا هر کمالی که در هر مخلوقی یافت می گردد از خداوند است و آفریننده ی آن کمالات باید واجد آن ها باشد تا به دیگران افاضه کند و ممکن نیست کسی که حیات را می آفریند؛ فاقد حیات باشد یا کسی که علم و قدرت را به مخلوقات افاضه می کند خودش جاهل و ناتوان باشد؛ پس وجود این صفات کمالی در پاره ایی از مخلوقات، نشانه ی وجود آن ها در آفریدگار است، بدون این که نقص و محدودیّتی داشته باشد.^[۶۹]
بنابراین هر اسمی که دلالت بر کمالی کند و هیچ شائبه ای از نقص و کمبود در آن نباشد؛ قابل اطلاق بر خداوند است و وی به آن اسم، خوانده و متصّف می گردد. این حقیقتی است که آیات کریمه‌ی قرآن مجید به روشنی بر آن دلالت دارد.
خدای متعال می فرماید:
﴿وَلِلّهِ الأَسْمَاء الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا وَذَرُواْ الَّذِینَ یُلْحِدُونَ فِی أَسْمَآئِهِ سَیُجْزَوْنَ مَا کَانُواْ یَعْمَلُونَ﴾^[۷۰]
از این رو می توان گفت که همان طوری که وجود همه موجودات، منبعث از وجود او و مستغرق در هستی مطلق و قائم به وجود اویند؛ صفات موجودات، همگی از لوازم صفات واجب الوجود هستند؛ پس تمام صفات کمال در حاق ذات او است؛ زیرا او صمد است و صمد در لغت به معنی پر و مملوء و فاقد خلع و فرج، یعنی او مملوء از کمال و جمال است. به این معنا که مملوء بودن ذات، موجب افاضه­ی فیض بر ممکنات گردیده است؛ چون او صمد است، پس تمام اوصاف کمالیه در او جمع است و او فرد است یعنی واحد مطلق و بسیط مطلق و عاری از ترکیب از قوه و فعل است و اگر صفتی از صفات کمال، عارض بر ذات او بود، ذات او در مرتبه ی ذات، عاری و خالی از آن صفت بود و از ناحیه ی آن صفت، بالقوه بود.^[۷۱] بنابراین باید همه ی کمالات او از قوه به فعلیّت رسیده و همگی در وی، بالفعل موجود باشند.
چنان که در آیه ی شریفه‌ آمده است:
﴿ لَا یُغَادِرُ صَغِیرَهً وَلَا کَبِیرَهً إِلَّا أَحْصَاهَا … ﴾^[۷۲]
پس صفات او تمام صفات و مشتمل بر همه صفات موجودات است؛ زیرا او بسیط الحقیقه است و هر موجودی که چنین است، کل الاشیاء و مشتمل بر همه ی حقایق است؛ زیرا در هیچ موجود بسیطی، نقصان وجود ندارد؛ زیرا نقصان، موجب تعدد است و موجودی که در آن تعدد نیست؛ ناقص است و موجودی که ناقص نیست؛ هیچ امری از امور کمالیه که لازمه‌ی ذات اوست خارج از حیطه ی ذات و یا عارض بر ذات او نیست.^[۷۳]
دلیل اثبات اصل اوصاف کمالی برای واجب، آن است که همان طوری که وجودِ غیر واجب باید به وجودی که واجب است منتهی گردد؛ کمال های وجودی مانند حیات، قدرت و علم نیز باید به کمال هایی که واجب هستند مستند گردد؛ زیرا اگر حیات، قائم به ذات و ازلی نبود هرگز حیات، قائم به غیر و حادث یافت نخواهد شد، چون هر ممکن و بالغیر باید به واجب و بالذات برسد. بنابراین تمام کمالات وجودی در جهان امکان، باید به کمال های ذاتی و مستقل منتهی گردند و نمی توان مبدأ پیدایش اوصاف کمالی، خود ذات واجب ِ عاری از آن ها لحاظ گردد؛ زیرا معطی شیء فاقد آن نخواهد بود.^[۷۴]
نحوه­ اتصاف و حمل اوصاف کمالی بر واجب به این صورت است که محوریت همانا «هستی» است نه ماهیت یا مفهوم، از این رو نحوه ی حمل صفات بر ذات حمل شایع خواهد بود نه حمل اوّلی که مدار آن اتحاّد مفهومی است و نحوه ی اتحّاد این اوصاف کمالی با یکدیگر در محور مفهوم نخواهد بود وگرنه این ها مرادف هم محسوب می گردند، در حالی که چنین نیست.^[۷۵]

۲-۶. عینیت صفات با ذات

صفات خدا، مجرد ذات او است و اصلاً بر ذات او عارض نیست و هر صفتی از وی، حق و صمد و فرد است. از سوی دیگر واجب است که جمیع کمالات هر صفتی، بالفعل برای او موجود است و هیچ چیز ازکمالات، از جهت امکان و قوه در او وجود ندارد، بنابراین هم چنان که وجود خدای تعالی، حقیقت وجود است؛ پس او کلِ وجود و وجودِ کل است و منشأ همه‌ی خیرات وجودی و بخشش های نوری است. پس همه ی صفات کمالی خدا از ذات او است و علم او حقیقتِ علم و قدرت او حقیقتِ قدرت است و آن چه بر این شأن و حال باشد، تعدد در آن محال است. پس علم خدا، علم به هر چیز و قدرت او، قدرت بر هر چیز و اراده ی او، اراده در هر چیز است.^[۷۶]
همان طور که در قرآن آمده است:
﴿ وَمَا أَنزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا یَوْمَ الْفُرْقَانِ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَاللّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیر﴾ٌ.^[۷۷]
معنی عین ذات بودن صفات، موجود بودن شان به وجودی واحد است که همان ذات احدیّت است؛ زیرا ذات خداوند در وجود، متمیّز از صفاتش نبوده است و صفات از حیث حقیقت احدیّت که عبارت است از: انطواء اسماء و صفات در مرتبه ذات، موجودند.^[۷۸]
اصالت وجود و تشکیک حقیقت آن، تنها راه رسیدن به قاعده ی «بسیط الحقیقه کلّ الاشیاء و لیس بشیء منها» است. این قاعده، تنها راه اثبات همه ی صفات کمالی برای وجود واجب به نحو عینیّت در حال نزاهت از زیاده و برائت از هر گونه تعدد کثرت و مانند آن است. همان طوری که اصل هستی، دارای مراتب است از قبیل جوهریّت و عرضیّت و یا وجوب و امکان، کمال های وجودی نیز این چنین اند؛ چون همه ی این ها همانند اصل وجود هم از لحاظ مفهوم، مشترک معنوی هستند و تعدد مفهومی و اشتراک لفظی برای هیچ کدام آن ها نیست و هم از لحاظ مصداق، مشکک اند و تواطؤ در مصداق و تساوی در تحقق عینی برای هیچ یک از آن ها نیست؛ بلکه حقیقت آن ها در واجب عین ذات بوده قهراً واجب خواهند بود، زیرا هستی واجب عین اوصاف کمالی او است.^[۷۹]

شاید بتوان گفت که مدل رقابتی پورتر، مشهورترین و کارآمدترین مدل تدوین استراتژی است. این مدل بر شرایط رقابتی و حساسیت بالا نسبت به ورود و خروج رقبای بالقوه به بازار و ارتباط بین نیروهای مؤثر بر عملکرد رقابتی سازمان تأکید دارد. اساس تدوین استراتژی، سازگار بر رقابت است.
بطور کلی وضعیت رقابت برای یک سازمان مبتنی بر پنج نیروی اساسی است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

-چشم و هم چشمی بین سازمانهای رقیب
-تهدیدات ناشی از ورود یا رونق گرفتن محصولات جایگزین در بازار
-تهدیدات ناشی از ورود رقبای جدید و تلاش برای پیشی گرفتن از یکدیگر در قلمرو صنعت مورد نظر
-قدرت تآمین کنندگان در تحمیل خواسته های خود به شرکت
-قدرت خریداران در تحمیل خواسته های خود به شرکت
قدرت جمعی این نیروها، ظرفیت سودآوری نهایی یک تجارت را معین میکند. در صنعتی که از نظر اقتصاد دانان کاملاً رقابتی تلقی میشود، موفقیت آسان است. اما این گونه ساختار صنعتی برای سودآوری بلند مدت بدترین چشم انداز را دارد.
۲-۱۴- مدل نظام برنامه ریزی استراتژیک
برنامه ریزی استراتژیک غالباً به عنوان نظامی تلقی میشود که درآن مدیران شرکتها در سطوح ومشاغل مختلف اقدام به تصمیم گیری واجرا وکنترل می­نمایند.(احمدی ،۱۳۷۷،ص۱۷).
لورنج در سال ۱۹۸۰ ولاونج در سال ۱۹۸۶ این مدل را طرح کردند.لورنج معتقد است هر نظام برنامه ریزی استراتژیک باید به این چهار پرسش دهد.
۱-به کجا میرویم؟(فلسفه وجودی)
۲-چگونه میخواهیم به مقصد برسیم؟(استراتژی)
۳-امکانات ما برای اقدام چیست؟(بودجه)
۴-چگونه آگاه میشویم که در مسیر درست حرکت میکنیم؟(کنترل)
از نقاط قوت این مدل هماهنگی وتنظیم واجرای استراتژی در سطوح وظایف مختلف میباشد،از تجارب گذشته میتوان جهت ارائه استراتژی آینده نیز استفاده کرد.در عین حال بت توجه به تغییرات وتلاطم محیط نمیتوان به طور قطعی گذشته را مبنی آینده قرارداد.
۲-۱۵- مدل رایت
رایت مدل زیر را را در سال ۱۹۹۲ بیان کرده است این مدل دارای پنج مرحله اصلی است که همه مراحل تحت تاثیر نظام اطلاعاتی است. شکل۲-۸ - مدل رایت
تحلیل صنعت ومحیط برون سازمان
تحلیل اهداف و ماموریت­های سازمان
تدوین استراتژی در سطوح
شرکت
فعالیت
وظیفه
ساختار
اجرای استراتژی شامل رهبری و
فرهنگ سازمانی
اعمال کنترل ونظارت
در این مدل ابتدا رایت محیط صنعت وعوامل موثر محیطی را مورد بررسی قرار می دهد وبرای سازمان فرصت ها وتهدیدات محیطی وعناصر اصلی آن شناخته می شود،همچنین از تحلیل صنعت نقاط قوت وضعف را شناسایی می کند وسپس بر اساس شناخت نقاط قوت درونی وفرصت محیطی اهداف وماموریتهای سازمان تعیین میشود،طبیعی است در این راستا اهداف قابل دسترس مدنظر است که مبنای شناخت نسبت به توانایی ومحیط حاصل شده است. پس از تعیین اهداف به تدوین استراتژی می پردازد که این استراتژیه در سه سطح تنظیم می­ شود.
۱- شرکت:استراتژی­ های کلان شرکت یا سازمان
۲-فعالیت:تبدیل استراتژی­ها به فعالیت­های واحدها وبخش­ها
۳-وظیفه :تعیین وظایف افرادوکارکنان در قالب استراتژی­ های تعیین شده پس از تدوین استراتژی،اجرای استراتژی را مورد تاکید قرار می­دهد.
این مدل نسبت به مدل­های دیگر دارای یک دید همه جانبه وهمسو نگر است،نکته دیگر این که این مدل اهداف را براساس تحلیل وضع موجود وفرصت­های محیطی تنظیم میکند،دیگر اینکه تدوین استراتژی به شکل سلسله مراتب در سطح شرکت،سازمان وموسسه تدوین وتنظیم می­شودتبدیل استراتژی به فعالیت­ها وتبدیل فعالیت­ها به وظایف باعث تنظیم همزمان برنامه­ ریزی کلان وبرنامه عملیاتی می­گردد وزمینه اجرای بهتر استراتژی فراهم می­ شود.
۲-۱۶- مدل مینتزبرگ:مینتزبرگ^[۵۴] در سال ۱۹۹۰ مدلی را برای انتخاب استراتژی ارائه داده است دراین استراتژی مینتزبرگ بحث ارزیابی نقاط قوت وضعف داخلی وارزیابی فرصت­ها وتهدیدات محیطی را مطرح می­ کند ودراین ارزیابی تحت تاثیر باورهای مدیر،باورها وارزش­های اجتماعی قرار گرفته و استراتژی مناسب انتخاب شده و در گام­های بعدی ارزیابی استراتژی و اجرای آن را مورد تاکید قرار می­دهد.مدل مینتزبرگ از نظر مفهومی،مدل بسیار خوبی است زیرا کانال انتقال وپالایش ارزیابی نقاط قوت و ضعف محیطی داخلی را باورهای مدیر، قرارداده، آنچه که مدیر ادراک و برداشت می­ کند در تعیین استراتژی مورد بحث وگفتگو و تصمیم گیری قرار می­گیرد.
بررسی محیط داخلی
بررسی محیط خارجی
نقاط ضعف و قوت
فرصت­ها و تهدیدها
باورها و ارزش­های اجتماعی
باورهای مدیر
انتخاب استراتژی
ارزیابی استراتژی
شکل۲-۹- مدل مینتزبرگ
اجرای استراتژی
۲-۱۷- مدل هیل:هیل در سال ۱۹۹۲ مدلی را برای طراحی استراتژی ارائه میدهدکه نسبتاً مدل جامعی است وبرگرفته شده از همه نظرات ودیدگاههاست.عناصراصلی این مدل در شکل( ۱۰-۲)آمده است.
نظام اطلاعاتی
اهداف وماموریت
تحلیل محیط درونی

شخصیت سالم از دیدگاه یونگ^[۲۳]:
به نظر یانگ، شخصیت انسان متشکل از سه نظام جداگانه، اما دارای روابط متقابل است. «من»، «ناهشیار شخصی» و «ناهشیار جمعی». هر چند این نظامها متفاوتند، می توانند بر یکدیگر تاثیر بگذارند.
ناهشیار جمعی، مهمترین رکن شخصیت است. «من» ذهن هوشیار است و همه ادراکها، خاطره ها، اندیشه ها و احساس هایی را در بر می گیرد که همواره بر آنها آگاهیم. ناهشیار شخصی به انبار یا مخزن مطالبی اطلاق می شود که دیگر هشیار نیست اما به آسانی می تواند به سطح هشیار بیابد.
انسان سالم از دیدگاه یونگ

• • آگاهی یافتن از آن جنبه های نفس که موجب غفلت قرار گرفته است. او می گوید فردیت یافته غریزی است، هدفی است که باید در راهش تلاش می کنیم اما به ندرت بدان دست می یابیم.

• • دومین جنبه از فردیت مستلزم فدا کردن هدفهای مادی دوران جوانی و ویژگیهایی از شخصیت است که شخص را قادر به کسب آن هدفها می گرداند.

• • ضرورت سازش با دو گانگی جنسی روانی است،مرد باید آنیما^[۲۴] (خصایص زنانه) و زن آنیموس^[۲۵](خصایص) مردانه اش را بیان کند.

• • یکپارچگی خود باید همه جنبه های شخصیت یکپارچگی و هماهنگی یابند به گونه ای که همه آنها ویژگیهای جنس مخالف، گرایشها و کنشهای نامسلط پیشین و تمامی ناهشیار بتوانند بیان شوند.

• • پذیرش و شکیبایی، اشخاص سالم دارای ویژگی های پذیرش ناشناخته و مرموز هستند. اشخاص سالم از شخصیتی برخوردارند که یانگ آن را شخصیت مشترک می نامد (مشهدی زاده،۱۳۸۰).

رابطه بین مثبت اندیشی و سلامت روانی از دیدگاه اسلام:‌
از دیدگاه اسلام در باره روانشناسی اسلامی، به ویژه روان درمانگری تا کنون مطالعات علمی مدون انجام نگرفته یا اینکه پژوهشگر قادر به دریافت اطلاعاتی در این زمینه نبوده است. در حالی که در اسلام به عنوان دین جامع و کامل که تمام زوایای زندگی انسان را مورد توجه قرار می دهد، زمینه های مناسبی برای چنین انجام مطالعاتی وجود دارد (نوابی نژاد،۱۳۷۹).

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اسلام به هدایت زندگی انسان و تامین بهداشت روانی او توجه دارد و بدیهی است که شیوه های خاصی را برای بر قراری تعادل روانی ارائه دهد. هدف اغلب شیوه های ارائه شده یاری رساندن به انسان، به منظور برخورداری از روح و روان سالم است تا بتواند با توسل به بهترین راه های ممکن به آرامش برسد. نگرش صحیح نسبت به مشکلات و ناکامی ها، موهبتی است که با آن آدمی در مواجهه با نمونه های به ظاهر ناموزون خلقت، زیبایی و توازن در آن ها می بیند و در زشتی ها، زیبایی را جست و جو می کند.
تفکر دینی با هدف کاهش فشار وارد بر انسان در رویارویی با مصائب و حوادث، شیوه هایی را آموزش می دهد تا با بهره گرفتن از آن به نتایج مطلوب، از جمله آرامش، برسد (نوابی نژاد،۱۳۸۶)
ارتقای سلامت افراد جامعه یکی از مهمترین مسائل اساسی هر کشور محسوب می شود. همن طوریکه قبلا در تعریف سلامت روان اشاره گردید، طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، بهداشت روانی علمی است که با آن انسانها قابلیت برقراری ارتباط موزون و هماهنگ با دیگران را می یابند و قادر به تغییر و اصلاح محیط فردی و اجتماعی، حل تضادها و بر آوردن تمایلات شخصی به طور منطقی، عادلانه و متناسب می شوند. از دیدگاه اسلام کسی که «خود آگاهانه با تمامی هستی ارتباط زنده و پویا دارد و می تواند تعارضات خویش را با جهت گیری مثبت حل کند، از نظر روانی سالم است»(احمدی، ۱۳۸۴).
رفتارهای مذهبی، در پرداختن به نکات معنی دار زندگی ارزش مثبت دارند. رفتارهایی از قبیل: عبادت، توکل به خداوند، زیارت، مهرورزی و … می توانند از طریق ایجاد امید و تشویق افراد به نگرش مثبت به موقعیت های استرس آمیز، باعث آرامش درونی آنان شوند.
کارآمدی و سلامت روان
در نظریه شناختی اجتماعی ادراک فرد کارآمدی خویش تاثیرات ضمنی مهمی در واکنش های هیجانی وی به موقعیت ها و در ایجاد انگیزش در انجام رفتارهای مختلف دارد. این مفهوم می تواند تاثیرات ضمنی با اهمیتی در تندرستی داشته باشد، زیرا در درک پاسخ های هیجانی و رفتاری فرد به شرایط تنش زا و برنامه های مربوط به تندرستی کمک می کند. مطالعات گوناگون نشان داده شده است که احساس خودکارآمدی پایین، یا افزایش فشار روانی، پاسخ های ضعیف تر به درد و انگیزش کمتر برای پیگری برنامه های مربوط به تندرستی همیشه است. برعکس احساس کارآمدی بالا با فشار روانی پاسخ های زیستی کمتر به فشار های روانی، قدرت انطباق بیشتر به علاقه مندی زیادتر به برنامه های تندرستی همبسته است. بنابراین یکی از حوزه های بسیار فعال در پژوهش های اجتماعی شناختی در مورد رابطه بین باورهای خودکارآمدی و تندرستی است (بندورا،۱۹۷۷). نتایج این تحقیق به سادگی می توان خلاصه کرد: باورهای بر رفتارهای مرتبط با تندرستی فرد و دیگری و از طریق تأثیر آنها برکارکرد زیستی او (کنترادا^[۲۶]، لونت هال^[۲۷]، الری^[۲۸]۱۹۹۰، میلر، شادا و هرلی ^[۲۹]۱۹۹۶). باورهای خودکارآمدی هم بر احتمال برروز بیماریهای مختلف و هم بر فرایند بهبود از بیماری تأثیر می گذارد(الری ،۱۹۹۲).
باورهای خودکارامدی بالا رفتارهای مختلفی چون سیگار کشیدن، نوشیدن الکل و راه های جلوگیری از ابتلا به ایدز مرتبط است.
تغییر در باورهای خودکارآمدی در مورد فرایند بهبود از بیماری ها نیز تأثیر گذار است شواهد موجود نشان می دهد باورهای خوکارآمدی بالا، مانع تأثیرات فشارهای روانی می شود و کارکرد نظام ایمنی بدن را افزایش می د هد در نظیر نظریه شناختی اجتماعی این ناکارآمدی اداراک شده است نق اصلی را در اضطراب و افسردگی افراد بازی می کند (بندورا ۱۹۹۷).
به استناد این نظریه افراد دارای برداشت ضعیف از خودکارآمدی خود در مواجه در خطر بلقوه، اضطراب زیادی را تجربه می کنند. ناکارآمدی در دستیابی به هدف های مورد خوشایند به افسردگی است، بخشی از این مشکل می تواند به هدف های بیش از حد بالا مربوط شود به علاوه باورهای ناکارآمدی ضعیف می تواند به عملکرد ضعیف منجر شود، فاصله خود را با معیارهای خویش بیشتر کند و موجبات سرزنش بیشتری را فراهم اورد (کاواناف ^[۳۰] ۱۹۹۲ ) بنابراین تحقیقات نشان داد ناکارآمدی می تواند پیامدهای منفی مهمی برای انوع رفتارهای مربوط به تندرستی داشته باشد ( جوادی و کدیور ۱۳۸۱) .پژوهش های مختلفی که پس از اجرای برنامه های اموزشی مهارت زندگی در مدارس صورت گرفته دستاوردهای مهمی را در ابعاد مختلف سلامت روان داشته است . مثلاً تصور از خود ( کروتر^[۳۱] و همکاران ۱۹۹۱).
عزت نفس (اینت^[۳۲] و همکاران ۱۹۹۴). خودکارآمدی (الیاس و همکاارن ۱۹۹۱) ناسازگاری اجتماعی و هیجانی (کاپلانو همکاران ۱۹۹۴) کاهش معنی داری اضطراب اجتماعی (بوتین، وانک ^[۳۳] ) ، ( به نقل از سازمان بهداشت جهانی ، ترجمه نوری ، قاسم آبادی و محمد خانی ) .
اضطراب و افسردگی شایعه ترین مشکلات سلامت روان در جامعه هستند. تحقیقات نشان داده اند که این مشکلات می توانند عملکرد شخص را ضعیف کنند، باز اجتماعی برای خانواده و جامعه بوجود اورد و سبب بوجود آمدن مسائل هیجاانی و هزینه های اقتصادی برای جامعه شوند (برون برگر و کاستلو^[۳۴]، فرید من ^[۳۵] مک درموت ^[۳۶] سولومون^[۳۷] ، رایان ، کیتنر و میلن ) .در میان متغیر های روانی – اجتماعی ، خود کار آمدی و حمایت اجتماعی به عنوان عوامل کلیدی مربوط به مشکلات تلقی می شوند .( بندورا ۱۹۹۷).
خودکارآمدی به عنوان نوعی خاصی از انتظار مربوط به اعتقادات شخص نیست به تواناییهایش است و بتدریج به قضاوت های شخصی از تواناییهایش برای تمریین کنترل بر حوادث و رویدادهایی که بر زندگی او تدثیر میگذارند، گسترش می یابد (بندورا ۹۸۹، مادوکس ۱۹۹۵، شررو آدامز ۱۹۸۳) حقیقت نشان داده است که انتظارات خودکارآمدی پایین عامل مهمی در انواع مشکلات سازگاری، شامل افسردگی، اضطراب، سوء استفاده از مواد و اعتیاد هستند (بندورا ۱۹۹۵، مادوکس و مایر ۱۹۹۵ و ویلیامز ۱۹۹۵ به نقل از سیوکاچینگ ^[۳۸] و استفان^[۳۹] (۲۰۰۰) .حاکی ازاین است که افزایش خو.دکارآمدی بهبود سلامت روان را بدنبال دارد . این مطالعه پیشنهاد می کند که از طرق کمک به افرادی که از اضطراب و افسردگی رنج می برند ، افزایش خودکارآمدی و فراهم کردن یک محیط اجتماعی حمایت کننده از آنها می باشد در این مطالعه خودکارآمدی ضعیف و تنهایی دو ویژگی مرتبط با افسردگی و اضطراب بوده است .
والدینی که خودکارآمدی ضعیفی دارند به اسانی شکست های خود را به اسنادهای درونی نسبت می دهند و در نتیجه سطوح بالاتری از اضطراب و افسردگی را تجربه میکنند. والدینی که دارای سطوح بالایی از خودکارآمدی هستند از خودشکست دادگی اجتناب می کنند و افسردگی و اضطراب کمتری را تجربه میکنند. (میلر و همکاران، ۱۹۹۲، تامپسونو همکاران ۱۹۹۲) طبق نظر بندورا (۱۹۷۷، ۱۹۸۲، ۱۹۸۶).
هنگاهی که افراد در استرس هستند آنهایی که در مواجه با شکست خود را توانمند و کارآمد میدانند. تلاش های بیشتری برای مقابله و کنار آمدن با مشکلاتشان انجام میدهند، افرادی که در رویارویی با مشکلات خود را ناتوان و ناکارآمد میبینند، به اسانی تسلیم میشوند و احساس اضطراب افسردگی و ناامیدی میکنند، بسیاری از تحقیقات نشان داده اند که افراد دارای سطح کارآمدی بالا بهزیستی ^[۴۰] روانشناختی بهتری دارند (نظیرسیفت ^[۴۱] همکاران ۱۹۸۹ به نقل از سیوکاینگ و استفان ۲۰۰۰ ).
بنابر آنچه گفته شد کنترل رفتار، افکار احساسات و محیط برای سلامتی و شادکامی افراد در زندگی لازم است و متغیرهای مهمی در احساس مهار و کنترل افراد دخیل می باشند که یکی از انها خودکارآمدی است.
تحقیقات انجام شده در خارج از کشور
هارلی و هارمن (۱۹۹۳) به این نتیجه رسیدند که کارکنانی که احساس میکنند سازمانشان به آنها یک حس نیرومندی از وابستگی و حس حقیقی ازهدف ارائه میدهد، در کار خود خلاق تر و نوآورتر و رشد وجود دارد.
مک نایت و میلیمان (۱۹۹۴) ارتباط علَی بین معنویت و افزایش نوآوری در محیط کار در تحقیقات تکمیلی خود نشان داد که رابطه مثبت بین معنویت با افزایش رضایتکارکنان، تلاش، مشارکت و همکاری، خلاقیت و عملکردوجود دارد.
بر طبق گفته گیبونس (۱۹۹۸) گرایش رهبری معنوی به افزایش توانمند سازی کارکنان است که به وسیله ایجاد شجاعت و اعتماد به نفس در رقابت ایجاد می‌شود.
گی بنز (۲۰۰۰) از انجام یک فرا تحلیل از تحقیقات صورت گرفته در زمینه معنویت چنین بیان میکندهرچند معنویت در کار، مفهومی فلسفی و فردی عمیقی را در خود دارد، با وجود این، تقریباً «تمام تعاریف علمی در این زمینه اذعان دارند که معنویت درکار برگیرنده و مفهومی از احساس تمامیت و به هم پیوستگی در کار و درک ارزشهای عمیق در کار است.
مدی (۲۰۰۵) در پژوهشی نشان داد که سرسختی بالاتر، موفقیت تحصیلی بیشتری را نیز به همراه دارد.
کوباسا (۲۰۰۶) در طی مطالعه ای پی برد مدیران مرد با درجه بالایی از سرسختی علی رغم اینکه در سراسر زندگی با وقایع استرسزا مواجه هستند، کمتر دچار بیماری شده و از سلامت بیشتری برخوردارند
.کاسپر (۲۰۰۶) عقیده دارد افرادی که معنویت سازمانی بالاتری دارند دارای تعهد سازمانی بیشتر و فرسودگی شغلی کمتری هستند.
بر اساس تحقیقات ایوانز (۲۰۰۸) و همکاران بهبود کیفیت زندگی و کاهش افسردگی در دانشجویان را به دنبال دارد و از عود و بازگشت افسردگی و اضطراب پیشگیری می کند.
گلدین و همکاران (۲۰۱۰) در پژوهشی به این نکته اشاره کردند که آموزش ذهن آگاهی، باعث کاهش نشانه های اضطراب و افسردگی در بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر می شود.
مالک و نعیم (۲۰۱۱) نشان دادند که رابطه مثبتی بین معنویت و تعهد سازمانی وجود دارد و افرادی که معنویت و تعهد بالاتری دارند رضایت شغلی بیشتری دارند.
تحقیقات انجام شده در داخل کشور
در تحقیقی دیگر که توسط رحمان نور عیلزاده (۱۳۸۵ )تحت عنوان «رهبری معنوی الگوی جدید رهبری در هزاره سوم» صورت گرفته به این نتیجه رسیده است که رهبری معنوی شامل ارزش‌ها- نگرش‌ها و رفتارهای مورد نیاز برای ایجاد انگیزه درونی در خود و دیگران به گونه‌ای که باعث بیداری معنویت از طریق معنا و هدف و عضویت در پیروان می‌گردد
در تحقیقی که توسط شیخی زاده (۱۳۸۷) تحت عنوان رهبری معنوی در سازمان صورت گرفت این نتیجه را بیان می‌کند که با برخورداری از معنویت رهبران خواهند توانست نه تنها بهره‌وری را در محیط کار یا سازمان بهبود بخشید بلکه از آن مهمتر می‌توانند به آرامش خاطر و رضایت باطن یا یک شادی طولانی دست یابند و محیطی را فراهم آورد تا همکاران دوست و دوستان همکارشان نیز از این شادی و رضایت باطن برخوردار شوند.
عاطف (۱۳۸۸) در پژوهشی تاثیر استرس شغلی بر خشنودی شغلی و سلامت روان: اثر تعدیل کننده سرسختی و حمایت اجتماعی را مورد بررسی قرار دادند یافته‌ها نشان داد که نتایج نشان دادند که بین استرس شغلی و خشنودی شغلی کارکنان رابطه معنی دار و منفی وجود دارد و رابطه بین استرس شغلی و سلامت روان معنی دار و منفی بود. همبستگی بین خشنودی شغلی و سلامت روان معنی دار و مثبت بود. این بررسی همچنین نشان داد که در شرایط پر استرس افراد دارای سرسختی بالا بیش از افراد دارای سرسختی پایین، ازخشنودی شغلی و سلامت روان برخوردارند. همچنین افراد دارای حمایت اجتماعی بالا بیش از افراد دارای حمایت اجتماعی پایین از خشنودی شغلی برخوردارند؛ اما از نظر سلامت روان تفاوتی میان آنها دیده نشد. این پژوهش نشان داد که حمایت اجتماعی و سرسختی با هم تعامل مثبت و معنی داری دارند و مردان بیش از زنان سرسختی از خود نشان می دهند.
عاطف (۱۳۸۸) درپژوهشی تاثیر استرس شغلی بر خشنودی شغلی و سلامت روان اثر تعدیل کننده سرسختی و حمایت اجتماعی را مورد بررسی قرار داد. نتایج پژوهش وی نشان داد که بین استرس شغلی و خشنودی شغلی کارکنان رابطه معنی دار و منفی وجود داردو رابطه بین استرس شغلی و سلامت روان معنی دار و منفی بود. همبستگی بین خشنودی شغلی و سلامت روان معنی دار و مثبت بود.
قاسمی و همکاران (۱۳۸۸) در پژوهشی اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر کیفیت زندگی بر بهزیستی ذهنی و سلامت را روان مورد بررسی قرار دادند. نتایج حاکی از آن بود که: تایج تحلیل کواریانس نشان داد که گروه درمانی مبتنی بر کیفیت زندگی افسردگی، نشانه‌های جسمانی- سازی و بد کارکردی اجتماعی را در پس آزمون و پیگیری کاهش داده ولی بر اضطراب آزمودنیها تأثیری نداشته است. همچنین این درمان، بر بهزیستی ذهنی در بعد هیجانی (افزایش عاطفه مثبت و کاهش عاطفه منفی) در پس آزمون اثر داشته است اما در بعد شناختی (رضایت از زندگی) آزمودنیها تغییری ایجاد نکرده است. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌ها می‌توان نتیجه گیری گرفت که گروه درمانی مبتنی بر کیفیت زندگی که از ترکیب روان‌شناسی مثبت با رویکرد شناخت- رفتاری شکل گرفته، شاخص‌های سلامت روان و بهزیستی ذهنی افراد را ارتقا می‌دهد.
امیدیان (۱۳۸۹) پژوهش تاثیر مداخله در فرایند هویت‏یابی در بهبود مشکلات هویتی و سلامت روانی دانشجویان را مورد بررسی قرار داد، نتایج پژوهش وی نشان داد که برنامه مداخله در بهبود تعهد دانشجویان، کاهش علائم اختلال شخصیت مرزی و اختلال شخصیت ضداجتماعی اثرگذار بود و در سایر موارد اثر معناداری نداشت. نتیجه‏گیری: براساس این نتایج می‏توان از روش ارائه‏شده در شرایط مشابه، برای پیشگیری و کاهش مشکلات روانشناختی، به ویژه در اختلالات شخصیت مرتبط با سردرگمی در هویت استفاده کرد.
مرزآبادی (۱۳۹۰) در تحقیقی با عنوان بررسی رابطه معنویت سازمانی با توانمندسازی روانشناختی، خلاقیت، هوش معنوی، استرس شغلی و رضایت شغلی کارکنان دانشگاه نتایج نشان داد که بین معنویت سازمانی با توانمندسازی روان شناختی, خلاقیت و استرس شغلی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین بر اساس نتایج بین سابقه شغلی کارکنان با معنویت سازمانی ارتباط معنادار وجود داشت. نتیجه‏گیری: معنویت از مهمترین متغیرهای مؤثر بر توانمندسازی و خلاقیت کارکنان است که سیاست‏گذاران سازمان‏ها باید با بهره‏گیری از آن، حداکثر توان کارکنان را در جهت تحقق اهداف سازمانی بسیج کنند.
رضایی منش (۱۳۹۰) در تحقیقی با عنوان رابطه معنویت با تعهد سازمانی در محیط کار (مطالعه موردی فرودگاه مهرآباد) انجام داد نتایج نشان داد که حضور معنویت در محیط کار بر بهبود تعهد سازمانی مدیران و کارکنان اثرگذار بوده و همچنین از میان فرضیه های فرعی، حضور معنویت در محیط کار بر بهبود تعهد عاطفی و تعهد هنجاری مدیران و کارکنان فرودگاه اثرگذار بوده، اما بر بهبود تعهد مستمر ایشان اثرگذار نبوده و هیچ گونه رابطه معناداری مشاهده نگردید.
در تحقیقی دیگر که توسط اکرم پرنده(۱۳۹۰) تحت عنوان «رابطه» هوش معنوی و تعهد سازمانی در مدیران پرستاری بیمارستان های نظامی صورت گرفته نتایج مطالعه نشان داد که ۸۲.۷ درصد از مدیران پرستاری از هوش معنوی بالا و ۹۶.۲ درصد از تعهد سازمانی متوسطی برخوردار بودند. آزمون همبستگی بین ابعاد هوش معنوی (تجارب معنوی و بخشش) و تعهد سازمانی ارتباط معنی داری را نشان داد.
نظرپوری (۱۳۹۱) در تحقیقی تحت عنوان تأثیر رهبری معنوی و عدالت سازمانی برکیفیت زندگی کاری انجام داد نتایج نشان داد که: که بین رهبری معنوی و عدالت سازمانی با کیفت زندگی رابطه معنادار وجود دارد.
رستگار (۱۳۹۱) در تحقیقی تحت عنوان بررسی نقش رهبری معنوی در هویت یابی سازمانی انجام داد نتایج نشان داد که کلیه ابعاد رهبری معنوی بر هویت یابی سازمانی تأثیرگذار می باشند. همچنین در بررسی وضعیت ابعاد رهبری معنوی و هویت یابی سازمانی در آموزش و پرورش استان قم این نتیجه بدست آمد که رهبری معنوی و هویت یابی سازمانی از وضعیت مطلوبی برخوردار می باشند.
جمع بندی
دراین فصل به بیان متغیرهای هوش معنوی و سلامت روان با عملکرد تحصیلی و سپس به بیان نظریه های مختلفی درباره هر یک از این متغیرهای پرداختیم. و این امکان را برای خوانندگان فراهم آوریم تا آنها را مورد مطالعه و مقایسه قرار دهند. آموزش و پرورش از جمله مهمترین سازمان ها در هر جامعه است. هرچند مهمترین وظیفه آموزش و پرورش ، آموزش دانش و مهارت است،انتقال و ترویج ارزشهای اخلاقی و فرهنگی، شکوفاکردن توانایی های فردی و اجتماعی و کمک به رشد شخصیتی، عاطفی، رفتاری و فکری ،افزایش عملکرد تحصیلی و.. را می توان از جمله سایر وظایف مهم آموزش پرورش دانست. عملکرد تحصیلی از این جهت اهمیت دارد که پیشرفت آموزشگاهی در یادگیری اثر گذاشته و یادگیری آموزشگاهی عملکرد تحصیلی را تحت تاثیر قرار می دهد و معلم برای افزایش سطح انگیزش دانش آموزان نسبت به یادگیری موضوع های مختلف درسی، سعی کند تا شرایط یادگیری را بهبود بخشد و کیفیت روش آموزش را افزایش دهد تا از طریق آن دانش آموزان به موفقیت دست یابند و نسبت به توانایی خود در یادگیری، اعتماد به نفس کسب کنند. متغیر بعد که مورد برسی قرار می دهیم هوش معنوی است دیدگاه بدیع و همکاران در مورد هوش معنوی تحت عنوان مجموعه ای از ظرفیت های ذهنی که به آگاهی، یکپارچگی، کاربرد انطباقی جنبه های معنوی و غیر مادی وجودی شخص کمک می کند تعریف می شود. که منجر به نتایجی همچون بازتاب های وجودی عمیق، بازشناسی خود و تسلط حالات معانی می گردد.اساس الگوی هوش معنوی ترکیبی از تفکر کلی و بعد اعتقادی ،توانایی مقابله و تعامل با مشکلات ،پرداختن به سجایای اخلاقی ،خودآگاهی و عشق و علاقه می باشد. تصور شخص نسبت به خود نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. نکته مهم اینکه خود با تمام کمبودها و نقاط مثبت، مورد قبول واقع شود. هر چه شخص با واقع بینی به خود بنگرد، از سلامت روان وضعیت بهتری خواهد داشت. شخصیت بالغ، شخصیتی است که بتواند عینیت خود را نشان دهد، و خود بهتر بشناسد. به اعتقاد آلپورت هر چه شخص با فعالیتها، مردم و اندیشه های متنوع تری در ارتباط باشد، سلامت روانی بیشتری می یابد.
فصل سوم
روش تحقیق
مقدمه
در این فصل ابتدا به نوع و روش پژوهش، جامعه ی آماری، روش نمونه گیری اشاره شده و سپس به ابزار و روش گرد آوری داده ها، تعیین میزان روایی و پایایی ابزارها، روش های آماری استفاده شده برای تجزیه و تحلیل داده ها و ملاحظات اخلاقی پرداخته شده است.

۱-یافته های این تحقیق نشان داد که منابع مالی یکی از مهمترین موانع بکارگیری نظام الکترونیکی است. در این رابطه به منظور ایجاد بستر لازم EC پیشنهاد می شود منابع مالی و همچنین منابع انسانی کارآفرین و نوآور و خلاق جذب و در واحدهای مختلف توزیع گردند.
۲- بر اساس یافته های این پژوهش مشکلات فنی در اداره امور مالیاتی استان ایلام مانع بکارگیری نظام الکترونیکی است به این منظور پیشنهاد می شود برای رفع این موانع اقداماتی نظیر:

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

الف - مطالعه امکان سنجی فنی EC در اداره امور مالیاتی
ب - مطالعه، مقایسه وانتخاب بهترین فضای الکترونیکی با توجه به ویژگی های مورد نیاز EC
ج - بهبود نگرش سیستمی در نظام های چندگانه
د- خصوصی کردن خدمات بخش اینترنت و محدود نکردن آن به شرکت های دولتی و از جمله شرکت مخابرات،
۳- بر اساس یافته های این پژوهش موانع رفتاری/ فرهنگی در اداره امور مالیاتی استان ایلام مانع بکارگیری نظام الکترونیکی می شود به این منظور پیشنهاد می شود که:
الف - آموزش نیروی انسانی جهت ایجاد منابع انسانی مناسب برای EC
ب - تدوین متون و جزوات آموزشی جهت آشنایی کار کنان با مفاهیم نظام الکترونیکی،
ج - برگزاری سمینارها و کارگاه های آموزشی در زمینه نظام الکترونیکی،
د - نیازسنجی آموزشی افراد شاغل در سطوح مختلف سازمان در ارتباط با بکارگیری نظام الکترونیکی.
ح - جذب منابع انسانی کارآفرین و نوآور و خلاق و توزیع آنها در واحدهای مختلف به منظور ایجاد بستر لازم.
۵-۴ راهکارهای اجرایی برای رفع موانع
۱ مطالعه امکان سنجی فنی EC در اداره امور مالیاتی
۲ مطالعه، مقایسه وانتخاب بهترین فضای الکترونیکی با توجه به ویژگی های مورد نیاز EC
۳ بهبود نگرش سیستمی در نظام های چندگانه
۴ خصوصی کردن خدمات بخش اینترنت و محدود نکردن آن به شرکت های دولتی و از جمله شرکت مخابرات،
۵ آموزش نیروی انسانی جهت ایجاد منابع انسانی مناسب برای EC
۶ تدوین متون و جزوات آموزشی جهت آشنایی کار کنان با مفاهیم تجارت الکترونیکی،
۷ برگزاری سمینارها و کارگاه های آموزشی در زمینه تجارت الکترونیکی،
۸ نیازسنجی آموزشی افراد شاغل در سطوح مختلف سازمان در ارتباط با بکارگیری EC
۹ جذب منابع انسانی کارآفرین و نوآور و خلاق و توزیع آنها در واحدهای مختلف به منظور ایجاد بستر لازم.
۵-۵ توصیه به پژوهشگران
باتوجه به مسائل جدیدی که در حین پژوهش برای پژوهشگر مطرح شده است، توصیه می شود دیگر پژوهشگران در زمینه های زیر پژوهش های تکمیلی را انجام دهند :
-اجرای پژوهش حاضر در سازمان ها و سایر ادارات.
-اجرای همین پژوهش با ابزاری غیر از پرسشنامه .
۵-۶ محدویت ها و موانع پژوهش
۱- محدود نمودن جامعه آماری به کارکنان اداره امور مالیاتی استان ایلام جهت جمع‌ آوری اطلاعات دقیق‌تر و معمولی‌تر.
۲- محدود نمودن ابزار جمع‌ آوری داده‌ها به پرسشنامه جهت دسترسی ساده‌تر و سریع‌تر به اطلاعات مورد نیاز .
۳- مشکلات تعیین شاخص و تبدیل مقوله های کیفی به مقادیر کمی نظیر سنجش کیفیت .
۴- اصولا به دلیل انجام تحقیقات متعدد در سازمانها و توزیع پرسشنامه ها با سوالات زیاد ، موجب شده تا
تکمیل پرسشنامه ها با تامل و دقت صورت نگیرد و نتایج را تحت تاثیر قرار دهد .
۵- پاسخ دهندگان چندان به اعمال نتایج تحقیق در مرحله اجراء ایمان ندارند ، لذا چندان در پاسخ ها دقت نمی کنند .
۶- عدم همکاری برخی از کارکنان به دلیل نبود وقت و بی حوصلگی .

منابع و مآخذ

الف) منابع فارسی
ب) منابع لاتین
الف) منابع فارسی
۱- “برنامه جامع توسعه تجارت الکترونیک ایران"،معاونت برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت بازرگانی، ۱۳۸۲٫
۲- جلالی فراهانی، علیرضا. (۱۳۸۰). خدمات دولتی و ارتباطات الکترونیکی. ماهنامه آموزشی، پژوهشی اطلاع رسانی، سال دوم، شماره ۱۸، آذرماه ۱۳۸۰٫
۳- «چشم انداز دولت الکترونیک مالزی» مدیریت توسعه فناوری اطلاعات ،مرکز توسعه فن آوری و نوسازی اداری.
۴- حاجی کریمی عباسعلی ، عزیزی شهریار،(۱۳۸۷) . مدل عوامل موثر بر بکارگیری تجارت الکترونیکی در شرکتهای کوچک، پژوهشنامه بازرگانی، شماره ۴۸٫
۵- حسنقلی پور،طهمورث ،شریفی ،کیومرث،(۱۳۸۴). طراحی مدل بلوغ الکترونیک فرایند صادرات کالا در ایران دانش مدیریت شماره ۷۱ ،زمستان.
۶- حسنی،‌فرنود(۱۳۸۴). بررسی چالشها و مشکلات راه اندازی و مدیریت وب سایت های تجاری در ایران بر اساس استراتژی های بازاریابی الکترونیکی،دومین کنفرانس سالانه تجارت الکترونیک اهواز،۱۳۸۴٫
۷- حنفی زاده پیام ، رضایی مهرداد، (۱۳۹۰) ، تجارت الکترونیکی ،تعاریف، موانع و راهکارها ،ترمه .
۸- خداداد حسینی، حمید، شهریار عزیزی و حسین میر حسینی (١٣٨۵)کسب و تجارت الکترونیکی: رویکرد مدیریتی، چاپ اول، سمت، تهران.
۹- دژ پسند ،فرهاد ،(۱۳۸۴). مراحل توسعه تجارت الکترونیکی در جهان و ایران، سومین همایش ملی مقالات تجارت الکترونیک .
۱۰-” دلایل عقب ماندگی تجارت الکترونیک در ایران “،‌ شبکه فناوری اطلاعات ایران .
۱۱- رضایی ، حمیدرضا و علی داوری،(۱۳۸۳) ،«دولت الکترونیک» ماهنامه تدبیر ، شماره ۱۴۶ ، تیر۱۳۸۳ .
۱۲- سهرابی، بابک، و امیر خانلری،(۱۳۸۹). عوامل موثر در بکارگیری تجارت الکترونیک در بنگاههای کوچک و متوسط ایران ،فصلنامه توسعه کارآفرینی ،شماره هفتم، بهار ۱۳۸۹٫
۱۳- صنایعی، علی و محمد علی رضوانی،(۱۳۸۱). تجارت الکترونیکی و دولت الکترونیکی؛ درسهایی از تجربه ژاپن و چند کشور درحال توسعه برای ایران، پژوهشنامه بازرگانی، سال ۱۳۸۱٫
۱۴- صدوقی، مرادعلی.(۱۳۸۲) «فناوری در خدمت خوب حکومت کردن» نشریه دنیای اقتصاد .
۱۵- صرافی زاده اصغر، (۱۳۸۶) . فناوری اطلاعات در سازمان ،انتشارات میر .