وبلاگ

پرهیز یا تقویت منفی
تلاش فرد برای کسب نتایج مطلوب یا حذف رفتارهای نامطلوب از نظر دیگران است. یعنی برای این که فرد از ابتلاء به نتیجه نامطلوب دوری کند، رفتار موردنظر دیگران را انجام می دهد، مثل فردی که برای جلوگیری از انتقاد مافوق رفتار مطلوب نظر وی را انجام می دهد تا از انتقاد او در امان باشد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

تنبیه
نتایج ناخوشایند برای رفتارهای نامطلوب و غیردلخواه است، مانند تاخیر، کم کاری، توبیخ، تعلیق و غیره است. در این روش متاسفانه رفتار صحیح به فرد آموزش داده نمی شود.
خاموش سازی یا چشم پوشی
خاموش سازی و چشم پوشی به منظور از بین بردن تمامی تقویت ها ، متعاقب یک رفتار غیر مطلوب و نامناسب می باشد . همانند روش تنبیه، از این روش جلوگیری از تکرار و تقلیل رفتار نامطلوب می‌باشد. عدم توجه به فرد ضعیف، این مفهوم را به وی منتقل می کند که باید در اصلاح و تقویت رفتار تلاش نماید.
کاربرد تئوری ویژگی های شغلی در سازمان ها
بعد از بررسی تئوریهایی که در صفحات قبل توضیح داده شد، ممکن است این سوال مطرح شود که تئوری های مزبور چه فایده ای دارند و مدیران از کدام فنون می توانند استفاده کنند؟ اگرچه موضوع ویژگیهای شغلی بسیار پیچیده و در واقع فردی است و پاسخ قطعی برای سوال مزبور وجود ندارد، در مبحث ذیل به ذکر پاره ای از فنون می پردازیم : (ایران نژاد و گهر، ۱۳۸۶: ۴۱۱).
پاداش مالی و پول
پول انگیزه ای است (بسیار) پیچیده ، زیرا آن چنان با دیگر نیازها از جمله نیازهای مربوط به فیزیولوژی درهم شده است که به اشکال مختلف می توان بر اهمیت آن تایید گذاشت.
ویلیام اف. وایت از تحقیقات جامعی که بر روی جدول ها انگیزه پول انجام داده به این نتیجه رسیده است که پول، این ابزار قدیمی و مورد اعتماد و انگیزاننده، آنچنان هم که تصور میرفته است قادر توانا نیست ، بویژه برای کارگران مولد.
بر اساس کشف میو برای هر کارگر، عامل کلیدی دیگری وجود دارد که نامش گروهی است که در آن کار می کند. وایت با بهره گرفتن از شاخص نسبت سطح بالای تولید بالا برندگان میزان کار در مقایسه با سطح پایین تولید مانع کنندگان تخمین می زند که فقط ده درصد از کارگران خط تولید فشار گروه را نادیده می گیرند و در مقابل انگیزه پولی، خود را به آب و آتش می زنند.
طبق نظریه گلرمن مهمترین وجه مشخص پول، قدرت آن است. بعنوان یک سمبل، مشهورترین قدرت سمبلیک آن در بازار است. از آنجا که پول معنی حقیقی و ذاتی خود را ندارد می تواند سمبل همه نیازهایی باشد که انسان از آن در ذهن خود مجسم می کند، به عبارت دیگر پول می تواند همان معنایی را داشته باشد که مردم می خواهند.(هرسی و بلانچارد^[۱۰۱]، ۱۳۸۶ : ۸۵-۸۴).
انگیزش از طریق طراحی شغل
روش های مختلفی جهت ایجاد انگیزش از طریق طراحی شغل وجود دارد که عبارتند از :
اغنای شغلی
به این معنی است که محتوای شغل به نحوی غنی شود که کارمند آن را معاوضه جویانه (و نه ساده و تکراری) تلقی کند و امکان ابداع و ابتکار و خلاقیت در آن موجود باشد. اغتنای شغلی فواید چندی در بردارد که نتیجه کلی آنها این است که کارمند یک نقش پربار ایفا می کند و رشد و نیاز به خودیابی وی ارضاء می شود. شغل به طریقی طراحی می شود که انگیزش درونی برای فرد بوجود می آورد و به سبب افزایش انگیزش، عملکرد بهبود می یابد. به طور ساده می توان گفت اغتنای شغلی یعنی اینکه از اول تا آخر کار بعهده کارکنان گذاشته شود بطوریکه کارکنان نتیجه کار خود را مشاهده نمایند. مونتاژ کردن یک دستگاه تلفن بطور کامل، بوسیله کارکنان مثال خوبی از اغتنای شغلی است.
گسترش شغلی
روش دیگری نیز به نام گسترش شغلی به منظور غلبه بر آثار روانی ناشی از کارهای ساده و تکراری وجود دارد که در واقع، عبارت است از افزودن فعالیت های هم سطح (افقی) به شغل فعلی کارمند به گونه ای که کار وی از حالت یکنواخت خارج شود. اغتنای شغلی در جهت توسعه و بهبود مفهوم مزبور است، لیکن فعالیت هایی در سطوح متفاوت (عمودی) به شغل اضافه می شود (ایران نژاد و گهر، ۱۳۸۶: ۳۹۷-۳۹۵).
اغتنای شغلی
(۳)
اغتنای شغلی و گسترش شغلی (۴)
گسترش شغلی
(۲)
شغل ساده و تکراری
(۱)
نیازهای مراتب بالا
نیازهای مراتب پایین
تأکید بر نیازها
چند فعالیت
یک فعالیت
تنوع فعالیت
شکل ۲-۳): انگیزش از طریق طراحی شغل
(ایران نژاد و گهر، ۱۳۸۶: ۳۹۷-۳۹۵)
گردش شغلی
اگر بتوان افراد را در مشاغل هم خانواده و همگون که با آنها آشنایی دارند، جابجا نمود، گردش شغلی ایجاد می شود. بواسطه این کار افراد با مشاغل بیشتری آشنا شده و در کار خود از تنوع و گوناگونی بالاتری برخوردار می گردند و انگیزه کار در آنان تقویت می شود.
مزایای گردش شغلی بر کسی پوشیده نیست، این کار افق دید کارکنان را وسیع می کند و آنها را در مسیر یک سلسله از تجارب می گذارد. یکنواختی که پس از حصول مهارت های لازم برای ادای تکلیف عارض می شود، با انتقال ها کاهش پیدا می کند و از آنجا که تجارب گسترده نیست، درک فعالیت های دیگران در درون سازمان بیشتر می شود.
البته لازم است یادآوری کنیم اگرچه گردش شغلی دارای مزایای زیاد است ولی یکی از اشکالات عمده آن این است که سازمان باید خود را برای مقابله با مسائل روز به روز که از انجام دادن تکالیف تازه بدست کارکنان بی تجربه و از تصمیم گیری مدیران منتقل شده ای که بر اساس تجربه اندک در کار فعلی عمل می کنند، ناشی می شود، مجهز کند. (مشبکی، ۱۳۸۶: ۱۵۱).
مدل خصوصیات ویژه شغل
این مدل روش دیگر افزایش انگیزه می باشد که مشخص می کند چگونه می توان شغل ها را طراحی مجدد کرد که کارکنان خود و شغل خود را مهم بدانند و به عبارتی احساس اهمیت کنند.
بر اساس این مدل هر شغل را می توان بر حسب پنج بعد اساسی تشریح کرد. این پنج بعد عبارتند از:
گوناگونی مهارت : میزان نیاز شغل به فعالیت های گوناگون و مختلف تا کارگر بتواند از مهارت ها و استعدادهای گوناگون بهره گیرد.

1. 1. هویت وظیفه : میزان نیاز شغل است به اتمام قطعه کاری کامل و دارای هویت.

1. 1. استقلال (و آزادی عمل) در کار ۶۲: میزان آزادی اساسی استقلال و اختیار فراهم آمده برای فرد است، برای برنامه ریزی کار و تعیین روندهای مورد استفاده برای اجرای آن.

1. اهمیت (وظیفه) ۶۳: میزان تاثیر اساسی شغل است بر زندگی و یا کار افراد دیگر.